Kaplice: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Linki zewnętrzne) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | + | ''' Kaplice''' – Kaplice warmińskie: domkowe, wiejskie | |
| − | ''' | + | <br/><br/> |
| − | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
[[Plik:Bi1.jpg|left|thumb|300px|Kaplica w Bisztynku. © Stanisław Kuprjaniuk]][[Plik:Gar.jpg|right|thumb|300px|Kaplica w Garbinie. © Stanisław Kuprjaniuk]] | [[Plik:Bi1.jpg|left|thumb|300px|Kaplica w Bisztynku. © Stanisław Kuprjaniuk]][[Plik:Gar.jpg|right|thumb|300px|Kaplica w Garbinie. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
| Linia 13: | Linia 12: | ||
(np. [[Płoskinia]], [[Strubno]]). Kaplice domkowe występują częściej w krajobrazie [[Warmia|Warmii]] północnej, aniżeli w południowej. To należy łączyć z większymi możliwościami finansowymi, zamieszkujących tam Warmiaków. Najczęściej obiekty te były wzniesione na rzucie prostokąta, były murowane z cegły, na fundamencie z kamienia polnego, w większości tynkowane i bielone, nakryte dwuspadowym dachem. Wiele tego typu obiektów miało rozmiary dosyć zróżnicowane, które oscylowały w granicach 3-4 m długości i 2-3 m szerokości (np. [[Dąbrowa]], [[Kominki]], [[Mikołajewo]]). Budowano je w oparciu o przyjęty wzór (np. [[Brzezina]], [[Jędrychowo]], [[Ronin]]). Inne kaplice różniły się dekoracją (np. [[Frombork]], [[Glebiska]], [[Henrykowo]], [[Lubnowo]], [[Łajsy]], [[Pielgrzymowo]], [[Smolajny]]). Do ich wnętrza prowadziło w ścianie szczytowej duże wejście zamknięte łukiem pełnym lub ostrym, z pojedynczymi albo rzadziej dwuskrzydłowymi drzwiami. Rozmiar kaplic domkowych pozwalał na to, aby przy wewnętrznym ołtarzyku stanął ksiądz i dwaj ministranci (np. [[Garbina]]). Wierni natomiast mogli gromadzić się na zewnątrz, aby wspólnie odmawiać modlitwę. Kryterium pojemności wewnątrz obiektu przynajmniej jednej osoby, paru, czy parunastu, nie jest w tym przypadku argumentem rozstrzygającym czy to jest [[kapliczki|kapliczka]], czy kaplica. | (np. [[Płoskinia]], [[Strubno]]). Kaplice domkowe występują częściej w krajobrazie [[Warmia|Warmii]] północnej, aniżeli w południowej. To należy łączyć z większymi możliwościami finansowymi, zamieszkujących tam Warmiaków. Najczęściej obiekty te były wzniesione na rzucie prostokąta, były murowane z cegły, na fundamencie z kamienia polnego, w większości tynkowane i bielone, nakryte dwuspadowym dachem. Wiele tego typu obiektów miało rozmiary dosyć zróżnicowane, które oscylowały w granicach 3-4 m długości i 2-3 m szerokości (np. [[Dąbrowa]], [[Kominki]], [[Mikołajewo]]). Budowano je w oparciu o przyjęty wzór (np. [[Brzezina]], [[Jędrychowo]], [[Ronin]]). Inne kaplice różniły się dekoracją (np. [[Frombork]], [[Glebiska]], [[Henrykowo]], [[Lubnowo]], [[Łajsy]], [[Pielgrzymowo]], [[Smolajny]]). Do ich wnętrza prowadziło w ścianie szczytowej duże wejście zamknięte łukiem pełnym lub ostrym, z pojedynczymi albo rzadziej dwuskrzydłowymi drzwiami. Rozmiar kaplic domkowych pozwalał na to, aby przy wewnętrznym ołtarzyku stanął ksiądz i dwaj ministranci (np. [[Garbina]]). Wierni natomiast mogli gromadzić się na zewnątrz, aby wspólnie odmawiać modlitwę. Kryterium pojemności wewnątrz obiektu przynajmniej jednej osoby, paru, czy parunastu, nie jest w tym przypadku argumentem rozstrzygającym czy to jest [[kapliczki|kapliczka]], czy kaplica. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
Wersja z 09:46, 28 lut 2014
Kaplice – Kaplice warmińskie: domkowe, wiejskie
Spis treści
Położenie
Kaplice znajdują sie przeważnie w tym miejscowościach, gdzie zazwyczaj nie był wzniesiony kościół parafilany lub filialny. W pewien sposób kaplice przejmowały funkcje religijne, jakimi obarczone były kościoły.
Opis
Warmińskie kaplice domkowe i wiejskie były najmniejszą formą w strukturze kaplic wolno stojących. Mogły stanowić etap pośredni pomiędzy architekturą kościelną, a budownictwem ludowym. Kaplice były budowane bezpośrednio na prywatnych posesjach,
najczęściej przed domem w formie kaplicy domkowej, bądź też na gruncie wspólnotowym, jako kaplicy wiejskiej. Do rzadkości
należało, że kaplice domkowe zostały wzniesione przy drogach, stając się z czasem miejscem modlitewnych spotkań całych wsi
(np. Płoskinia, Strubno). Kaplice domkowe występują częściej w krajobrazie Warmii północnej, aniżeli w południowej. To należy łączyć z większymi możliwościami finansowymi, zamieszkujących tam Warmiaków. Najczęściej obiekty te były wzniesione na rzucie prostokąta, były murowane z cegły, na fundamencie z kamienia polnego, w większości tynkowane i bielone, nakryte dwuspadowym dachem. Wiele tego typu obiektów miało rozmiary dosyć zróżnicowane, które oscylowały w granicach 3-4 m długości i 2-3 m szerokości (np. Dąbrowa, Kominki, Mikołajewo). Budowano je w oparciu o przyjęty wzór (np. Brzezina, Jędrychowo, Ronin). Inne kaplice różniły się dekoracją (np. Frombork, Glebiska, Henrykowo, Lubnowo, Łajsy, Pielgrzymowo, Smolajny). Do ich wnętrza prowadziło w ścianie szczytowej duże wejście zamknięte łukiem pełnym lub ostrym, z pojedynczymi albo rzadziej dwuskrzydłowymi drzwiami. Rozmiar kaplic domkowych pozwalał na to, aby przy wewnętrznym ołtarzyku stanął ksiądz i dwaj ministranci (np. Garbina). Wierni natomiast mogli gromadzić się na zewnątrz, aby wspólnie odmawiać modlitwę. Kryterium pojemności wewnątrz obiektu przynajmniej jednej osoby, paru, czy parunastu, nie jest w tym przypadku argumentem rozstrzygającym czy to jest kapliczka, czy kaplica.
Bibliografia
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku
