Kościół pw. św. Wawrzyńca w Rożentalu: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Mała architektura2 sakralna infobox | {{Mała architektura2 sakralna infobox | ||
<!-- w trakcie opracowania --> | <!-- w trakcie opracowania --> | ||
| − | |nazwa = | + | |nazwa = Kościół pw. św. Wawrzyńca w Rożentalu |
|typ obiektu = kościół <!-- Parametr obowiązkowy --> | |typ obiektu = kościół <!-- Parametr obowiązkowy --> | ||
|datacja = 1763 | |datacja = 1763 | ||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
|gmina = Lubawa | |gmina = Lubawa | ||
|miejscowość = Rożental | |miejscowość = Rożental | ||
| − | }} | + | }} |
''' Kościół pw. św. Wawrzyńca w Rożentalu ''' | ''' Kościół pw. św. Wawrzyńca w Rożentalu ''' | ||
| − | <br/> | + | <br/><br/> |
== Położenie == | == Położenie == | ||
[[Plik:ro2.jpg|left|thumb|350px|Kościół pw. św. Wawrzyńca w Rożentalu. © Stanisław Kuprjaniuk]] | [[Plik:ro2.jpg|left|thumb|350px|Kościół pw. św. Wawrzyńca w Rożentalu. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
| Linia 15: | Linia 15: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Opis == | == Opis == | ||
| − | Parafię założyli | + | Parafię założyli biskupi chełmińscy w XIV wieku z obszaru wyłączonego z parafii [[Grabowo]]. Obecny kościół pw. św. Wawrzyńca w Rożentalu został wzniesiony w 1761 roku w konstrukcji zrębowej. Kościół był konsekrowany w 1763 roku przez biskupa [[Andrzej Baier|Andrzeja Baiera]]. Jest jednym z najpiękniejszych przykładów budownictwa drewnianego na terenie [[diecezja toruńska|diecezji toruńskiej]]. Wyposażenie wnętrza kościoła głównie barokowe z XVIII wieku, ale są też zabytki starsze z wcześniejszego kościoła, jak np.: gotyckie rzeźby (Matka Boża i cztery święte) z końca XV wieku, dwa późnogotyckie kielichy z początku XVI wieku, ołtarze – główny i boczne z XVIII wieku, z ornamentem rocaille, organy o zewnętrznej oprawie późnobarokowej z 1. połowy XVIII wieku, dwa barokowe feretrony, dwa konfesjonały oraz zespół ławek dla wiernych z XVIII wieku, dwa kielichy z patenami – manierystyczny z 1645 roku oraz późnobarokowy z 1726 roku, pacyfikał z 1715 roku, barokowa monstrancja z lat 1680-1690 i inne. W [[Muzeum Diecezjalne w Pelplinie|Muzeum Diecezjalnym w Pelplinie]] przechowywane są dwa barokowe ornaty z około XVIII wieku. |
| − | W 1895 roku [[ | + | W 1895 roku ksiądz proboszcz [[Kloka]] pomalował seledynową farbą olejną cały kościół, ściany i sufit. Po II wojnie światowej pracą duszpasterską w parafii kierował w latach 1958-1991 ksiądz proboszcz [[Alfons Gajdus]]. W czasie remontu, który rozpoczął się w 1961 roku oczyszczono wnętrze z farby, odeskowano ołtarze i pozostałe zabytkowe sprzęty, nowy dach pokryto gontem góralskim w miejsce dachówki, wzmocniono konstrukcję wieży i wciągnięto trzy dzwony. [[Plik:ro1.jpg|right|thumb|250px|Kościół pw. św. Wawrzyńca w Rożentalu. © Stanisław Kuprjaniuk]] |
<br/> | <br/> | ||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
Wersja z 19:36, 28 lut 2014
| Kościół pw. św. Wawrzyńca w Rożentalu | |
| | |
| typ obiektu: | kościół |
| datacja: | 1763 |
| powiat: | iławski |
| gmina: | Lubawa |
| miejscowość: | Rożental |
Kościół pw. św. Wawrzyńca w Rożentalu
Spis treści
Położenie
Miejscowość Rożental powstała we wczesnym średniowieczu, prawdopodobnie w XIV wieku. W źródłach pisanych z lat 1324-1349 występuje pod nazwą Rosental, Rosenthall. Nazwa wsi pochodzi od pruskiego (niemieckiego) określenia „dolina róż”.
