Nowoczesna wieś

Nowoczesna wieś – jeden z obszarów strategicznej interwencji województwa warmińsko-mazurskiego. Składa się z 97 gmin wybranych ze względu na kierunki rozwoju rolnictwa.

Wprowadzenie

Nowoczesna wieś jest jednym z dziewięciu obszarów strategicznej interwencji (OSI) zidentyfikowanych podczas procesu aktualizacji strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego w 2013 r.

Obszary strategicznej interwencji odzwierciedlają potencjały i problemy rozwojowe w układzie terytorialnym, które są przedmiotem zainteresowania strategii. OSI dotyczą zarówno obszarów o szczególnym potencjale rozwojowym, jak i tych, które wymagają troski ze względu na występujące zapóźnienia.

Kryterium wyboru gmin zaliczonych do tego obszaru stanowiła waloryzacja przestrzeni województwa ze względu na kierunki rozwoju rolnictwa dokonana przez Warmińsko-Mazurskie Biuro Planowania Przestrzennego w Olsztynie. Waloryzacja ta uwzględnia zarówno możliwości wielofunkcyjnego rozwoju rolnictwa (w tym ekologicznego)(typ A), jak i kierunek intensywnego rozwoju rolnictwa pokrywającego się z najlepszymi parametrami rolniczej przestrzeni produkcyjnej (typ B).

Lokalizacja

Na podstawie przyjętego kryterium do OSI "Nowoczesna wieś" zaliczono 97 ze 116 gmin województwa warmińsko-mazurskiego (rys. 1).

Rys. 1. OSI Nowoczesna wieś

Źródło: Dziemianowicz Wojciech, Szlachta Jacek, Konkurencyjność Warmii i Mazur – diagnoza problemowa, Olsztyn 2012, strategia2025.warmia.mazury.pl [22.04.2014].

Charakterystyka

OSI Nowoczesna wieś składa się z dwóch typów obszarów, tj.:

• gmin o predyspozycjach do wielofunkcyjnego rozwoju rolnictwa (typ A)
• gmin o predyspozycjach do intensywnego rozwoju rolnictwa (typ B)

Pierwsza grupa (typ A) obejmuje gminy, w których mieszka 45% ludności województwa. Cała grupa charakteryzuje się słabymi wskaźnikami gospodarczymi, ale wysokim udziałem w wykorzystaniu środków Unii Europejskiej. W ich obrębie wysokie jest również bezrobocie i nasycenie organizacjami społecznymi. Gminy z grupy A charakteryzują się słabą dostępnością komunikacyjną.

Z kolei na obszarze drugiej grupy gmin (typ B) mieszka ponad 28% ludności województwa. Wszystkie wskaźniki gospodarcze plasują się w tym przypadku poniżej średniej wojewódzkiej. Obszar ten charakteryzuje się bardzo małym zainteresowaniem turystów, ale znacznym wykorzystaniem funduszy unijnych. Ponadto panuje tu niekorzystna sytuacja związana z rynkiem pracy (wysokie bezrobocie, stosunkowo niska liczba pracujących). Aktywność organizacji społecznych na omawianym terenie jest relatywnie niska, podobnie jak wskaźnik uczestniczących w imprezach. Czasy dojazdów do miasta powiatowego, Olsztyna i Warszawy wskazują na niską dostępność komunikacyjną. Do atutów OSI Nowoczesna wieś zaliczyć można:

• bardzo dobre warunki do intensywnego rozwoju rolnictwa (typ B)
• bardzo dobre warunki do wielofunkcyjnego rozwoju rolnictwa (typ A)
• konkurencyjne małe miasta i miasteczka
• wysokie noty przyznawane poszczególnym gminom przez pojawiających się inwestorów
• wysoką skuteczność niektórych gmin w pozyskiwaniu środków zagranicznych

Wśród słabości tego OSI wskazać należy:

• odpływ ludności (migracje) i zmniejszanie liczby ludności
• problemy na rynku pracy
• niskie wskaźniki dotyczące przedsiębiorczości
• niewielki odsetek zatrudnionych w usługach rynkowych
• ogólnie niską zamożność gmin
• niewielki ruch na rynku mieszkaniowym
• ogólnie niski potencjał rozwojowy
• niewielką aktywność społeczną
• słabą dostępność komunikacyjną

Bibliografia

Dziemianowicz Wojciech, Szlachta Jacek, Konkurencyjność Warmii i Mazur – diagnoza problemowa, Olsztyn 2012, strategia2025.warmia.mazury.pl [22.04.2014]
Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińsko-mazurskiego do roku 2025, strategia2025.warmia.mazury.pl [22.04.2014]