Czarny Piec

Czarny Piec
Czarny Piec. Pozostałość bunkra. Fot. Albert Jankowski. Źródło: Commons Wikimedia [15.06.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	szczycieński
Gmina	Jedwabno
Liczba ludności (2010)	47
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	12-122
Tablice rejestracyjne	NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Czarny Piec
Położenie na mapie Polski Czarny Piec
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Czarny Piec (niem. Schwarzenofen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Jedwabno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 47 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Jan Białoszewski . .

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, w odległości 11 km na zachód od Jedwabna, nad Jeziorem Czarne (Czarny Piec) i strumieniem Czarna Rzeka, przebiega przez nią droga krajowa nr 58 w kierunku Olsztyna. W pobliżu znajdują się granice z powiatami olsztyńskim i nidzickim. Jest to najdalej na zachód wysunięta miejscowość w powiecie szczycieńskim.

Dzieje miejscowości

Prawdopodobnie już w średniowieczu istniała tu nad strumykiem Czarna Struga smolarnia, przy której rozwinęła się niewielka osada – w 1756 roku zamieszkiwało w niej pięciu smolarzy, siedmiu zagrodników i pięciu robotników. W XVIII wieku była to wieś szkatułowa, która w roku 1782 składała się z 15 gospodarstw. W połowie XIX wieku obejmowała 55 łanów. W 1858 roku miejscowość liczyła 30 gospodarstw. W roku 1939 wieś zamieszkiwały 302 osoby. W wyniku działań wojennych podczas II wojny światowej wieś została zniszczona w 25%. W roku 1954 Czarny Piec był zamieszkany przez 58 osób. Obecnie jest to niewielka osada. Zachowana międzywojenna zabudowa w dużym stopniu została przekształcona. Znajduje się tu Ośrodek Rekreacyjno–Kondycyjny Wojska Polskiego. Wieś jest siedzibą sołectwa. W miejscowości działa Stowarzyszenie Przyjaciół Czarnego Pieca.

Zabytki

• dawny cmentarz ewangelicki
• drewniana chałupa (nr 10) z dekoracyjnymi listwami wokół okien i zdobionymi drzwiami
• pozostałości umocnień z okresu I i II wojny światowej: 3 bunkry, rowy, transzeje

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 2, Olsztyn 2011.
Ambroziak Sławomir, Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór), Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, s. 3-30.
Ambroziak Sławomir, Historia gminy Jedwabno, Gmina Jedwabno [22.08.2013]
Ambroziak Sławomir, Z dziejów gminy Jedwabno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, s. 7-15.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [22.08.2013]
Stalker.pl [15.06.2014]