Stare Jabłonki

Stare Jabłonki
Stare Jabłonki przed 1945 rokiem
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ostródzki
Gmina	Ostróda
Liczba ludności (2010)	774 (łącznie Stare Jabłonki, Buńki, Gąska, Jabłonka, Nowe Jabłonki,Zawady Małe, Żurejny)
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-133
Tablice rejestracyjne	NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Stare Jabłonki
Położenie na mapie Polski Stare Jabłonki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Stare Jabłonki (niem. Altfinken, do 1938 r. Alt Jablonke) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość położona na Mazurach Zachodnich, na Pojezierzu Iławskim, około 11 km od Ostródy, nad Jeziorem Szeląg Mały.

Stacja kolejowa Stare Jabłonki

Dzieje miejscowości

W roku 1584 odnajdujemy informację o Starych Jabłonkach będących wówczas majątkiem książęcym. W 1619 roku Albrecht Finck otrzymał 5 łanów w Starych Jabłonkach z prawem dziedziczenia. W latach 1628-1675 wspomniane 5 łanów należało do Albrechta i Krzysztofa Fincków oraz mieszczanina z Ostródy Jerzego Farhenholza. Farhenholz sprzedał ostatecznie swoją część dóbr niejakiemu Krzysztofowi Rostkowi. Rodzina Rostków mieszkała w Jabłonkach przez cały XVIII wiek . Pod koniec tego stulecia Krzysztof Rostek sprzedał swoje dobra Abrahamowi Dondowi. 16 lipca 1938 roku wprowadzono nazwę Altfinken. W latach 30. XX wieku sosny z okolicznych lasów były bardzo cenione w niemieckim przemyśle lotniczym, a praca przy ich wyrębie była dla wielu mieszkańców miejscowości głównym źródłem utrzymania.Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Barbara Stabińska.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

1820 – 29

1861 – 56

1925 – 240

1933 - 259

1939 - 276

Gospodarka

W sektorze lokalnej gospodarki prym wiedzie Hotel Anders - najważniejszy pracodawca w Starych Jabłonkach i okolicach. We wsi znajduje się siedziba nadleśnictwa.

Kultura

We wsi działa Stowarzyszenie Przyjaciół Starych Jabłonek - organizacja stawiająca sobie za cel promocję i rozwój miejscowości. W 1965 r. zorganizowano tutaj Sympozjum „Warmia i Mazury - temat dla dwóch literatur”.

Sport

Obecnie miejscowość jest znana dzięki organizowanemu od 2004 roku Mazury Open – międzynarodowego turniej siatkówki plażowej z cyklu World Tour.

Turystyka

• Wiedzie tamtędy Szlak św. Jakuba - przebieg trasy: Olsztyn – Łupstych – Gietrzwałd – Tomaryny – Guzowy Piec – Parwółki – Stare Jabłonki – Ostróda – Samborowo – Frednowy – Tynwałd – Szałkowo – Iława – Radomno – Nowe Miasto Lubawskie - Lipowiec - dalej do Torunia.
• W pobliżu miejscowości przebiega także Szlak pieszy Ostróda - śluza Mała Ruś - Piławki.

Zabytki:

• Bunkry w lesie, stanowiące początek fortyfikacji Pozycji Olsztyneckiej

Parafia Matki Boskiej Królowej Polski w Starych Jabłonkach

Bibliografia:

1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
2. Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
3. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
4. Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:25.08.2013]
5. Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html [data dostępu:25.08.2013]

Przypisy