Bagno zwyczajne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 34: | Linia 34: | ||
=== Morfologia === | === Morfologia === | ||
| − | |||
Bagno zwyczajne to zimozielony, krótkowieczny (dożywający do 30 lat) krzew wysokości 1–1,5 m. Młode pędy są gęsto rudawo owłosione, z czasem nagie o brązowej korze, wzniesione lub podnoszące się. Liście są skórzaste, wąsko eliptyczne lub lancetowate, długości do 5 cm i szerokości do 2-5 mm, ułożone skrętolegle. Są krótkoogonkowe, blaszka liściowa jest z wierzchu jest ciemnozielona i połyskująca, od spodu pokryta rudawym kutnerem, brzegiem podwinięta. Liście pozostają na roślinie przez kilka sezonów. Kwiaty są obupłciowe, promieniste, pięciokrotne, białe, zebrane na końcach ubiegłorocznych pędów w główkowate baldachy. Wyrastają na ogruczolonych szypułkach o długości do 2,5 cm i są szeroko otwarte. Mają 5-działkowy kielich, 5 białych, odwrotnie jajowatych, niezrośniętych płatków korony o długości 5-8 mm i 10 pręcików dłuższych od płatków. Pręciki z długimi nitkami i pylnikami bez rożków. Słupek jest prosty, o szyjce długiej, ale krótszej od pręcików. Roślina kwitnie w maju i czerwcu. Kwiaty zapylane są przez owady. Owoc stanowi torebka długości 4-5 mm, po dojrzeniu zwieszająca się ku dołowi, pękająca od strony szypułki pięcioma klapami. Nasiona są liczne, drobne, spiralnie skręcone. | Bagno zwyczajne to zimozielony, krótkowieczny (dożywający do 30 lat) krzew wysokości 1–1,5 m. Młode pędy są gęsto rudawo owłosione, z czasem nagie o brązowej korze, wzniesione lub podnoszące się. Liście są skórzaste, wąsko eliptyczne lub lancetowate, długości do 5 cm i szerokości do 2-5 mm, ułożone skrętolegle. Są krótkoogonkowe, blaszka liściowa jest z wierzchu jest ciemnozielona i połyskująca, od spodu pokryta rudawym kutnerem, brzegiem podwinięta. Liście pozostają na roślinie przez kilka sezonów. Kwiaty są obupłciowe, promieniste, pięciokrotne, białe, zebrane na końcach ubiegłorocznych pędów w główkowate baldachy. Wyrastają na ogruczolonych szypułkach o długości do 2,5 cm i są szeroko otwarte. Mają 5-działkowy kielich, 5 białych, odwrotnie jajowatych, niezrośniętych płatków korony o długości 5-8 mm i 10 pręcików dłuższych od płatków. Pręciki z długimi nitkami i pylnikami bez rożków. Słupek jest prosty, o szyjce długiej, ale krótszej od pręcików. Roślina kwitnie w maju i czerwcu. Kwiaty zapylane są przez owady. Owoc stanowi torebka długości 4-5 mm, po dojrzeniu zwieszająca się ku dołowi, pękająca od strony szypułki pięcioma klapami. Nasiona są liczne, drobne, spiralnie skręcone. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
=== Rozmieszczenie i ekologia === | === Rozmieszczenie i ekologia === | ||
| − | |||
Bagno zwyczajne występuje w stanie dzikim w środkowej i północnej Europie oraz w północno-wschodniej Azji. W Polsce osiąga w Polsce południową granicę zasięgu - jest rozpowszechniony na całym niżu, z wyjątkiem Kujaw i Wielkopolski gdzie jest rzadki. W górach występuje rzadko (m.in.: torfowiska Kotliny Orawsko-Nowotarskiej, Tatry, Pasmo Lubania, Pogórze Dynowskie, Pogórze Wiśnickie, Bieszczady Zachodnie). | Bagno zwyczajne występuje w stanie dzikim w środkowej i północnej Europie oraz w północno-wschodniej Azji. W Polsce osiąga w Polsce południową granicę zasięgu - jest rozpowszechniony na całym niżu, z wyjątkiem Kujaw i Wielkopolski gdzie jest rzadki. W górach występuje rzadko (m.in.: torfowiska Kotliny Orawsko-Nowotarskiej, Tatry, Pasmo Lubania, Pogórze Dynowskie, Pogórze Wiśnickie, Bieszczady Zachodnie). | ||
| Linia 47: | Linia 44: | ||
Roślina występuje na terenach podmokłych, zacienionych i zakwaszonych (mokre lasy sosnowe, torfowiska wysokie, bory bagienne). Rośnie razem z modrzewnicą, wrzosem, żurawiną i wrzoścem bagiennym. | Roślina występuje na terenach podmokłych, zacienionych i zakwaszonych (mokre lasy sosnowe, torfowiska wysokie, bory bagienne). Rośnie razem z modrzewnicą, wrzosem, żurawiną i wrzoścem bagiennym. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
