Kwiedzina: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(→‎Dzieje miejscowości)
Linia 42: Linia 42:
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
−
Miejscowośc została założona w 1346 roku. 33 włóki ziemi otrzymali wówczas z rąk [[Ludolf Kӧnig| Ludolfa Kӧniga]] czterej Prusowie - Warpun, Weysnor, Meirun, Bartold. Wieś została lokowana na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. W XV wieku w Kwiedzina działał już młyn, który niejaki Matzke otrzymał z rąk prokuratora kętrzyńskiego [[Jordan von Berehenrode| Jordana von Berehenrode]]. Młyn istniał jeszcze w 1785 roku. W tym czasie miejscowość składała się z 9 domów. W 1817 roku Kwiedzina liczyła 82 mieszkańców.
+
Miejscowośc została założona w 1346 roku. 33 włóki ziemi otrzymali wówczas z rąk [[Ludolf Kӧnig| Ludolfa Kӧniga]] czterej Prusowie - Warpun, Weysnor, Meirun, Bartold. Wieś została lokowana na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. W XV wieku w Kwiedzinie działał już młyn, który niejaki Matzke otrzymał z rąk prokuratora kętrzyńskiego [[Jordan von Berehenrode| Jordana von Berehenrode]]. Młyn istniał jeszcze w 1785 roku. W tym czasie miejscowość składała się z 9 domów. Młyn należał wówczas do majątku, którego właścicielem był podporucznik von Suchodoletz. W 1817 roku Kwiedzina liczyła 82 mieszkańców. W 1871 roku we wsi działał browar. Osiemnaście lat później Kwiedzina należała do księcia zu Schaumburg, który ulokował tu swego zarządcę. W 1907 roku kolejnym właścicielem był Herman Schult, który włączył Kwiedzinę w skład swojego majątku, obejmującego [[Kruszewiec]] oraz [[Wilamowo]]. Przed 1918 rokiem wieś była własnością Karla Pohla. Po zakończeniu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] dobra należały do niejakiego Ammona. Ammon założył w Kwiedzinie tuczarnię, w której hodowana 500 świń. W majątku urzędował zatrudniony przez niego zarządca. W okresie międzywojennym we wsi istniał jeszcze wiatrak typu holenderskiego. Cmentarz ewangelicki założono jeszcze w połowie XIX stulecia. W roku 1928 Kwiedzina była zamieszkana przez 140 osób.
−
W 1970 roku wieś była zamieszkana przez 50 osób. W 1973 roku miejscowość wchodziła w skład [[sołectwo Pożarki| sołectwa Pożarki]] w [[gmina Kętrzyn| gminie Kętrzyn]].
+
Po zakończeniu [[II wojna światowa| II wojny światowej]] w miejscowości utworzone zostało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Kwiedzina|Państwowe Gospodarstwo Rolne]]. W 1970 roku wieś była zamieszkana przez 50 osób. W 1973 roku miejscowość wchodziła w skład [[sołectwo Pożarki| sołectwa Pożarki]] w [[gmina Kętrzyn| gminie Kętrzyn]].
−
 
 
−
Nazwa niemiecka: Queden. W 1343 r. czterej Prusowie: Warpun, Weysnor, Meirun i Bartold, otrzymali od Zakonu Krzyżackiego nadanie 33 łanów i 8 mórg (554,4 ha) gruntów w lesie zwanym Kwedis, w celu założenia wsi na prawie chełmińskim (z prawem dziedziczenia zarówno w linii męskiej, jak i żeńskiej). Zatem od lasu Kwedis, który rozciągał się od Jeziora Kwiedzińskiego na północy, do Jeziora Tuchel na południu, a może nawet jeszcze dalej, wzięła swą nazwę wieś. Kvedis, czyli “Wydmuchowie” – miejsce, gdzie jest wietrzno, gdzie wieje. W tej wsi, na strumieniu, który łączył jezioro z Gubrem, w 1373 r. zbudowano młyn. W 1492 r. otrzymał go Matzke, z nadania zwierzchnika kętrzyńskiej prokuratorii. Później także i wieś stała się przedmiotem nadania – stała się wsią folwarczną. Mogło to nastąpić znacznie później – po wojnie polsko – krzyżackiej, gdy w wyniku zbrojnej wyprawy Mazowszan nie pozostał tu kamień na kamieniu. W 1785 r. młyn należał do majątku, którego właścicielem był podporucznik von Suchodoletz. We wsi folwarcznej było 9 chałup i zamieszkiwały w niej 82 osoby. W 1871 r. właściciel von Livonius posiadał browar. W 1889 r. właścicielem okazał się książę zu Schaumburg, który ulokował tu swego zarządcę. Majątek liczył jeszcze wówczas tylko 431 ha, z czego 93 ha zajmowały kwiedzińskie lasy. W 1907 r. kolejny właściciel, Herman Schult, dołączył do Kwiedziny swoje posiadłości w Kruszewcu i Wilamowie, co stanowiło łącznie 701 ha. Po nim był Karl Pohl, a po pierwszej wojnie Ammon, który liczył swój majątek łącznie z częścią Kruszewca, co stanowiło 503 ha. Ten ostatni prowadził tu olbrzymią tuczarnię, w której było 500 świń. Każdy z właścicieli posługiwał się zarządcą. W majątku, w którym stał też wiatrak holenderski, w 1928 r. zamieszkiwało 140 osób. Przy wsi był cmentarz ewangelicki, założony w połowie XIX w. Po wojnie nie wkroczył tu PGR – grunty majątkowe rozparcelowano i utworzono gospodarstwa chłopskie. W 1970 r. zamieszkiwało tu 50 osób.
 
