Kobczyk: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(Utworzono nową stronę "{{Zwierzę infobox |nazwa zwyczajowa = Ohar |nazwa łacińska = ''Tadorna tadorna'' |TSN = |zoolog = Linnaeus, 1758...") |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Zwierzę infobox | {{Zwierzę infobox | ||
| − | |nazwa zwyczajowa = | + | |nazwa zwyczajowa = Kobczyk |
| − | |nazwa łacińska = '' | + | |nazwa łacińska = ''Falco vespertinus'' |
|TSN = | |TSN = | ||
| − | |zoolog = | + | |zoolog = |
|okres istnienia = | |okres istnienia = | ||
| − | |grafika = | + | |grafika = vesp.jpg |
| − | |opis grafiki = | + | |opis grafiki = Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Red-footed_Falcon.jpg] |
|typ = strunowce | |typ = strunowce | ||
|podtyp = kręgowce | |podtyp = kręgowce | ||
|gromada = ptaki | |gromada = ptaki | ||
| − | |rząd = | + | |rząd = sokołowe |
| − | |rodzina = | + | |rodzina = sokołowate |
| − | |rodzaj = '' | + | |rodzaj = ''Falco'' |
| − | |gatunek = | + | |gatunek = kobczyk |
| − | |synonimy = | + | |synonimy = kobczyk zwyczajny |
|wikispecies = | |wikispecies = | ||
|commons = | |commons = | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
| − | ''' | + | '''Kobczyk''' (''Falco vespertinus'') – gatunek niedużego ptaka drapieżnego z rodziny sokołowatych (''Falconidae''). Długość ciała – ok. 28-34 cm. |
<br/> | <br/> | ||
== Charakterystyka == | == Charakterystyka == | ||
| − | + | Sokół nieco mniejszy od pustułki, o bardzo odmiennym ubarwieniu u obu płci (wyraźny dymorfizm płciowy). Dorosły samiec z wierzchu łupkowoszary ze srebrzystymi lotkami oraz rdzawobrązowym brzuchem, pokrywami podogonowymi i nogawicami. Samica jest większa od samca i ma płowopomarańczowy spód ciała i wierzch głowy z czarną maseczką, a wierzch ciała szary, czarno prążkowany. Charakterystyczną cechą są pomarańczowo-czerwone nogi i obrączki wokół oczu. | |
<br/> | <br/> | ||
| − | Gatunek występuje na | + | Gatunek występuje na zróżnicowanych terenach otwartych, zwłaszcza stepowych, ale też obejmujących pola uprawne, łąki czy wrzosowiska; chętnie w pobliżu zadrzewień i terenów podmokłych oraz w dolinach rzecznych. |
| − | + | Żywi się przede wszystkim dużymi owadami chwytanymi na ziemi lub w locie, rzadziej łowi drobne gryzonie, płazy, gady. Poluje często o zmierzchu, czatując na słupkach, uschniętych gałęziach czy przewodach elektrycznych, skąd zrywa się w pogoni za owadami. Jako ptak towarzyski, chętnie poluje w stadach. | |
| + | Nie buduje gniazda, ale zajmuje opuszczone gniazda wron, srok, gawronów czy innych krukowatych bądź też wykorzystuje duże dziuple, nory lub półki skalne. Może gniazdować pojedynczo lub w luźnych koloniach. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Plik: | + | [[Plik: falcov.jpg]] |
<br/> | <br/> | ||
| − | '''Samiec'''. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File: | + | '''Samiec (z lewej) i samica'''. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Falco_vespertinus_3_%28Martin_Mecnarowski%29.jpg] |
<br/> | <br/> | ||
== Występowanie== | == Występowanie== | ||
| − | + | Gatunek południowy zamieszkujący Eurazję na wschód od linii Wisła–Dunaj aż po środkową Syberię. W zachodniej i północnej Europie wyprowadza pojedyncze lęgi, gdzie spędza lato. Wędrowny, zimuje w południowej oraz wschodniej Afryce i południowej Azji. | |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | W Polsce dawniej sporadycznie lęgowy, obecnie dość regularnie, choć bardzo nielicznie zalatujący na teren całego kraju. Uważany jest pod względem lęgów za ptaka wymarłego, choć lęgnie się w sąsiedniej Słowacji, a także wschodniej Austrii i na Węgrzech. W kraju obserwowany od końca kwietnia do połowy października, a najczęściej - w maju (większa liczba ważek i innych większych owadów) oraz na przełomie sierpnia i września. Zwykle pojawia się pojedynczo. | |
| − | W Polsce bardzo nielicznie | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | Na Warmii i Mazurach kobczyka odnotowano na obszarze [[Natura 2000 Lasy Skaliskie]] należącym do sieci [[Natura 2000]]. | |
| − | |||
| − | Na Warmii i Mazurach | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | W Polsce objęty | + | W Polsce objęty ścisłą ochroną gatunkową, wymieniony w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt jako gatunek wymarły. Prawdopodobnie główną przyczyną wymarcia jest stosowanie w rolnictwie chemicznych środków ochrony roślin, zwłaszcza owadobójczych. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 62: | Linia 53: | ||