=== Wartość użytkowa === | === Wartość użytkowa === | ||
| − | |||
| − | |||
Bagno zwyczajne od dawna było stosowane jako roślina lecznicza. Właściwości lecznicze bagna opisywał już Karol Linneusz w 1775 r. Surowcem zielarskim były przede wszystkim młode pędy i liście. W medycynie ludowej bagno zwyczajne znane jest jako środek stosowany zewnętrznie o działaniu łagodzącym w zapaleniu stawów, bólach pleców i reumatyzmie i do płukania jamy ustnej w bólach zębów, a także wewnętrznie przeciw astmie i krztuścowi. W homeopatii ziele oraz liście bagna stosuje się jako środek drażniący skórę i przeciwgośćcowy. | Bagno zwyczajne od dawna było stosowane jako roślina lecznicza. Właściwości lecznicze bagna opisywał już Karol Linneusz w 1775 r. Surowcem zielarskim były przede wszystkim młode pędy i liście. W medycynie ludowej bagno zwyczajne znane jest jako środek stosowany zewnętrznie o działaniu łagodzącym w zapaleniu stawów, bólach pleców i reumatyzmie i do płukania jamy ustnej w bólach zębów, a także wewnętrznie przeciw astmie i krztuścowi. W homeopatii ziele oraz liście bagna stosuje się jako środek drażniący skórę i przeciwgośćcowy. | ||
| Linia 59: | Linia 53: | ||
Bagno zwyczajne jest wykorzystywane do celów ozdobnych - spotykane jest jednak w uprawie rzadko ze względu na specyficzne wymagania. Jest to gatunek mrozoodporny – toleruje temperatury do -29 °C. Wymaga gleb kwaśnych, próchnicznych i wilgotnych oraz stanowisk słonecznych do półcienistych. W ogrodzie nadaje się na wrzosowiska i do grup różaneczników. | Bagno zwyczajne jest wykorzystywane do celów ozdobnych - spotykane jest jednak w uprawie rzadko ze względu na specyficzne wymagania. Jest to gatunek mrozoodporny – toleruje temperatury do -29 °C. Wymaga gleb kwaśnych, próchnicznych i wilgotnych oraz stanowisk słonecznych do półcienistych. W ogrodzie nadaje się na wrzosowiska i do grup różaneczników. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
| Linia 66: | Linia 59: | ||
Bagno zwyczajne jest gatunkiem objętym w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożeniem dla gatunku jest eksploatacja torfu i osuszanie torfowisk, na których występuje, a także zbiór jego gałązek. | Bagno zwyczajne jest gatunkiem objętym w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożeniem dla gatunku jest eksploatacja torfu i osuszanie torfowisk, na których występuje, a także zbiór jego gałązek. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | |||
Podbielkowski Zbigniew: ''Rośliny torfowisk. Atlas''. PZWSz: Warszawa, 1965. | Podbielkowski Zbigniew: ''Rośliny torfowisk. Atlas''. PZWSz: Warszawa, 1965. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
| − | |||
Bagno zwyczajne[http://pl.wikipedia.org/wiki/Bagno_zwyczajne] ] 08.06.2014 | Bagno zwyczajne[http://pl.wikipedia.org/wiki/Bagno_zwyczajne] ] 08.06.2014 | ||
| Linia 82: | Linia 71: | ||
Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną w Polsce[http://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_gatunk%C3%B3w_ro%C5%9Blin_obj%C4%99tych_%C5%9Bcis%C5%82%C4%85_ochron%C4%85] 08.06.2014 | Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną w Polsce[http://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_gatunk%C3%B3w_ro%C5%9Blin_obj%C4%99tych_%C5%9Bcis%C5%82%C4%85_ochron%C4%85] 08.06.2014 | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny chronione]][[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] | [[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny chronione]][[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] | ||
Wersja z 20:38, 17 cze 2014
| Bagno zwyczajne | |
| | |
| Ledum palustre | |
| L. | |
 Bagno zwyczajne - pokrój | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Gromada | rośliny naczyniowe |
| Klasa | okrytonasienne |
