Zielkowo: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
− | <big>'''Zielkowo''' (niem. ''Zielkau'') – wieś sołecka w Polsce, znajdująca się w [[ | + | <big>'''Zielkowo''' (niem. ''Zielkau'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, znajdująca się w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Lubawa (gmina wiejska)|gminie Lubawa]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] przynależała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Zielkowo położone jest 9 km na północ od [[Lubawa|Lubawy]]. Obecnie sołtysem wsi jest [[Zenon Szczepański]]. |
<br/> | <br/> | ||
Linia 46: | Linia 46: | ||
W 1978 roku Zielkowo liczyło 303 mieszkańców. Działała tu w 1978 roku filia szkoły podstawowej, punkt biblioteczny i klub „Rolnika”. | W 1978 roku Zielkowo liczyło 303 mieszkańców. Działała tu w 1978 roku filia szkoły podstawowej, punkt biblioteczny i klub „Rolnika”. | ||
+ | <br/> | ||
+ | ===Gospodarka=== | ||
+ | We wsi znajduje się siedziba [[Leśnictwo Zielkowo| leśnictwa]], należącego do [[Nadleśnictwo Iława|Nadleśnictwa Iława]]. | ||
+ | <br/> | ||
+ | |||
+ | ===Religia=== | ||
+ | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Jakuba Apostoła w Kazanicach|parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jakuba Apostoła w Kazanicach]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Ludzie związani z miejscowością === | === Ludzie związani z miejscowością === | ||
− | W roku 1672 biskup [[Andrzej Olszowski]] nadał na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] młyn w Zielkowie [[Marcin Krauze|Marcinowi Krauze]]. | + | *W roku 1672 biskup [[Andrzej Olszowski]] nadał na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] młyn w Zielkowie [[Marcin Krauze|Marcinowi Krauze]]. |
+ | *[[lkwim:Genowefa Czarnota|Genowefa Czarnota]] (1920-1991) – urodzona w Zielkowie organizatorka, kierowniczka i choreograf dziecięcego zespołu tanecznego w [[Nowe Miasto Lubawskie |Nowym Mieście Lubawskim]]. | ||
+ | <br/> | ||
+ | === Zabytki === | ||
+ | *Ruiny starego młyna | ||
+ | *XIX-wieczny budynek szkoły | ||
+ | *''Placówka'' - pałac leśniczego | ||
+ | *XIX-wieczne domy gburów | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
=== Bibliografia === | === Bibliografia === | ||
Linia 68: | Linia 76: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Powiat iławski]] | |
− | + | [[Kategoria: Lubawa (gmina wiejska)]] | |
− | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
− | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
− |
Wersja z 10:05, 31 sie 2014
Zielkowo | |
| |
Rodzaj miejscowości | Wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | Warmińsko-Mazurskie |
Powiat | iławski |
Gmina | Lubawa |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Tablice rejestracyjne | NIL |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Zielkowo (niem. Zielkau) – wieś sołecka w Polsce, znajdująca się w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Lubawa. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego. Zielkowo położone jest 9 km na północ od Lubawy. Obecnie sołtysem wsi jest Zenon Szczepański.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Rzeźba terenu jest wynikiem wzmożonej działalności erozyjnej oraz akumulacyjnej ostatniego zlodowacenia bałtyckiego. Na strefę powierzchniową obszaru składają się: glina, iły oraz piaski formacji czwartorzędowej. Głównym składnikiem piasków czwartorzędowych jest kwarc. Podstawowym materiałem, składającym się na powstanie gleby, są utwory polodowcowe; piaski zwałowe, gliny i piaski wodno–lodowcowe. Najwięcej wyróżnić można gleb bielicowych. Mineralne surowce występują w postaci: kruszywa, surowców ceramicznych oraz surowców organicznych. Na północy, od miejscowości Zielkowo ciągnie się pas równiny sandrowej. W budowie sandrów znaczącą rolę odegrały osady piaszczyste. Ich skład chemiczny obfituje w wysoką zawartość krzemionki.
Dzieje miejscowości
Wieś do 1773 roku należała do biskupa klucza lubawskiego. Od biskupa Ottona prawdopodobnie otrzymała w XIV wieku prawo chełmińskie. Obszar wsi wynosił 30 łanów, z czego sołtys był posiadaczem 3 łanów. W 1570 roku sołtys Zielkowa otrzymał od Stanisława Żelisławskiego przywilej wiecznego posiadania swoich łanów.
W XVI wieku mieściła się tu karczma i młyn. Młynarz zielkowski w 1676 roku płacił biskupowi 6 złotych i 20 groszy czynszu rocznie. W 1672 roku biskup Andrzej Olszowski nadał na prawie chełmińskim młyn w Zielkowie Marcinowi Krauze. W roku 1773 wieś przeszła w posiadanie króla pruskiego. W 1789 roku było tu 25 zagród.
Szkoła powstała w 1822 roku. 25 września 1872 roku wybuchł w Zielkowie pożar. Spłonęło 27 zagród oraz zboże przechowywane w stodołach.
W 1978 roku Zielkowo liczyło 303 mieszkańców. Działała tu w 1978 roku filia szkoły podstawowej, punkt biblioteczny i klub „Rolnika”.
Gospodarka
We wsi znajduje się siedziba leśnictwa, należącego do Nadleśnictwa Iława.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jakuba Apostoła w Kazanicach.
Ludzie związani z miejscowością
- W roku 1672 biskup Andrzej Olszowski nadał na prawie chełmińskim młyn w Zielkowie Marcinowi Krauze.
- Genowefa Czarnota (1920-1991) – urodzona w Zielkowie organizatorka, kierowniczka i choreograf dziecięcego zespołu tanecznego w Nowym Mieście Lubawskim.
Zabytki
- Ruiny starego młyna
- XIX-wieczny budynek szkoły
- Placówka - pałac leśniczego
- XIX-wieczne domy gburów
Bibliografia
Zielkowo w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 14, red. B. Chlebowski, Warszawa 1895.
Śliwiński Józef, Lubawa, z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1982.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.