Richarz Klaus, ''Ptaki - przewodnik'', Warszawa, Wydawnictwo Muza, 2009. | Richarz Klaus, ''Ptaki - przewodnik'', Warszawa, Wydawnictwo Muza, 2009. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | Radziszewski Michał, ''Ptaki Polski'', Warszawa, Carta Blanca, 2011. | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | [http://pl.wikipedia.org/wiki/ | + | Dziennik Ustaw 2004, nr 220, poz. 2237 [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20042202237] |
| + | <br/> | ||
| + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Kobczyk_zwyczajny] | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [http://www.ptaki-polski.com/ | + | [http://www.ptaki-polski.com/aa_kobczy/] |
<br/> | <br/> | ||
| − | [http://ptaki.info/ | + | [http://ptaki.info/kobczyk] |
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Zwierzęta Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Ptaki Polski]] [[Kategoria: Natura 2000]] | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Zwierzęta Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Ptaki Polski]] [[Kategoria: Natura 2000]] | ||
Wersja z 02:04, 21 gru 2014
| Kobczyk | |
| | |
| Falco vespertinus` | |
| Falco vespertinus | |
![Źródło: [1]](/index.php/Plik:Vesp.jpg) Źródło: [2] | |
| Systematyka | |
| Domena | eukarionty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | ptaki |
| Rząd | sokołowe |
| Rodzina | sokołowate |
| Rodzaj | Falco |
| Gatunek | kobczyk |
| Synonimy | |
|
kobczyk zwyczajny | |
Kobczyk (Falco vespertinus) – gatunek niedużego ptaka drapieżnego z rodziny sokołowatych (Falconidae). Długość ciała – ok. 28-34 cm.
Spis treści
Charakterystyka
Sokół nieco mniejszy od pustułki, o bardzo odmiennym ubarwieniu u obu płci (wyraźny dymorfizm płciowy). Dorosły samiec z wierzchu łupkowoszary ze srebrzystymi lotkami oraz rdzawobrązowym brzuchem, pokrywami podogonowymi i nogawicami. Samica jest większa od samca i ma płowopomarańczowy spód ciała i wierzch głowy z czarną maseczką, a wierzch ciała szary, czarno prążkowany. Charakterystyczną cechą są pomarańczowo-czerwone nogi i obrączki wokół oczu.
Gatunek występuje na zróżnicowanych terenach otwartych, zwłaszcza stepowych, ale też obejmujących pola uprawne, łąki czy wrzosowiska; chętnie w pobliżu zadrzewień i terenów podmokłych oraz w dolinach rzecznych.
Żywi się przede wszystkim dużymi owadami chwytanymi na ziemi lub w locie, rzadziej łowi drobne gryzonie, płazy, gady. Poluje często o zmierzchu, czatując na słupkach, uschniętych gałęziach czy przewodach elektrycznych, skąd zrywa się w pogoni za owadami. Jako ptak towarzyski, chętnie poluje w stadach.
Nie buduje gniazda, ale zajmuje opuszczone gniazda wron, srok, gawronów czy innych krukowatych bądź też wykorzystuje duże dziuple, nory lub półki skalne. Może gniazdować pojedynczo lub w luźnych koloniach.
Samiec (z lewej) i samica. Źródło: [3]
Występowanie
Gatunek południowy zamieszkujący Eurazję na wschód od linii Wisła–Dunaj aż po środkową Syberię. W zachodniej i północnej Europie wyprowadza pojedyncze lęgi, gdzie spędza lato. Wędrowny, zimuje w południowej oraz wschodniej Afryce i południowej Azji.
W Polsce dawniej sporadycznie lęgowy, obecnie dość regularnie, choć bardzo nielicznie zalatujący na teren całego kraju. Uważany jest pod względem lęgów za ptaka wymarłego, choć lęgnie się w sąsiedniej Słowacji, a także wschodniej Austrii i na Węgrzech. W kraju obserwowany od końca kwietnia do połowy października, a najczęściej - w maju (większa liczba ważek i innych większych owadów) oraz na przełomie sierpnia i września. Zwykle pojawia się pojedynczo.
Na Warmii i Mazurach kobczyka odnotowano na obszarze Natura 2000 Lasy Skaliskie należącym do sieci Natura 2000.
W Polsce objęty ścisłą ochroną gatunkową, wymieniony w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt jako gatunek wymarły. Prawdopodobnie główną przyczyną wymarcia jest stosowanie w rolnictwie chemicznych środków ochrony roślin, zwłaszcza owadobójczych.
Bibliografia
Richarz Klaus, Ptaki - przewodnik, Warszawa, Wydawnictwo Muza, 2009.
Radziszewski Michał, Ptaki Polski, Warszawa, Carta Blanca, 2011.
![[2]](http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Red-footed_Falcon.jpg){kind=link}
![[3]](http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Falco_vespertinus_3_%28Martin_Mecnarowski%29.jpg){kind=link}