Kaplice: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 11: | Linia 11: | ||
najczęściej przed domem w formie kaplicy domkowej, bądź też na gruncie wspólnotowym, jako kaplicy wiejskiej. Do rzadkości | najczęściej przed domem w formie kaplicy domkowej, bądź też na gruncie wspólnotowym, jako kaplicy wiejskiej. Do rzadkości | ||
należało, że kaplice domkowe zostały wzniesione przy drogach, stając się z czasem miejscem modlitewnych spotkań całych wsi | należało, że kaplice domkowe zostały wzniesione przy drogach, stając się z czasem miejscem modlitewnych spotkań całych wsi | ||
| − | (np. Płoskinia, Strubno). Kaplice domkowe występują częściej w krajobrazie Warmii północnej, aniżeli w południowej. To należy | + | (np. [[Płoskinia]], [[Strubno]]). Kaplice domkowe występują częściej w krajobrazie [[Warmia|Warmii]] północnej, aniżeli w południowej. To należy łączyć z większymi możliwościami finansowymi, zamieszkujących tam Warmiaków. Najczęściej obiekty te były wzniesione na rzucie prostokąta, były murowane z cegły, na fundamencie z kamienia polnego, w większości tynkowane i bielone, nakryte dwuspadowym dachem. Wiele tego typu obiektów miało rozmiary dosyć zróżnicowane, które oscylowały w granicach 3-4 m długości i 2-3 m szerokości (np. [[Dąbrowa]], [[Kominki]], [[Mikołajewo]]). Budowano je w oparciu o przyjęty wzór (np. [[Brzezina]], [[Jędrychowo]], [[Ronin]]). Inne kaplice różniły się dekoracją (np. [[Frombork]], [[Glebiska]], [[Henrykowo]], [[Lubnowo]], [[Łajsy]], [[Pielgrzymowo]], [[Smolajny]]). Do ich wnętrza prowadziło w ścianie szczytowej duże wejście zamknięte łukiem pełnym lub ostrym, z pojedynczymi albo rzadziej dwuskrzydłowymi drzwiami. Rozmiar kaplic domkowych pozwalał na to, aby przy wewnętrznym ołtarzyku stanął ksiądz i dwaj ministranci (np. [[Garbina]]). Wierni natomiast mogli gromadzić się na zewnątrz, aby wspólnie odmawiać modlitwę. Kryterium pojemności wewnątrz obiektu przynajmniej jednej osoby, paru, czy parunastu, nie jest w tym przypadku argumentem rozstrzygającym czy to jest [[kapliczki|kapliczka]], czy kaplica. |
| − | łączyć z większymi możliwościami finansowymi, zamieszkujących tam Warmiaków. Najczęściej obiekty te były wzniesione na rzucie | ||
| − | prostokąta, były murowane z cegły, na fundamencie z kamienia polnego, w większości tynkowane i bielone, nakryte dwuspadowym | ||
| − | dachem. Wiele tego typu obiektów miało rozmiary dosyć zróżnicowane, które oscylowały w granicach 3-4 m długości i 2-3 m | ||
| − | szerokości (np. Dąbrowa, Kominki, Mikołajewo). Budowano je w oparciu o przyjęty wzór (np. Brzezina, Jędrychowo, Ronin). Inne | ||
| − | kaplice różniły się dekoracją (np. Frombork, Glebiska, Henrykowo, Lubnowo, Łajsy, Pielgrzymowo, Smolajny). Do ich wnętrza | ||
| − | prowadziło w ścianie szczytowej duże wejście zamknięte łukiem pełnym lub ostrym, z pojedynczymi albo rzadziej dwuskrzydłowymi | ||
| − | drzwiami. Rozmiar kaplic domkowych pozwalał na to, aby przy wewnętrznym ołtarzyku stanął ksiądz i dwaj ministranci (np. | ||
| − | Garbina). Wierni natomiast mogli gromadzić się na zewnątrz, aby wspólnie odmawiać modlitwę. Kryterium pojemności wewnątrz | ||
| − | obiektu przynajmniej jednej osoby, paru, czy parunastu, nie jest w tym przypadku argumentem rozstrzygającym czy to jest | ||
| − | kapliczka, czy kaplica. | ||
[[Plik:Os1.jpg|left|thumb|400px|Kaplica w Osetniku. © Stanisław Kuprjaniuk]] | [[Plik:Os1.jpg|left|thumb|400px|Kaplica w Osetniku. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 33: | Linia 21: | ||
Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek'', w druku | Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek'', w druku | ||
| − | ... | + | <br/> |
| + | == Linki zewnętrzne == | ||
| + | http://www.kapliczkiwarmii.republika.pl/ | ||
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]] | [[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]] | ||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 11:57, 2 sty 2014
KAPLICE – Kaplice warmińskie: domkowe, wiejskie
Spis treści
Położenie
Kaplice
Opis
Warmińskie kaplice domkowe i wiejskie były najmniejszą formą w strukturze kaplic wolno stojących. Mogły stanowić etap pośredni pomiędzy architekturą kościelną, a budownictwem ludowym. Kaplice były budowane bezpośrednio na prywatnych posesjach, najczęściej przed domem w formie kaplicy domkowej, bądź też na gruncie wspólnotowym, jako kaplicy wiejskiej. Do rzadkości należało, że kaplice domkowe zostały wzniesione przy drogach, stając się z czasem miejscem modlitewnych spotkań całych wsi (np. Płoskinia, Strubno). Kaplice domkowe występują częściej w krajobrazie Warmii północnej, aniżeli w południowej. To należy łączyć z większymi możliwościami finansowymi, zamieszkujących tam Warmiaków. Najczęściej obiekty te były wzniesione na rzucie prostokąta, były murowane z cegły, na fundamencie z kamienia polnego, w większości tynkowane i bielone, nakryte dwuspadowym dachem. Wiele tego typu obiektów miało rozmiary dosyć zróżnicowane, które oscylowały w granicach 3-4 m długości i 2-3 m szerokości (np. Dąbrowa, Kominki, Mikołajewo). Budowano je w oparciu o przyjęty wzór (np. Brzezina, Jędrychowo, Ronin). Inne kaplice różniły się dekoracją (np. Frombork, Glebiska, Henrykowo, Lubnowo, Łajsy, Pielgrzymowo, Smolajny). Do ich wnętrza prowadziło w ścianie szczytowej duże wejście zamknięte łukiem pełnym lub ostrym, z pojedynczymi albo rzadziej dwuskrzydłowymi drzwiami. Rozmiar kaplic domkowych pozwalał na to, aby przy wewnętrznym ołtarzyku stanął ksiądz i dwaj ministranci (np. Garbina). Wierni natomiast mogli gromadzić się na zewnątrz, aby wspólnie odmawiać modlitwę. Kryterium pojemności wewnątrz obiektu przynajmniej jednej osoby, paru, czy parunastu, nie jest w tym przypadku argumentem rozstrzygającym czy to jest kapliczka, czy kaplica.
Bibliografia
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku
