Ogródek: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 34: Linia 34:
 
Miejscowość położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 15 km na wschód od [[Orzysz|Orzysza]].
 
Miejscowość położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 15 km na wschód od [[Orzysz|Orzysza]].
 
==Dzieje miejscowości==
 
==Dzieje miejscowości==
 +
Wieś Ogródek  pojawia się w źródłach w XVI w. – w  roku 1550. Wówczas książę Albrecht sprzedał Rafałowi Staroście 5 włók sołeckich, celem założenia wsi czynszowej na 50 włókach.  Ogródek do 1752 r. podlegał starostwu w Rynie, i parafii w Klusach. W 1752 roku zlikwidowano starostwa, wprowadzając nowe, większe jednostki administracyjne zwane powiatami.<br/>
 +
Powiat piski powstał w 1818 r., obejmował on obszar dawnego starostwa piskiego oraz parafię krzyską i opartowską. W październiku 1656 r. Tatarzy, podczas najazdu, wzięli do niewoli dwadzieścia trzy osoby, w tym 8 kobiet. <br/>
 +
W latach 1709–1711 do wsi dotarła epidemia dżumy, przeniesiona przez Szwedów, zginęło tysiące ludzi –głównie ucierpiało. starostwo piskie, gdzie epidemia pochłonęła 30% ludności. W Ogródku żył, tworzył i został pochowany Michał Kajka (1859–1940), najwybitniejszy mazurski poeta ludowy, współzałożyciel Mazurskiej Partii Ludowej. W domu, w którym mieszkał mieści się obecnie muzeum jego imienia. Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych historyczna nazwa niemiecka Ogrodtken została w 1938 r. zastąpiona przez administrację nazistowską sztuczną formą Kalgendorf.<br/>
 
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim.
 
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim.
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
Linia 39: Linia 42:
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 +
T.Darmochwał, M. Rumiński, ''Warmia Mazury. Przewodnik'', Białystok 1996.<br/>
 +
Ogródek, [http://www.orzysz.pl/index.php?k=299]  [02.04.2015]<br/>
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>

Wersja z 14:33, 2 kwi 2015

Ogródek

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Orzysz
Liczba ludności (2013) 236
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Ogródek
Ogródek
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Ogródek
Ogródek
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Ogródek (niem.Ogrodtken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Orzysz. Miejscowość w 2013 roku liczyła 236 mieszkańców. Funkcję sołtysa sprawuje Aleksandra Onoszko[1].

Położenie

Miejscowość położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 15 km na wschód od Orzysza.

Dzieje miejscowości

Wieś Ogródek pojawia się w źródłach w XVI w. – w roku 1550. Wówczas książę Albrecht sprzedał Rafałowi Staroście 5 włók sołeckich, celem założenia wsi czynszowej na 50 włókach. Ogródek do 1752 r. podlegał starostwu w Rynie, i parafii w Klusach. W 1752 roku zlikwidowano starostwa, wprowadzając nowe, większe jednostki administracyjne zwane powiatami.
Powiat piski powstał w 1818 r., obejmował on obszar dawnego starostwa piskiego oraz parafię krzyską i opartowską. W październiku 1656 r. Tatarzy, podczas najazdu, wzięli do niewoli dwadzieścia trzy osoby, w tym 8 kobiet.
W latach 1709–1711 do wsi dotarła epidemia dżumy, przeniesiona przez Szwedów, zginęło tysiące ludzi –głównie ucierpiało. starostwo piskie, gdzie epidemia pochłonęła 30% ludności. W Ogródku żył, tworzył i został pochowany Michał Kajka (1859–1940), najwybitniejszy mazurski poeta ludowy, współzałożyciel Mazurskiej Partii Ludowej. W domu, w którym mieszkał mieści się obecnie muzeum jego imienia. Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych historyczna nazwa niemiecka Ogrodtken została w 1938 r. zastąpiona przez administrację nazistowską sztuczną formą Kalgendorf.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego[2]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[3] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim.

Przypisy

  1. BIP Urzędu Gminy Orzysz
  2. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  3. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

T.Darmochwał, M. Rumiński, Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok 1996.
Ogródek, [1] [02.04.2015]
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
BIP Urzędu Gminy Orzysz [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]