Kukowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Kukowo ''' (niem. ''Kukowen'', ''Gut Kukowen'', od 1938 r. ''Reinkental'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Olecko (gmina miejsko-wiejska)|gminie Olecko]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]]. Wieś w 2010 roku liczyła 343 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Kukowo, [[Lesk]], [[Lipkowo]] i [[Skowronki]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Antoni Rydzewski]]<ref>[http://www.umolecko.bip.doc.pl/index.php?dz=4&id=14040/ Strona Urzędu Miasta Olecko] [05.12.2013]</ref>.
+
''' Kukowo ''' (niem. ''Kukowen'', ''Gut Kukowen'', od 1938 r. ''Reinkental'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Olecko (gmina miejsko-wiejska)|gminie Olecko]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko–gołdapskiego]]. Wieś w 2010 roku liczyła 343 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Kukowo, [[Lesk]], [[Lipkowo]] i [[Skowronki]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Antoni Rydzewski]]<ref>[http://www.umolecko.bip.doc.pl/index.php?dz=4&id=14040/ Strona Urzędu Miasta Olecko] [05.12.2013]</ref>.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Ełckie|Pojezierzu Ełckim]], 6 km na południe od [[Olecko|Olecka]]; na wschód od drogi krajowej nr 65.
+
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Pojezierze Ełckie|Pojezierzu Ełckim]], 6 km na południe od [[Olecko|Olecka]]; na wschód od drogi krajowej nr 65.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1563 roku starosta [[Wawrzyniec von Halle]] sprzedał niejakim Wojtkowi i Stasiowi z Kukowa sześć łanów sołeckich z przywilejem połowu ryb na [[Jezioro Oleckie Małe|Jeziorze Oleckim Małym]]. W zamian sołtysi zobowiązali się do założenia [[Wieś czynszowa |wsi czynszowej]] na 60 łanach (oraz czterech łanach nadwyżki) na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Wieś należała do [[Parafia ewangelicka w Olecku|parafii ewangelickiej w Olecku]]. W XVIII wieku Kukowo dzierżawili przedstawiciele polskiej szlachty - Łosiowie. Pod koniec XIX wieku folwark obejmował 252 ha; dzierżawił go niejaki Schultz.
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1563 roku starosta [[Wawrzyniec von Halle]] sprzedał niejakim Wojtkowi i Stasiowi z Kukowa sześć łanów sołeckich z przywilejem połowu ryb na [[Jezioro Oleckie Małe|Jeziorze Oleckim Małym]]. W zamian sołtysi zobowiązali się do założenia [[Wieś czynszowa |wsi czynszowej]] na 60 łanach (oraz czterech łanach nadwyżki) na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Wieś należała do [[Parafia ewangelicka w Olecku|parafii ewangelickiej w Olecku]]. W XVIII wieku Kukowo dzierżawili przedstawiciele polskiej szlachty Łosiowie. Pod koniec XIX wieku folwark obejmował 252 ha; dzierżawił go niejaki Schultz.
  
Szkołę we wsi założono w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737-1740). W 1935 roku zatrudnionych w niej było dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 97 dzieci. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] szkołę uruchomiono ponownie w sierpniu 1945 roku jako jedną z pierwszych szkół w powiecie oleckim; pracował w niej wówczas jeden nauczyciel.
+
Szkołę we wsi założono w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737–1740). W 1935 roku zatrudnionych w niej było dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 97 dzieci. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] szkołę uruchomiono ponownie w sierpniu 1945 roku jako jedną z pierwszych szkół w powiecie oleckim; pracował w niej wówczas jeden nauczyciel.
  
 
W 1957 roku w Kukowo założono kółko rolnicze; pierwszym prezesem był [[Piotr Wiśniewski]]. W tym samym roku powołano również zespół przysposobienia rolniczego.  
 
W 1957 roku w Kukowo założono kółko rolnicze; pierwszym prezesem był [[Piotr Wiśniewski]]. W tym samym roku powołano również zespół przysposobienia rolniczego.  
Linia 46: Linia 46:
 
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
 
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
*1857 r. - 587 osób
+
*1857 r. 587 osób
  
*1933 r. - 598 osób
+
*1933 r. 598 osób
  
*1939 r. - 627 osób
+
*1939 r. 627 osób
  
 
== Religia ==
 
== Religia ==
Linia 59: Linia 59:
 
*zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy
 
*zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy
 
*zespół budynków służb drogowych z początku XX wieku: dom i budynek gospodarczy
 
*zespół budynków służb drogowych z początku XX wieku: dom i budynek gospodarczy
*Zespół dawnej karczmy z przełomu XIX i XX wieku: karczma (obecnie mieszkanie) i budynek gospodarczy
+
*zespół dawnej karczmy z przełomu XIX i XX wieku: karczma (obecnie mieszkanie) i budynek gospodarczy
*Przykłady budownictwa z przełomu XIX i XX wieku: domy nr 28, 29, 30, 31
+
*przykłady budownictwa z przełomu XIX i XX wieku: domy nr 28, 29, 30, 31
*Pozostałości parku z XIX wieku w dawnym folwarku
+
*pozostałości parku z XIX wieku w dawnym folwarku
*Most kolejowy na nieczynnej linii wąskotorowej [[Olecko]] - [[Świętajno (powiat olecki)|Świętajno]] z 1911 r.
+
*most kolejowy na nieczynnej linii wąskotorowej Olecko [[Świętajno (powiat olecki)|Świętajno]] z 1911 r.
*Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na północ od wsi
+
*cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na północ od wsi
*Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, rodzinny, przy drodze gruntowej na północny wschód od wsi
+
*cmentarz ewangelicki z XIX wieku, rodzinny, przy drodze gruntowej na północny wschód od wsi
*Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, przy drodze naprzeciw pensjonatu
+
*cmentarz ewangelicki z XIX wieku, przy drodze naprzeciw pensjonatu
*Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, po południowej stronie szosy do [[Zajdy|Zajd]], przy drodze gruntowej
+
*cmentarz ewangelicki z XIX wieku, po południowej stronie szosy do [[Zajdy|Zajd]], przy drodze gruntowej
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
#''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
 
#''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
#[http://umolecko.bip.doc.pl/upload/doc/35243_20120521_120820.pdf |Gminna Ewidencja Zabytków] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://umolecko.bip.doc.pl/upload/doc/35243_20120521_120820.pdf |Gminna Ewidencja Zabytków] [12.11.2013]
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [12.11.2013]
<br/>
+
#[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/kukowo/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [12.09.2014]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}

Wersja z 16:55, 12 wrz 2014

Kukowo

Cmentarz wojenny w Kukowie Olsztyńska Strona Rowerowa [12.09.2014]
Cmentarz wojenny w Kukowie Olsztyńska Strona Rowerowa [12.09.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olecki
Gmina Olecko
Liczba ludności (2010) 343
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kukowo
Kukowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kukowo
Kukowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Kukowo (niem. Kukowen, Gut Kukowen, od 1938 r. Reinkental) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Olecko. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 343 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Kukowo, Lesk, Lipkowo i Skowronki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Antoni Rydzewski[1].

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, 6 km na południe od Olecka; na wschód od drogi krajowej nr 65.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1563 roku starosta Wawrzyniec von Halle sprzedał niejakim Wojtkowi i Stasiowi z Kukowa sześć łanów sołeckich z przywilejem połowu ryb na Jeziorze Oleckim Małym. W zamian sołtysi zobowiązali się do założenia wsi czynszowej na 60 łanach (oraz czterech łanach nadwyżki) na prawie chełmińskim. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Olecku. W XVIII wieku Kukowo dzierżawili przedstawiciele polskiej szlachty – Łosiowie. Pod koniec XIX wieku folwark obejmował 252 ha; dzierżawił go niejaki Schultz.

Szkołę we wsi założono w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737–1740). W 1935 roku zatrudnionych w niej było dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 97 dzieci. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono ponownie w sierpniu 1945 roku jako jedną z pierwszych szkół w powiecie oleckim; pracował w niej wówczas jeden nauczyciel.

W 1957 roku w Kukowo założono kółko rolnicze; pierwszym prezesem był Piotr Wiśniewski. W tym samym roku powołano również zespół przysposobienia rolniczego.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1857 r. – 587 osób
  • 1933 r. – 598 osób
  • 1939 r. – 627 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Olecku.

Zabytki

  • zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy
  • zespół budynków służb drogowych z początku XX wieku: dom i budynek gospodarczy
  • zespół dawnej karczmy z przełomu XIX i XX wieku: karczma (obecnie mieszkanie) i budynek gospodarczy
  • przykłady budownictwa z przełomu XIX i XX wieku: domy nr 28, 29, 30, 31
  • pozostałości parku z XIX wieku w dawnym folwarku
  • most kolejowy na nieczynnej linii wąskotorowej Olecko – Świętajno z 1911 r.
  • cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na północ od wsi
  • cmentarz ewangelicki z XIX wieku, rodzinny, przy drodze gruntowej na północny wschód od wsi
  • cmentarz ewangelicki z XIX wieku, przy drodze naprzeciw pensjonatu
  • cmentarz ewangelicki z XIX wieku, po południowej stronie szosy do Zajd, przy drodze gruntowej

Bibliografia

  1. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
  2. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  3. |Gminna Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
  4. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
  5. Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
  6. Olsztyńska Strona Rowerowa [12.09.2014]

Przypisy