Stare Jabłonki: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
Linia 31: | Linia 31: | ||
''' Stare Jabłonki''' (niem. ''Altfinken'', do 1938 r. ''Alt Jablonke'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Ostróda (gmina wiejska)|gminie Ostróda]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku liczyła 774 mieszkańców<ref>łącznie Stare Jabłonki, Buńki, Gąska, Jabłonka, Nowe Jabłonki,Zawady Małe, Żurejny</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Barbara Stabińska]]<ref> [http://www.bip.gminaostroda.pl/modules.php?name=Sections&op=viewarticle&artid=625/ Strona Urzędu Gminy Ostróda] [29.08.2013]</ref>. | ''' Stare Jabłonki''' (niem. ''Altfinken'', do 1938 r. ''Alt Jablonke'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Ostróda (gmina wiejska)|gminie Ostróda]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku liczyła 774 mieszkańców<ref>łącznie Stare Jabłonki, Buńki, Gąska, Jabłonka, Nowe Jabłonki,Zawady Małe, Żurejny</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Barbara Stabińska]]<ref> [http://www.bip.gminaostroda.pl/modules.php?name=Sections&op=viewarticle&artid=625/ Strona Urzędu Gminy Ostróda] [29.08.2013]</ref>. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
− | + | {{Galeria|Nazwa=Stare Jabłonki|wielkość=290|pozycja=right | |
+ | |File: Stacja kolejowa Stare Jabłonki.jpg|Stacja kolejowa Stare Jabłonki [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/stare_jablonki/ wikipedia.pl] [12.11.2013] | ||
+ | |File:Parafia Matki Boskiej Królowej Polski w Starych Jabłonkach.jpg|Parafia Matki Boskiej Królowej Polski w Starych Jabłonkach [http://salezjanie.pl/stare-jablonki/ Strona Zakonu Salezjanów] [12.11.2013] | ||
+ | }} | ||
==Położenie== | ==Położenie== | ||
Miejscowość położona jest na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]], na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], około 11 km od [[Ostróda|Ostródy]], nad jeziorem [[Jezioro Szeląg Mały| Szeląg Mały]]. | Miejscowość położona jest na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]], na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], około 11 km od [[Ostróda|Ostródy]], nad jeziorem [[Jezioro Szeląg Mały| Szeląg Mały]]. | ||
− | |||
− | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Z roku 1584 pochodzi pierwsza informacja o Starych Jabłonkach będących wówczas [[Majątek książęcy|majątkiem książęcym]]. W 1619 roku [[Albrecht Finck]] otrzymał 5 łanów w Starych Jabłonkach z prawem dziedziczenia. W latach 1628–1675 wspomniane 5 łanów należało do Albrechta i [[Krzysztof Finck| Krzysztofa]] Fincków oraz mieszczanina z Ostródy [[Jrzry Farhenholz |Jerzego Farhenholza]]. Farhenholz sprzedał ostatecznie swoją część dóbr niejakiemu [[Krzysztof Rostek|Krzysztofowi Rostkowi]]. Rodzina Rostków mieszkała w Jabłonkach przez cały XVIII wiek. Pod koniec tego stulecia Krzysztof Rostek sprzedał swoje dobra [[Abraham Dond |Abrahamowi Dondowi]]. 16 lipca 1938 roku wprowadzono nazwę ''Altfinken''. W latach 30. XX wieku sosny z okolicznych lasów były bardzo cenione w niemieckim przemyśle lotniczym, a praca przy ich wyrębie stanowiła dla wielu mieszkańców miejscowości główne źródło utrzymania. | Z roku 1584 pochodzi pierwsza informacja o Starych Jabłonkach będących wówczas [[Majątek książęcy|majątkiem książęcym]]. W 1619 roku [[Albrecht Finck]] otrzymał 5 łanów w Starych Jabłonkach z prawem dziedziczenia. W latach 1628–1675 wspomniane 5 łanów należało do Albrechta i [[Krzysztof Finck| Krzysztofa]] Fincków oraz mieszczanina z Ostródy [[Jrzry Farhenholz |Jerzego Farhenholza]]. Farhenholz sprzedał ostatecznie swoją część dóbr niejakiemu [[Krzysztof Rostek|Krzysztofowi Rostkowi]]. Rodzina Rostków mieszkała w Jabłonkach przez cały XVIII wiek. Pod koniec tego stulecia Krzysztof Rostek sprzedał swoje dobra [[Abraham Dond |Abrahamowi Dondowi]]. 16 lipca 1938 roku wprowadzono nazwę ''Altfinken''. W latach 30. XX wieku sosny z okolicznych lasów były bardzo cenione w niemieckim przemyśle lotniczym, a praca przy ich wyrębie stanowiła dla wielu mieszkańców miejscowości główne źródło utrzymania. | ||
