Gryzy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' Gryzy ''' (niem. ''Griesen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Świętajno (gmina wiejska, | + | ''' Gryzy ''' (niem. ''Griesen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Świętajno (gmina wiejska, powiat olecki)|gminie Świętajno]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 86. mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Stanisław Fejfer]]<ref>Informacje przekazane E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie, 30.12.2013.</ref>. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
− | Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Ełckie|Pojezierzu Ełckim]], na zachód od [[Jezioro Długie (pow. olecki)|Jeziora Długiego]], 14 km na północny zachód od [[Olecko|Olecka]] i 7,5 km na północ od [[Świętajno (pow. olecki)|Świętajna]]. Na wschód od wsi wznosi się góra [[ Góra Grodzisko (gm. Świętajno)|Grodzisko]] (167 m. n.p.m.), niegdyś [[Jaćwingowie|jaćwieskie]] miejsce obronne. | + | Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Ełckie|Pojezierzu Ełckim]], na zachód od [[Jezioro Długie (pow. olecki)|Jeziora Długiego]], 14 km na północny zachód od [[Olecko|Olecka]] i 7,5 km na północ od [[Świętajno (pow. olecki)|Świętajna]]. Na wschód od wsi wznosi się góra [[Góra Grodzisko (gm. Świętajno)|Grodzisko]] (167 m. n.p.m.), niegdyś [[Jaćwingowie|jaćwieskie]] miejsce obronne. |
<br/> | <br/> | ||
Linia 48: | Linia 48: | ||
*1939 r. - 299 osób | *1939 r. - 299 osób | ||
+ | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*most drogowy na linii kolejowej [[Olecko]] - [[Kruklanki]] z 1908 roku | *most drogowy na linii kolejowej [[Olecko]] - [[Kruklanki]] z 1908 roku | ||
*cmentarz ewangelicki z XIX wieku | *cmentarz ewangelicki z XIX wieku | ||
*cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na południe od wsi | *cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na południe od wsi | ||
+ | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002. | #Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002. | ||
Linia 60: | Linia 62: | ||
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013] | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013] | ||
#[http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [02.07.2014] | #[http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [02.07.2014] | ||
+ | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
Linia 65: | Linia 68: | ||
[[Kategoria: Powiat olecki]] | [[Kategoria: Powiat olecki]] | ||
− | [[Kategoria: Świętajno (gmina wiejska, | + | [[Kategoria: Świętajno (gmina wiejska, powiat olecki)]] |
[[Kategoria: Wsie sołeckie]] | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
[[Kategoria: 1501-1600]] | [[Kategoria: 1501-1600]] |
Wersja z 06:30, 3 lip 2014
Gryzy | |
| |
Gryzy Olsztyńska Strona Rowerowa [02.07.2014]
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olecki |
Gmina | Świętajno |
Liczba ludności (2010) | 86 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Gryzy (niem. Griesen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Świętajno. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 86. mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Stanisław Fejfer[1].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, na zachód od Jeziora Długiego, 14 km na północny zachód od Olecka i 7,5 km na północ od Świętajna. Na wschód od wsi wznosi się góra Grodzisko (167 m. n.p.m.), niegdyś jaćwieskie miejsce obronne.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1563 roku starosta Wawrzyniec von Halle sprzedał tutaj trzy łany sołeckie Janowi i Stańkowi Gryzom z Szof (Krokocie) po 60 grzywien za każdy łan. Ze swej strony zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 29. łanach na prawie chełmińskim. W 1616 roku książę Jan Zygmunt Hohenzollern odnowił przywilej na Gryzy. Wieś nazywano początkowo Griesch, Griesswolli, ale już w pierwszej połowie XVI wieku utrwaliła się forma Griessen. Gryzy należały do parafii ewangelickiej w Cichach.
Szkołę we wsi założono pod koniec XVIII wieku. W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 57. uczniów. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono ponownie w grudniu 1945 roku.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. - 347 osób
- 1933 r. - 335 osób
- 1939 r. - 299 osób
Zabytki
- most drogowy na linii kolejowej Olecko - Kruklanki z 1908 roku
- cmentarz ewangelicki z XIX wieku
- cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na południe od wsi
Bibliografia
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Gminna ewidencja zabytków, udostępniona E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie, 30.12.2013.
- Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
- Olsztyńska Strona Rowerowa [02.07.2014]
Przypisy
- ↑ Informacje przekazane E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie, 30.12.2013.