Bielawy Grzebskie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 7: | Linia 7: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Bielaw Grzebskich | |dopełniacz wsi = Bielaw Grzebskich | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Kurhan w Bielawach Grzebskich.jpg |
| − | + | |opis zdjęcia = Kurhan w Bielawach Grzebskich, źródło: www.atlaswsi.pl, 12.09.2013. | |
| − | |rodzaj miejscowości = wieś | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko - mazurskie | |województwo = warmińsko - mazurskie | ||
|powiat = nidzicki | |powiat = nidzicki | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Bielawy Grzebskie'''</big> – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowiec Kościelny. | + | <big>'''Bielawy Grzebskie'''</big> – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie |województwie warmińsko – mazurskim]], w [[powiat nidzicki |powiecie nidzickim]], w [[gmina Janowiec Kościelny| gminie Janowiec Kościelny]]. |
| Linia 38: | Linia 38: | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Miejscowość położona jest na terenie gminy Janowiec Kościelny, która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mazoregion Wzniesień Mławskich, który graniczy od północy z Garbem Lubawskim. Zatem powierzchnia gminy Janowiec Kościelny posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie Orzycy znajdują się wzniesienia od ok. 60 m. do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte doliną Wieczfnianki. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest rzeka Orzyc. Obszar gminy Janowiec Kościelny położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły, piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska, piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny. | + | Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Janowiec Kościelny |gminy Janowiec Kościelny]], która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mazoregion [[Wzniesienia Mławskie |Wzniesień Mławskich]], który graniczy od północy z [[Garb Lubawski |Garbem Lubawskim]]. Zatem powierzchnia [[gmina Janowiec Kościelny |gminy Janowiec Kościelny]] posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie [[Orzyca| Orzycy]] znajdują się wzniesienia od ok. 60 m. do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte doliną [[Wieczfnianka |Wieczfnianki]]. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest [[rzeka Orzyc]]. Obszar [[gmina Janowiec Kościelny| gminy Janowiec Kościelny]] położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły, piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska, piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Na terenie Bielaw znajdują się pozostałości po kulturze wielbarskiej – kurhan oraz ślady osad z okresu starożytnego i wczesnego średniowiecza. Nie znana jest dokładna data lokacji miejscowości. Trudno jest także nakreślić etymologię nazwy wsi. Wiadomo jedynie, że w 1414 r. na wieś napadli Krzyżacy. W 1435 r. wieś należała do Jakuba Świnki a następnie do kasztelana dobrzyńskiego Mikołaja Świnki. W 1531 r. było tu 14 włók wraz z młynem. W 1578 r. wieś należała do parafii Grzebsk. Bielawy Grzebskie prawdopodobnie stanowiły wieś pobożańską o charakterze przysiółków rozproszonych, ulicowych i placowych. Ta forma nawiązuje do starego typu wsi zwanej okolnicą. Wczesnośredniowieczna okolnica ze względu na kształt i położenie, mogła pełnić funkcję obronną dla mieszkańców i ich dobytku, głównie bydła. Obecnie we wsi mieszkają rolnicy indywidualni. | + | Na terenie Bielaw znajdują się pozostałości po [[kultura wielbarska |kulturze wielbarskiej]] – kurhan oraz ślady osad z okresu starożytnego i wczesnego średniowiecza. Nie znana jest dokładna data lokacji miejscowości. Trudno jest także nakreślić etymologię nazwy wsi. Wiadomo jedynie, że w 1414 r. na wieś napadli [[Krzyżacy]]. W 1435 r. wieś należała do Jakuba Świnki a następnie do kasztelana dobrzyńskiego Mikołaja Świnki. W 1531 r. było tu 14 włók wraz z młynem. W 1578 r. wieś należała do [[parafia Grzebsk| parafii Grzebsk]]. Bielawy Grzebskie prawdopodobnie stanowiły [[wieś pobożańska| wieś pobożańską]] o charakterze przysiółków rozproszonych, ulicowych i placowych. Ta forma nawiązuje do starego typu wsi zwanej [[okolnica| okolnicą]]. Wczesnośredniowieczna okolnica ze względu na kształt i położenie, mogła pełnić funkcję obronną dla mieszkańców i ich dobytku, głównie bydła. Obecnie we wsi mieszkają rolnicy indywidualni. |
| Linia 49: | Linia 49: | ||
=== Ludzie związani z miejscowością: === | === Ludzie związani z miejscowością: === | ||
| − | Najznakomitszą rodziną w pierwszych wiekach funkcjonowania wsi był ród Świnków. | + | Najznakomitszą rodziną w pierwszych wiekach funkcjonowania wsi był ród [[Świnków]]. |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 12:12, 23 paź 2013
| Bielawy Grzebskie | |
| | |
 Kurhan w Bielawach Grzebskich, źródło: www.atlaswsi.pl, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nidzicki |
| Gmina | Janowiec Kościelny |
| Sołectwo | Bielawy Grzebskie |
| Liczba ludności (2013, żródło: http://wrota.warmia.mazury.pl/janowiec_koscielny_gmina_wiejska/Charakterystyka-gminnych-wsi.html.) | 190 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NNI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Bielawy Grzebskie | |
| Położenie na mapie Polski  Bielawy Grzebskie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Bielawy Grzebskie – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowiec Kościelny.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie gminy Janowiec Kościelny, która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mazoregion Wzniesień Mławskich, który graniczy od północy z Garbem Lubawskim. Zatem powierzchnia gminy Janowiec Kościelny posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie Orzycy znajdują się wzniesienia od ok. 60 m. do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte doliną Wieczfnianki. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest rzeka Orzyc. Obszar gminy Janowiec Kościelny położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły, piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska, piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny.
Dzieje miejscowości
Na terenie Bielaw znajdują się pozostałości po kulturze wielbarskiej – kurhan oraz ślady osad z okresu starożytnego i wczesnego średniowiecza. Nie znana jest dokładna data lokacji miejscowości. Trudno jest także nakreślić etymologię nazwy wsi. Wiadomo jedynie, że w 1414 r. na wieś napadli Krzyżacy. W 1435 r. wieś należała do Jakuba Świnki a następnie do kasztelana dobrzyńskiego Mikołaja Świnki. W 1531 r. było tu 14 włók wraz z młynem. W 1578 r. wieś należała do parafii Grzebsk. Bielawy Grzebskie prawdopodobnie stanowiły wieś pobożańską o charakterze przysiółków rozproszonych, ulicowych i placowych. Ta forma nawiązuje do starego typu wsi zwanej okolnicą. Wczesnośredniowieczna okolnica ze względu na kształt i położenie, mogła pełnić funkcję obronną dla mieszkańców i ich dobytku, głównie bydła. Obecnie we wsi mieszkają rolnicy indywidualni.
Ludzie związani z miejscowością:
Najznakomitszą rodziną w pierwszych wiekach funkcjonowania wsi był ród Świnków.
Zabytki:
Na terenie miejscowości znajdują się następujące zabytki: zabudowania gospodarcze z XIX/XX w., krzyż przydrożny z 1903 r., przydrożna figura Matki Boskiej z XX w.
Bibliografia:
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
http://www.zsjanowiec.org.pl/rp-internetowa/PRZEWODNIK/Bielawy.html, 12.09.2013.
