Gryzy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(→‎Zobacz też)
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
−
''' Gryzy ''' (niem. ''Griesen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[gmina Świętajno (powiat olecki)|gminie Świętajno]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]].
+
''' Gryzy ''' (niem. ''Griesen'') – [[Wieś sołecka|wieś sołecka]] położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Świętajno (gmina wiejska, pow. olecki)|gminie Świętajno]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]].
  
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 86 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Stanisław Fejfer]]<ref>Informacje przekazane E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie, 30.12.2013.</ref>.
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 86 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Stanisław Fejfer]]<ref>Informacje przekazane E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie, 30.12.2013.</ref>.
Linia 36: Linia 36:
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
−
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Ełckie|Pojezierzu Ełckim]], na zachód od [[Jezioro Długie (powiat olecki)|Jeziora Długiego]], 14 km na północny zachód od [[Olecko|Olecka]] i 7,5 km na północ od [[Świętajno (powiat olecki)|Świętajna]]. Na wschód od wsi wznosi się góra [[Grodzisko (góra, gm. Świętajno)|Grodzisko]] (167 m. n.p.m.), niegdyś [[Jaćwingowie|jaćwieskie]] miejsce obronne.
+
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Ełckie|Pojezierzu Ełckim]], na zachód od [[Jezioro Długie (pow. olecki)|Jeziora Długiego]], 14 km na północny zachód od [[Olecko|Olecka]] i 7,5 km na północ od [[Świętajno (pow. olecki)|Świętajna]]. Na wschód od wsi wznosi się góra [[Grodzisko (góra, gm. Świętajno)|Grodzisko]] (167 m. n.p.m.), niegdyś [[Jaćwingowie|jaćwieskie]] miejsce obronne.
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
−
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1563 roku starosta [[Wawrzyniec von Halle]] sprzedał tutaj trzy łany sołeckie Janowi i Stańkowi Gryzom z Szof ([[Krokocie]]) po 60 [[grzywna|grzywien]] za każdyn łan. Ze swej strony zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 29 łanach na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. W 1616 roku książę [[Jan Zygmunt Hohenzollern]] odnowił przywilej na Gryzy. Wieś nazywano początkowo ''Griesch'', ''Griesswolli'', ale już w pierwszej połowie XVI wieku utrwaliła się forma ''Griessen''. Gryzy należały do należały do [[parafia ewangelicka w Cichach|parafii ewangelickiej w Cichach]].
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1563 roku starosta [[Wawrzyniec von Halle]] sprzedał tutaj trzy łany sołeckie Janowi i Stańkowi Gryzom z Szof ([[Krokocie]]) po 60 [[Grzywna|grzywien]] za każdyn łan. Ze swej strony zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 29 łanach na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. W 1616 roku książę [[Jan Zygmunt Hohenzollern]] odnowił przywilej na Gryzy. Wieś nazywano początkowo ''Griesch'', ''Griesswolli'', ale już w pierwszej połowie XVI wieku utrwaliła się forma ''Griessen''. Gryzy należały do należały do [[Parafia ewangelicka w Cichach|parafii ewangelickiej w Cichach]].
  
−
Szkołę we wsi założono pod koniec XVIII wieku. W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 57 uczniów. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] szkołę uruchomiono ponownie w grudniu 1945 roku.
+
Szkołę we wsi założono pod koniec XVIII wieku. W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 57 uczniów. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] szkołę uruchomiono ponownie w grudniu 1945 roku.
  
  
Linia 75: Linia 75:
 
<br/>
 
<br/>
  
−
 
+
[[Kategoria: Powiat olecki]]  
−
 
+
[[Kategoria: Świętajno (gmina wiejska, pow. olecki)]]  
−
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat olecki]] [[Kategoria: Gmina Świętajno (powiat olecki)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1501-1600]]

Wersja z 15:51, 27 cze 2014

Gryzy
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olecki
Gmina Świętajno
Liczba ludności (2010) 86
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Gryzy
Gryzy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Gryzy
Gryzy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Gryzy (niem. Griesen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Świętajno. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 86 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Stanisław Fejfer[1].


Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, na zachód od Jeziora Długiego, 14 km na północny zachód od Olecka i 7,5 km na północ od Świętajna. Na wschód od wsi wznosi się góra Grodzisko (167 m. n.p.m.), niegdyś jaćwieskie miejsce obronne.


Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1563 roku starosta Wawrzyniec von Halle sprzedał tutaj trzy łany sołeckie Janowi i Stańkowi Gryzom z Szof (Krokocie) po 60 grzywien za każdyn łan. Ze swej strony zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 29 łanach na prawie chełmińskim. W 1616 roku książę Jan Zygmunt Hohenzollern odnowił przywilej na Gryzy. Wieś nazywano początkowo Griesch, Griesswolli, ale już w pierwszej połowie XVI wieku utrwaliła się forma Griessen. Gryzy należały do należały do parafii ewangelickiej w Cichach.

Szkołę we wsi założono pod koniec XVIII wieku. W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 57 uczniów. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono ponownie w grudniu 1945 roku.


Liczba mieszkańców

1857 - 347 osób

1933 - 335 osób

1939 - 299 osób


Zabytki

  • Most drogowy na linii kolejowej Olecko - Kruklanki z 1908 roku
  • Cmentarz ewangelicki z XIX wieku
  • Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na południe od wsi


Bibliografia

  1. Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
  2. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
  3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  4. Gminna ewidencja zabytków, udostępniona E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie, 30.12.2013.
  5. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
  6. Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]


Przypisy

  1. ↑ Informacje przekazane E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie, 30.12.2013.


Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Gryzy&oldid=23117”