Krusze: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Zobacz też) |
|||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Krusz | |dopełniacz wsi = Krusz | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
| − | |rodzaj miejscowości = wieś | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko - mazurskie | |województwo = warmińsko - mazurskie | ||
|powiat = nidzicki | |powiat = nidzicki | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Krusze'''</big> (niem. Krusch) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowiec Kościelny. | + | <big>'''Krusze'''</big> (niem. Krusch) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie |województwie warmińsko – mazurskim]], w [[powiat nidzicki |powiecie nidzickim]], w [[gmina Janowiec Kościelny| gminie Janowiec Kościelny]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do [[województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. |
| Linia 38: | Linia 38: | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Wieś znajduje się w dolinie rzeki Orzyc oraz na skraju terenu o walorach przyrodniczych rangi ponadlokalnej z ostoją ptactwa wodnego i nie tylko. Miejscowość położona jest na terenie gminy Janowiec Kościelny, która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mazoregion Wzniesień Mławskich, który graniczy od północy z Garbem Lubawskim. Zatem powierzchnia gminy Janowiec Kościelny posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie Orzycy znajdują się wzniesienia od ok. 60 m. do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte doliną Wieczfnianki. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest rzeka Orzyc. Obszar gminy Janowiec Kościelny położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły, piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska, piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny. | + | Wieś znajduje się w dolinie [[rzeka Orzyc |rzeki Orzyc]] oraz na skraju terenu o walorach przyrodniczych rangi ponadlokalnej z ostoją ptactwa wodnego i nie tylko. Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Janowiec Kościelny |gminy Janowiec Kościelny]], która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mazoregion [[Wzniesienia Mławskie |Wzniesień Mławskich]], który graniczy od północy z [[Garb Lubawski| Garbem Lubawskim]]. Zatem powierzchnia [[gmina Janowiec Kościelny| gminy Janowiec Kościelny]] posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie [[ rzeka Orzyc | rzeki Orzycy]] znajdują się wzniesienia od ok. 60 m. do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte [[dolina Wieczfinianki |doliną Wieczfnianki]]. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest [[rzeka Orzyc |rzeka Orzyc]]. Obszar [[gmina Janowiec Kościelny |gminy Janowiec Kościelny]] położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły, piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska, piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Na terenie wsi odkryto cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich i starożytne. Natknięto się także na świadectwa osadnictwa wczesnej epoki żelaza i epoki brązu. Nie znana jest dokładna data lokacji miejscowości. Trudno też nakreślić etymologię nazwy wsi. Krusze wspomniano po raz pierwszy w 1413 r. Wieś szlachecka w 1418 r. należała do Mroczka. W tym roku została napadnięta przez | + | Na terenie wsi odkryto cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich i starożytne. Natknięto się także na świadectwa osadnictwa wczesnej epoki żelaza i epoki brązu. Nie znana jest dokładna data lokacji miejscowości. Trudno też nakreślić etymologię nazwy wsi. Krusze wspomniano po raz pierwszy w 1413 r. Wieś szlachecka w 1418 r. należała do Mroczka. W tym roku została napadnięta przez [[Krzyżacy |Krzyżaków]]. W 1578 r. i 1781 r. Krusze należały do [[parafia Grzebsk| parafii Grzebsk]]. W 1827 r. w obrębie wsi było 7 domów. Mieszkało wówczas we wsi 38 osób. Pod koniec XIX w. było tu 11 domów. Krusze zaś zamieszkiwało 101 osób. Zabudowa wsi jest zagrodowa, zwarta. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 65: | Linia 65: | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria:Powiat nidzicki]][[Kategoria:Gmina Janowiec Kościelny]][[Kategoria:Wieś sołecka]] |
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 15:47, 8 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 15:47, 8 wrz 2013 (CEST) | ||
Wersja z 23:58, 24 paź 2013
| Krusze | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nidzicki |
| Gmina | Janowiec Kościelny |
| Sołectwo | Krusze |
| Liczba ludności (2013, źródło: http://wrota.warmia.mazury.pl/janowiec_koscielny_gmina_wiejska/Charakterystyka-gminnych-wsi.html.) | 80 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NNI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Krusze | |
| Położenie na mapie Polski  Krusze | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Krusze (niem. Krusch) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowiec Kościelny. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się w dolinie rzeki Orzyc oraz na skraju terenu o walorach przyrodniczych rangi ponadlokalnej z ostoją ptactwa wodnego i nie tylko. Miejscowość położona jest na terenie gminy Janowiec Kościelny, która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mazoregion Wzniesień Mławskich, który graniczy od północy z Garbem Lubawskim. Zatem powierzchnia gminy Janowiec Kościelny posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie rzeki Orzycy znajdują się wzniesienia od ok. 60 m. do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte doliną Wieczfnianki. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest rzeka Orzyc. Obszar gminy Janowiec Kościelny położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły, piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska, piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny.
Dzieje miejscowości
Na terenie wsi odkryto cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich i starożytne. Natknięto się także na świadectwa osadnictwa wczesnej epoki żelaza i epoki brązu. Nie znana jest dokładna data lokacji miejscowości. Trudno też nakreślić etymologię nazwy wsi. Krusze wspomniano po raz pierwszy w 1413 r. Wieś szlachecka w 1418 r. należała do Mroczka. W tym roku została napadnięta przez Krzyżaków. W 1578 r. i 1781 r. Krusze należały do parafii Grzebsk. W 1827 r. w obrębie wsi było 7 domów. Mieszkało wówczas we wsi 38 osób. Pod koniec XIX w. było tu 11 domów. Krusze zaś zamieszkiwało 101 osób. Zabudowa wsi jest zagrodowa, zwarta.
Zabytki:
Na terenie miejscowości znajdują się zabudowania gospodarcze i domowe z I poł. XX w. oraz dwa krzyże przydrożne z XX w.
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883, 963 ss.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
http://www.zsjanowiec.org.pl/rp-internetowa/PRZEWODNIK/KRUSZE.html, 12.09.2013.