  
 
Miejscowość ma charakter wsi rolniczo-turystycznej; w miejscowości funkcjonują gospodarstwa agroturystyczne
 
Miejscowość ma charakter wsi rolniczo-turystycznej; w miejscowości funkcjonują gospodarstwa agroturystyczne

Wersja z 20:14, 12 kwi 2014


Kwiedzina
Zabudowania we wsi Kwiedzina
Zabudowania we wsi Kwiedzina
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Kętrzyn
Liczba ludności (2010) 26
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kwiedzina
Kwiedzina
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kwiedzina
Kwiedzina
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Kwiedzina (niem. Queden) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 26 mieszkańców.


Położenie

Miejscowość położona jest w odległości ok. 7 km od Kętrzyna w okolicach Jeziora Tuchel.

Dzieje miejscowości

Miejscowośc została założona w 1346 roku. 33 włóki ziemi otrzymali wówczas z rąk Ludolfa Kӧniga czterej Prusowie - Warpun, Weysnor, Meirun, Bartold. Wieś została lokowana na prawie chełmińskim. W XV wieku w Kwiedzinie działał już młyn, który niejaki Matzke otrzymał z rąk prokuratora kętrzyńskiego Jordana von Berehenrode. Młyn istniał jeszcze w 1785 roku. W tym czasie miejscowość składała się z 9 domów. Młyn należał wówczas do majątku, którego właścicielem był podporucznik von Suchodoletz. W 1817 roku Kwiedzina liczyła 82 mieszkańców. W 1871 roku we wsi działał browar. Osiemnaście lat później Kwiedzina należała do księcia zu Schaumburg, który ulokował tu swego zarządcę. W 1907 roku kolejnym właścicielem był Herman Schult, który włączył Kwiedzinę w skład swojego majątku, obejmującego Kruszewiec oraz Wilamowo. Przed 1918 rokiem wieś była własnością Karla Pohla. Po zakończeniu I wojny światowej dobra należały do niejakiego Ammona. Ammon założył w Kwiedzinie tuczarnię, w której hodowana 500 świń. W majątku urzędował zatrudniony przez niego zarządca. W okresie międzywojennym we wsi istniał jeszcze wiatrak typu holenderskiego. Cmentarz ewangelicki założono jeszcze w połowie XIX stulecia. W roku 1928 Kwiedzina była zamieszkana przez 140 osób. Po zakończeniu II wojny światowej w miejscowości utworzone zostało Państwowe Gospodarstwo Rolne. W 1970 roku wieś była zamieszkana przez 50 osób. W 1973 roku miejscowość wchodziła w skład sołectwa Pożarki w gminie Kętrzyn.

Miejscowość ma charakter wsi rolniczo-turystycznej; w miejscowości funkcjonują gospodarstwa agroturystyczne


Zabytki

  • Dawny dworek łowiecki wraz z najbliższym otoczeniem
  • Dawne pruskie grodzisko, zwane Zamkową Górą lub Wałami


Bibliografia

  1. Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
  2. Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
  3. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 15.03.2014]
  4. Historia wsi Kwiedzina[data dostępu: 15.03.2014]
  5. Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]


Przypisy


Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Kwiedzina&oldid=51730”