Ostrowite: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Zabytki:) |
|||
| Linia 68: | Linia 68: | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
| − | Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: cmentarz parafialny - rzymskokatolicki z II. poł. XIX wieku, rodowy - dawny ewangelicki z I. poł. XX w., kościół gotycki. | + | Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: [[dworek]], [[cmentarz parafialny - rzymskokatolicki z II. poł. XIX wieku]], rodowy - dawny ewangelicki z I. poł. XX w., kościół gotycki. |
[[File:Kościół w Ostrowitych.jpg|thumb|Kościół w Ostrowitych, źródło: www.gminabiskupiec.pl,12.09.2013.]] | [[File:Kościół w Ostrowitych.jpg|thumb|Kościół w Ostrowitych, źródło: www.gminabiskupiec.pl,12.09.2013.]] | ||
Wersja z 12:24, 18 wrz 2013
| Ostrowite | |
| | |
| [[Plik:|240px|Dworek w Ostrowitych]] Dworek w Ostrowitych
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nowomiejski |
| Gmina | Biskupiec (Biskupiec Pomorski) |
| Sołectwo | Ostrowite |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
| Tablice rejestracyjne | NNM |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Ostrowite | |
| Położenie na mapie Polski  Ostrowite | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Ostrowite (niem. Schilthern, Schildren ) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim w powiecie nowomiejskim w gminie biskupiec. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się nad Jeziorem Ostrowite. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora.W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne.Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Tymawy Wielkiej) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie Osy u ujścia jej do jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny „Jezioro Karaś”, torfowiskowy „Kociołek”, „Łabędź”, „Uroczysko Piotrowice” oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to:gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.
Dzieje miejscowości
Najprawdopodobniej wieś została lokowana przez biskupa Chrystiana z ziem podarowanych mu przez Konrada Mazowieckiego w 1222 r. przywilejem łowieckim. Podaje się jednak, że informacja o założeniu miejscowości może dotyczyć wsi Ostrowite w powiecie radzyńskim. Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. Ostrowite istniało już w I poł. XV w. Wymieniane jest pośród miejscowości, które ucierpiały w wyniku wojen głodowych. Dobra ostrowickie należały w XV w. do komturstwa brodnickiego, następnie do komturstwa pokrzywieńskiego (1423-1424 r.),a później radzyńskiego (1431 r.). W czasach polskich znalazły się w powiecie michałowskim. W I poł. XV w. wieś została nadania na prawie magdeburskim przez Wielkiego Mistrza Pawła von Russdorf, Kondradowi Gruenberg . Z władzy Gruenberga wyłączono włóki Kacpra Cypriana. Ponadto Gruenberg miał obowiązek odbywania służby, pomocy przy budowach, płacenie 1 funda wosku i 1 feniga kolońskiego, dostarczenia 1 korzenia żyta i 1 korzenia pszenicy od pługa . Od 1445 r. istniał we wsi kościół parafialny . W II poł. XVII w. Ostrowite podzielono na 9 majątków szlacheckich. Spośród właścicieli można wymienić: Stanisława Chełmickiego, Kuczakowskiego, Stanisława Murzynowskiego, Rogowskiego, Stanisławskich, Mateusza Szelskiego i MaciejaWapczyńskiego. Po wojnach napoleońskich otrzymał Ostrowite od rządu pruskiego feldmarszałek Gebhard Leberecht von Blucher - za zwycięstwo odniesione nad Napoleonem pod Waterloo w 1815 roku. Ponadto w 1885 r. w Ostrowitem powstało bractwo trzeźwości. W 1886 r. we wsi były 42 budynki i 24 dymy . Ponadto w Ostrowitych zamieszkiwało 335 osób w tym 254 katolików i 81 ewangelików. W tym okresie w miejscowości znajdowała się gorzelnia parowa, piec wapienny i cegielnia. Mieszkańcy trudnili się hodowlą bydła i owiec. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi.
Gospodarka
Działa tutaj stacja PKP oraz funkcjonują gospodarstwa agroturystyczne.
Kultura
We wsi funkcjonuje Szkoła Podstawowa.
Ludzie związani z miejscowością:
Z miejscowością wiąże się postać feldmarszałka Gebharda Leberecht von Blucher.
Zabytki:
Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: dworek, cmentarz parafialny - rzymskokatolicki z II. poł. XIX wieku, rodowy - dawny ewangelicki z I. poł. XX w., kościół gotycki.
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886, 960 ss.
