Tylice: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 8: Linia 8:
 
  |dopełniacz wsi        = Tylic   
 
  |dopełniacz wsi        = Tylic   
 
  |zdjęcie              = Figura Tylice.jpg   
 
  |zdjęcie              = Figura Tylice.jpg   
  |opis zdjęcia          = Figura św. Michała Archanioła, źródło: www.gwizdziny.bil - wm.pl, 12.09.2013.     
+
  |opis zdjęcia          = Figura św. Michała Archanioła, źródło: http://www.gwizdziny.bil - wm.pl, 12.09.2013.     
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = warmińsko - mazurskie  
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = nowomiejski
 
  |powiat                = nowomiejski
 
  |gmina                = Nowe Miasto Lubawskie  
 
  |gmina                = Nowe Miasto Lubawskie  
Linia 31: Linia 31:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>'''Tylice'''</big>  (niem. Tillitz) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[gmina Nowe Miasto Lubawskie |gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa toruńskiego.   
+
<big>'''Tylice'''</big>  (niem. Tillitz) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[gmina Nowe Miasto Lubawskie |gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.   
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Nowe Miasto Lubawskie|gminy Nowe Miasto Lubawskie]], która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę. Obszar gminy obejmuje [[Pojezierze Brodnickie]], [[Garb Lubawski]] i głęboko wciętą dolinę[[Drwęca |Drwęcy]]. Na terenie gminy występują takie formy jak ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od [[Nowy Dwór Bratiański |Nowego Dworu Bratiańskiego]] znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi [[Chrośle]] i na południe od [[Jamielnik |Jamielnika]] występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi [[rzeka Drwęca]]. Znaczną powierzchnię zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.
+
Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Nowe Miasto Lubawskie|gminy Nowe Miasto Lubawskie]], która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę terenu. Obszar gminy obejmuje [[Pojezierze Brodnickie]], [[Garb Lubawski]] i głęboko wciętą dolinę[[Drwęca |Drwęcy]]. Na terenie gminy występują takie formy jak ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od [[Nowy Dwór Bratiański |Nowego Dworu Bratiańskiego]] znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi [[Chrośle]] i na południe od [[Jamielnik |Jamielnika]] występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka [[Drwęca]]. Znaczną powierzchnię zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1319. W tym roku istniał już w Tylicach kościół. Nie znana jest dokładna data lokacji. W 1326 r. Tylice były własnością biskupów chełmińskich a wasalem na tym terenie był Mikołaj. W 1488 r. biskup chełmiński Stefan z [[Nidzica |Nidzicy]] nadaje rodzinie Kostków z Tyliczek prawo patronatu nad kościołem. Jeszcze  w XVIII w. Tylice były własnością biskupa chełmińskiego. W 1731 r. wieś miała 43 dymy. Pod koniec XIX w. wieś obejmowała 1275 ha: 1048 gruntów ornych, 20 łąk, 3 lasu. W 1885 r. było 125 dymów oraz istniały 64 domy. We wsi mieszkało 645 osób: 633 katolików i 12 ewangelików. Od tego samego roku przy kościele funkcjonowało bractwo trzeźwości. We wsi była szkoła 2 – klasowa. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowań wiejskich.
+
W 1319 r. w Tylicach funkcjonował już kościół. Nieznana jest dokładna data lokacji wsi. W 1326 r. Tylice były własnością biskupów chełmińskich, a ich [[wasal |wasalem]] był Mikołaj. W 1488 r. biskup chełmiński Stefan z [[Nidzica |Nidzicy]] nadał rodzinie Kostków z Tyliczek prawo patronatu nad kościołem. Jeszcze  w XVIII w. Tylice były własnością biskupa chełmińskiego.  
 +
 
 +
<br/>
 +
 
 +
W 1731 r. we wsi były 43 [[dym |dymy]]. Pod koniec XIX w. wieś obejmowała 1275 ha: 1048 gruntów ornych, 20 łąk, 3 lasu. W 1885 r. było tu 125 [[dym |dymów]] oraz istniały 64 domy. We wsi mieszkało 645 osób: 633 katolików i 12 ewangelików. Od tego samego roku przy kościele funkcjonowało bractwo trzeźwości.  
 +
 
 +
<br/>
 +
 
 +
We wsi była 2 – klasowa szkoła. We wsi działa obecnie [[Ochotnicza Straż Pożarna w Tylicach | Ochotnicza Straż Pożarna]].
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 46: Linia 54:
 
===Kultura===
 
===Kultura===
  
Na terenie wsi znajduje się kościół parafialny, [[Szkoła Podstawowa]], świetlica wiejska, [[Ochotnicza Straż Pożarna]].
+
Na terenie wsi znajduje się kościół parafialny, [[Szkoła Podstawowa w Tylicach| Szkoła Podstawowa]], świetlica wiejska.
  