Opis
Parafię założyli biskupi chełmińscy w XIV wieku z obszaru wyłączonego z parafii Grabowo. Obecny kościół pw. św. Wawrzyńca w Rożentalu został wzniesiony w 1761 roku w konstrukcji zrębowej. Kościół był konsekrowany w 1763 roku przez biskupa Andrzeja Baiera. Jest jednym z najpiękniejszych przykładów budownictwa drewnianego na terenie diecezji toruńskiej. Wyposażenie wnętrza kościoła głównie barokowe z XVIII wieku, ale są też zabytki starsze z wcześniejszego kościoła, jak np.: gotyckie rzeźby (Matka Boża i cztery święte) z końca XV wieku, dwa późnogotyckie kielichy z początku XVI wieku, ołtarze – główny i boczne z XVIII wieku, z ornamentem rocaille, organy o zewnętrznej oprawie późnobarokowej z 1. połowy XVIII wieku, dwa barokowe feretrony, dwa konfesjonały oraz zespół ławek dla wiernych z XVIII wieku, dwa kielichy z patenami – manierystyczny z 1645 roku oraz późnobarokowy z 1726 roku, pacyfikał z 1715 roku, barokowa monstrancja z lat 1680-1690 i inne. W Muzeum Diecezjalnym w Pelplinie przechowywane są dwa barokowe ornaty z około XVIII wieku.
W 1895 roku ksiądz proboszcz Kloka pomalował seledynową farbą olejną cały kościół, ściany i sufit. Po II wojnie światowej pracą duszpasterską w parafii kierował w latach 1958-1991 ksiądz proboszcz Alfons Gajdus. W czasie remontu, który rozpoczął się w 1961 roku oczyszczono wnętrze z farby, odeskowano ołtarze i pozostałe zabytkowe sprzęty, nowy dach pokryto gontem góralskim w miejsce dachówki, wzmocniono konstrukcję wieży i wciągnięto trzy dzwony.
Ciekawostki
W czasie remontu znaleziono w bocznym jego wejściu dwie tabliczki mosiężne, na których podano po łacinie następującą treść: „Kościół parafialny pod wezwaniem świętego Wawrzyńca ufundowany 23 kwietnia 1761 przez Jego Ekscelencję Andrzeja Ignacego Broniewic Baiera biskupa Chełmińskiego i Pomezańskiego zbudowany za staraniem księdza Jakuba Jasielskiego kanonika katedry płockiej a wówczas proboszcza w Rożentalu, remontowany w roku 1824 nakładem Jego Ekscelencji księdza biskupa Ignacego Stanisława Mathy a za staraniem księdza Markiewicza ówczesnego proboszcza rożentalskiego”.
Na wieży kościelnej był zegar, który zbudował cieśla Jan Sałacki, który pochodził z Mroczna. Zegar został zbudowany około 1850 roku. Jako ciężarki miał zawieszone dwa 50 kilogramowe kamienie polne. Zegar ten dobrze wskazywał czas i bił o pełnych godzinach. Był on sprawny do 1910 roku. Zegar został przekazany do Muzeum w Nowym Mieście Lubawskim, do którego należał w tamtych czasach Rożental.
Otoczenie kościoła stanowiły dawniej cztery kapliczki drewniane. Pod koniec XIX wieku murarz Gejer zbudował mur z kamienia przy kościele. Wtedy zlikwidowano trzy kapliczki drewniane i postawiono murowane ceglane, które istnieją obecnie. Pozostała tylko jedna kapliczka drewniana.
Bibliografia
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich z 1882 r.
J. Falkowski, Ziemia Lubawska, Toruń 2006.
Gajdus Alfons, Historia parafii w Rożentalu, Pelplin 2002.