Linia 71: | Linia 72: | ||
== Zabytki== | == Zabytki== | ||
*[[Bunkry w Starych Jabłonkach|bunkry]] w lesie, stanowiące początek fortyfikacji [[Pozycja Olsztynecka|Pozycji Olsztyneckiej]] | *[[Bunkry w Starych Jabłonkach|bunkry]] w lesie, stanowiące początek fortyfikacji [[Pozycja Olsztynecka|Pozycji Olsztyneckiej]] | ||
− | |||
− | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
− | + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.<br/> | |
− | + | ''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.<br/> | |
− | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
− | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [25.08.2013]<br/> | |
− | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [25.08.2013] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} |
Wersja z 22:21, 18 sty 2015
Stare Jabłonki | |
| |
Stare Jabłonki przed 1945 rokiem Forum Marienburg.pl [12.11.2013]
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | ostródzki |
Gmina | Ostróda |
Liczba ludności (2010) | 774 |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 14-133 |
Tablice rejestracyjne | NOS |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Stare Jabłonki (niem. Altfinken, do 1938 r. Alt Jablonke) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku liczyła 774 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Barbara Stabińska[2].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich, na Pojezierzu Iławskim, około 11 km od Ostródy, nad jeziorem Szeląg Mały.
Dzieje miejscowości
Z roku 1584 pochodzi pierwsza informacja o Starych Jabłonkach będących wówczas majątkiem książęcym. W 1619 roku Albrecht Finck otrzymał 5 łanów w Starych Jabłonkach z prawem dziedziczenia. W latach 1628–1675 wspomniane 5 łanów należało do Albrechta i Krzysztofa Fincków oraz mieszczanina z Ostródy Jerzego Farhenholza. Farhenholz sprzedał ostatecznie swoją część dóbr niejakiemu Krzysztofowi Rostkowi. Rodzina Rostków mieszkała w Jabłonkach przez cały XVIII wiek. Pod koniec tego stulecia Krzysztof Rostek sprzedał swoje dobra Abrahamowi Dondowi. 16 lipca 1938 roku wprowadzono nazwę Altfinken. W latach 30. XX wieku sosny z okolicznych lasów były bardzo cenione w niemieckim przemyśle lotniczym, a praca przy ich wyrębie stanowiła dla wielu mieszkańców miejscowości główne źródło utrzymania.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1820 r. – 29
- 1861 r. – 56
- 1925 r. – 240
- 1933 r. – 259
- 1939 r. – 276
Gospodarka
W sektorze lokalnej gospodarki prym wiedzie Hotel Anders – najważniejszy pracodawca w Starych Jabłonkach i okolicach. We wsi znajduje się siedziba nadleśnictwa.
Kultura
We wsi działa Stowarzyszenie Przyjaciół Starych Jabłonek – organizacja stawiająca sobie za cel promocję i rozwój miejscowości. W 1965 r. zorganizowano tutaj Sympozjum „Warmia i Mazury - temat dla dwóch literatur”.
Sport
Obecnie miejscowość jest znana dzięki organizowanemu od 2004 roku Mazury Open – międzynarodowego turniej siatkówki plażowej z cyklu World Tour.
Turystyka
- Szlak św. Jakuba – przebieg trasy: Olsztyn – Łupstych – Gietrzwałd – Tomaryny – Guzowy Piec – Parwółki – Stare Jabłonki – Ostróda – Samborowo – Frednowy – Tynwałd – Szałkowo – Iława – Radomno – Nowe Miasto Lubawskie – Lipowiec – dalej do Torunia
- w pobliżu przebiega także Szlak pieszy Ostróda – śluza Mała Ruś – Piławki
Zabytki
- bunkry w lesie, stanowiące początek fortyfikacji Pozycji Olsztyneckiej
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [25.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [25.08.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Stare Jabłonki, Buńki, Gąska, Jabłonka, Nowe Jabłonki,Zawady Małe, Żurejny
- ↑ Strona Urzędu Gminy Ostróda [29.08.2013]