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
=== Ludzie związani z miejscowością ===
 +
 
 +
W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Ewa Makowska]].
  
Sołtysem w kadencji 2011 - 2015 jest [[Ewa Makowska]].
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki: ===
+
=== Zabytki===
  
We wsi napotkamy na pozostałości po zabudowaniach dworskich, na [[kościół p.w. św. Michała Archanioła]], krzyże przydrożne oraz zabudowania gospodarcze z XIX i XX w.  
+
We wsi znajdują się pozostałości po zabudowaniach dworskich, krzyże przydrożne oraz zabudowania gospodarcze z XIX w. i XX w. Jest tu także [[Kościół pw. św. Michała Archanioła w Tylicach | Kościół pw. św. Michała Archanioła]].
[[File:Kościół w Tylicach.jpg|300 px |thumb|Kościół p.w. św. Michała Archanioła, źródło: www.polska.regiopedia.pl, 12.09.2013.]]
+
[[File:Kościół w Tylicach.jpg|300 px |thumb|Kościół p.w. św. Michała Archanioła, źródło: http://www.polska.regiopedia.pl, 12.09.2013.]]
  
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
=== Bibliografia===
  
 
''Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy'', Toruń 1997, 82 ss.  
 
''Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy'', Toruń 1997, 82 ss.  

Wersja z 19:29, 11 lis 2013


Tylice

Figura św. Michała Archanioła, źródło: http://www.gwizdziny.bil - wm.pl, 12.09.2013.
Figura św. Michała Archanioła, źródło: http://www.gwizdziny.bil - wm.pl, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nowomiejski
Gmina Nowe Miasto Lubawskie
Sołectwo Tylce
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 56
Tablice rejestracyjne NNM
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Tylice
Tylice
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Tylice
Tylice
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Tylice (niem. Tillitz) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość położona jest na terenie gminy Nowe Miasto Lubawskie, która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę terenu. Obszar gminy obejmuje Pojezierze Brodnickie, Garb Lubawski i głęboko wciętą dolinęDrwęcy. Na terenie gminy występują takie formy jak ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od Nowego Dworu Bratiańskiego znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi Chrośle i na południe od Jamielnika występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka Drwęca. Znaczną powierzchnię zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.

Dzieje miejscowości

W 1319 r. w Tylicach funkcjonował już kościół. Nieznana jest dokładna data lokacji wsi. W 1326 r. Tylice były własnością biskupów chełmińskich, a ich wasalem był Mikołaj. W 1488 r. biskup chełmiński Stefan z Nidzicy nadał rodzinie Kostków z Tyliczek prawo patronatu nad kościołem. Jeszcze w XVIII w. Tylice były własnością biskupa chełmińskiego.


W 1731 r. we wsi były 43 dymy. Pod koniec XIX w. wieś obejmowała 1275 ha: 1048 gruntów ornych, 20 łąk, 3 lasu. W 1885 r. było tu 125 dymów oraz istniały 64 domy. We wsi mieszkało 645 osób: 633 katolików i 12 ewangelików. Od tego samego roku przy kościele funkcjonowało bractwo trzeźwości.


We wsi była 2 – klasowa szkoła. We wsi działa obecnie Ochotnicza Straż Pożarna.


Kultura

Na terenie wsi znajduje się kościół parafialny, Szkoła Podstawowa, świetlica wiejska.


Ludzie związani z miejscowością

W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Ewa Makowska.


Zabytki

We wsi znajdują się pozostałości po zabudowaniach dworskich, krzyże przydrożne oraz zabudowania gospodarcze z XIX w. i XX w. Jest tu także Kościół pw. św. Michała Archanioła.

Kościół p.w. św. Michała Archanioła, źródło: http://www.polska.regiopedia.pl, 12.09.2013.


Bibliografia

Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy, Toruń 1997, 82 ss.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XII, Warszawa 1892, 960 ss.


Zobacz też

http://gminanml.pl


Kinlis (dyskusja) 13:29, 20 wrz 2013 (CEST)