| Rząd | wrzosowce |
| Rodzina | wrzosowate |
| Rodzaj | bagno |
| Gatunek | bagno zwyczajne |
| Synonimy | |
| Rhododendron tomentosum Harmaja
bagno pospolite bagniak dziki rozmaryn rozmaryn leśny | |
Bagno zwyczajne (Eriophorum vaginatum L.) – gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych (Ericaceae)
Spis treści
Morfologia
Bagno zwyczajne to zimozielony, krótkowieczny (dożywający do 30 lat) krzew wysokości 1–1,5 m. Młode pędy są gęsto rudawo owłosione, z czasem nagie o brązowej korze, wzniesione lub podnoszące się. Liście są skórzaste, wąsko eliptyczne lub lancetowate, długości do 5 cm i szerokości do 2-5 mm, ułożone skrętolegle. Są krótkoogonkowe, blaszka liściowa jest z wierzchu jest ciemnozielona i połyskująca, od spodu pokryta rudawym kutnerem, brzegiem podwinięta. Liście pozostają na roślinie przez kilka sezonów. Kwiaty są obupłciowe, promieniste, pięciokrotne, białe, zebrane na końcach ubiegłorocznych pędów w główkowate baldachy. Wyrastają na ogruczolonych szypułkach o długości do 2,5 cm i są szeroko otwarte. Mają 5-działkowy kielich, 5 białych, odwrotnie jajowatych, niezrośniętych płatków korony o długości 5-8 mm i 10 pręcików dłuższych od płatków. Pręciki z długimi nitkami i pylnikami bez rożków. Słupek jest prosty, o szyjce długiej, ale krótszej od pręcików. Roślina kwitnie w maju i czerwcu. Kwiaty zapylane są przez owady. Owoc stanowi torebka długości 4-5 mm, po dojrzeniu zwieszająca się ku dołowi, pękająca od strony szypułki pięcioma klapami. Nasiona są liczne, drobne, spiralnie skręcone.
Rozmieszczenie i ekologia
Bagno zwyczajne występuje w stanie dzikim w środkowej i północnej Europie oraz w północno-wschodniej Azji. W Polsce osiąga w Polsce południową granicę zasięgu - jest rozpowszechniony na całym niżu, z wyjątkiem Kujaw i Wielkopolski gdzie jest rzadki. W górach występuje rzadko (m.in.: torfowiska Kotliny Orawsko-Nowotarskiej, Tatry, Pasmo Lubania, Pogórze Dynowskie, Pogórze Wiśnickie, Bieszczady Zachodnie).
Roślina występuje na terenach podmokłych, zacienionych i zakwaszonych (mokre lasy sosnowe, torfowiska wysokie, bory bagienne). Rośnie razem z modrzewnicą, wrzosem, żurawiną i wrzoścem bagiennym.
Wartość użytkowa
Bagno zwyczajne od dawna było stosowane jako roślina lecznicza. Właściwości lecznicze bagna opisywał już Karol Linneusz w 1775 r. Surowcem zielarskim były przede wszystkim młode pędy i liście. W medycynie ludowej bagno zwyczajne znane jest jako środek stosowany zewnętrznie o działaniu łagodzącym w zapaleniu stawów, bólach pleców i reumatyzmie i do płukania jamy ustnej w bólach zębów, a także wewnętrznie przeciw astmie i krztuścowi. W homeopatii ziele oraz liście bagna stosuje się jako środek drażniący skórę i przeciwgośćcowy.
Liście i pędy bagna zawierają olejek eteryczny o silnym, charakterystycznym zapachu, porażającym układ nerwowy i działającym odurzająco – może powodować zawroty i bóle głowy. Spożycie rośliny przez człowieka wywołuje podrażnienie żołądka i układu pokarmowego, może prowadzić do uszkodzenia nerek oraz paraliżu systemu nerwowego (jest to roślina trująca !).
Bagno zwyczajne jest wykorzystywane do celów ozdobnych - spotykane jest jednak w uprawie rzadko ze względu na specyficzne wymagania. Jest to gatunek mrozoodporny – toleruje temperatury do -29 °C. Wymaga gleb kwaśnych, próchnicznych i wilgotnych oraz stanowisk słonecznych do półcienistych. W ogrodzie nadaje się na wrzosowiska i do grup różaneczników.
Ciekawostki
Bagno zwyczajne jest gatunkiem objętym w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożeniem dla gatunku jest eksploatacja torfu i osuszanie torfowisk, na których występuje, a także zbiór jego gałązek.
Bibliografia
Podbielkowski Zbigniew: Rośliny torfowisk. Atlas. PZWSz: Warszawa, 1965.
Linki zewnętrzne
Bagno zwyczajne[1] ] 08.06.2014
Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną w Polsce[2] 08.06.2014
