Zbór mennonicki w Jeziorze: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Zastępowanie tekstu - "© Stanisław Kuprjaniuk" na "Fot. Stanisław Kuprjaniuk") |
|||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
==Galeria zdjęć== | ==Galeria zdjęć== | ||
<gallery mode=packed widths=300px heights=300px class="left"> | <gallery mode=packed widths=300px heights=300px class="left"> | ||
| − | Plik:je3.jpg|<center>Zbór mennonicki w Jeziorze. | + | Plik:je3.jpg|<center>Zbór mennonicki w Jeziorze. Fot. Stanisław Kuprjaniuk |
| − | Plik:je4.jpg|<center>Zbór mennonicki w Jeziorze. | + | Plik:je4.jpg|<center>Zbór mennonicki w Jeziorze. Fot. Stanisław Kuprjaniuk |
| − | Plik:je2.jpg|<center>Wnętrze zboru mennonickiego w Jeziorze. | + | Plik:je2.jpg|<center>Wnętrze zboru mennonickiego w Jeziorze. Fot. Stanisław Kuprjaniuk |
</gallery> | </gallery> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
Aktualna wersja na dzień 07:52, 25 mar 2015
| Zbór mennonicki w Jeziorze | |
| | |
| typ obiektu: | zbór mennonicki |
| datacja: | 1865 |
| powiat: | elbląski |
| gmina: | Markusy |
| miejscowość: | Jezioro |
Zbór mennonicki w Jeziorze - znajduje się w Jeziorze (niem. Thiensdorf) wsi na Żuławach Elbląskich. Wieś położona jest na dnie dawnego jeziora.
Spis treści
Opis
Nie tak dawno, bo jeszcze w XIII wieku tereny dzisiejszych wsi Jezioro, Żurawiec, Węgle-Żukowo były dnem jeziora Druzno zajmującego wówczas dziesięciokrotnie większą powierzchnię niż obecnie. Pod koniec XVI wieku (dokładnie w 1580 roku) przybyli tu holenderscy mennonici, którzy musieli opuścić ojczyznę w wyniku nasilenia prześladowań religijnych. Przybywszy na Żuławy Wiślane, jakże podobne do ich ojczyzny, zaczęli rozbudowywać i modernizować istniejący tu system przeciwpowodziowy, powiększając wały, wznosząc nowe, budując tamy, kopiąc kanały i rowy. Osiedlali się w opuszczonych wsiach, a także zakładali nowe. Tak też założyli wieś nad rzeką Tyną - Thiensdorf.
Do końca II wojny światowej wieś nosiła taką nazwę. Później zmieniono ją na Jezioro. Jedynym czego mennonitom budować w nowej ojczyźnie nie było wolno były świątynie. Na modlitwy spotykali się więc w domach oraz w szkole. Zmarłych natomiast chowali na cmentarzu katolicko-ewangelickim, dzięki klauzuli zawartej w pierwszym przywileju osadniczym dla Thiensdorf potwierdzonym w 1638 roku przez króla Władysława IV. Dopiero od XVIII wieku zaczęto udzielać mennonitom pozwoleń na budowę świątyń. Pierwsze domy modlitwy budowane z drewna i kryte strzechą lub gontem przypominały z zewnątrz raczej budynki gospodarcze niż miejsca kultu (np. Niedźwiedzica). Na początku XIX wieku zaczęto wznosić murowane świątynie. Dom modlitwy w Jeziorze zbudowano w 1865 roku. Jest to murowana z cegły budowla neogotycka osadzona na kamiennym fundamencie, przykryta dwuspadowym dachem. Naroża są zwieńczone czterema małymi wieżyczkami. Na uwagę zasługują ostrołukowe okna z zachowanymi maswerkami ze sztucznego kamienia. W pierwszych latach powojennych obiekt ten służył jako kaplica dla katolików, następnie krótko jako sklep, zaś później przez wiele lat był magazynem nawozów PGR-u. Obecnie budowla jest obiektem pustym w środku, a należałoby pomyśleć o innym jego zagospodarowaniu.
Ciekawostki
Zbór mennonicki w Jeziorze jest sprzężony z usytuowanym za nim cmentarzem mennonickim. Miejsce jest idealnym na odtworzenie miejsca pamiątkowego kultury mennonickiej na Żuławach Wiślanych.
Galeria zdjęć
Zbór mennonicki w Jeziorze. Fot. Stanisław Kuprjaniuk 
Zbór mennonicki w Jeziorze. Fot. Stanisław Kuprjaniuk 
Wnętrze zboru mennonickiego w Jeziorze. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
Bibliografia
Kizik Edmund, Mennonici w Gdańsku, Elblągu i na Żuławach Wiślanych w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku. Studium z dziejów małej społeczności wyznaniowej, Gdańsk 1994.
