Nowa Wieś Ełcka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
(→Dzieje miejscowości) |
||
| Linia 44: | Linia 44: | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Powstanie wsi wiąże się z nadaniem przywileju lokacyjnego w roku 1439 Filipowi Elandowi, który miał założyć nową osadę na 36 łanach na prawie chełmińskim. W kolejnym stuleciu | + | Powstanie wsi wiąże się z nadaniem przywileju lokacyjnego w roku 1439 Filipowi Elandowi, który miał założyć nową osadę na 36 łanach na prawie chełmińskim. W kolejnym stuleciu Nowa Wieś Ełcka (''Neffdorfen'', potem ''Newendorff'') składała się z 55 gospodarstw. Miejscowość pojawia się w wykazie osad prokuratorii ełckiej z lat 1510-1511. Na początku XVII wieku Nową Wieś Ełcką zamieszkiwali wyłącznie Polacy. Rok 1656 i wydarzenia związane z najazdem tatarskim przyczyniły się do ogromnych zniszczeń i zubożenia miejscowości. |
Kolejnym ciosem dla miejscowości okazała się szalejąca w latach 1709-1711 epidemia dżumy, która doprowadziła do śmierci 1/3 mieszkańców. W drugiej połowie XVIII wieku miejscowość składała się z 43 domów. W tym okresie we wsi działała papiernia, produkująca kilka gatunków papieru ze znakami wodnymi, który eksportowano do Królewca. Według źródeł z lat 1740-1742 w miejscowości działał szkoła. | Kolejnym ciosem dla miejscowości okazała się szalejąca w latach 1709-1711 epidemia dżumy, która doprowadziła do śmierci 1/3 mieszkańców. W drugiej połowie XVIII wieku miejscowość składała się z 43 domów. W tym okresie we wsi działała papiernia, produkująca kilka gatunków papieru ze znakami wodnymi, który eksportowano do Królewca. Według źródeł z lat 1740-1742 w miejscowości działał szkoła. | ||
Wersja z 21:22, 9 wrz 2013
| Nowa Wieś Ełcka | |
| | |
| Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ełcki |
| Gmina | Ełk |
| Liczba ludności (2009) | 1689 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 19-321 |
| Tablice rejestracyjne | NEL |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Nowa Wieś Ełcka | |
| Położenie na mapie Polski  Nowa Wieś Ełcka | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Nowa Wieś Ełcka (niem. Neuendorf) – wieś położona w powiecie ełckim, w gminie Ełk.
Do 1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Nowa Wieś Ełcka.
W latach 1975-1998 Nowa Wieś Ełcka administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Nowa Wieś Ełcka jest położona w odległości 6 km na południe od Ełku nad rzeką Ełk. Jezioro Żabie Oczko (Herta Duża) znajduje się w odległości 2.3 km od miejscowości.
Dzieje miejscowości
Powstanie wsi wiąże się z nadaniem przywileju lokacyjnego w roku 1439 Filipowi Elandowi, który miał założyć nową osadę na 36 łanach na prawie chełmińskim. W kolejnym stuleciu Nowa Wieś Ełcka (Neffdorfen, potem Newendorff) składała się z 55 gospodarstw. Miejscowość pojawia się w wykazie osad prokuratorii ełckiej z lat 1510-1511. Na początku XVII wieku Nową Wieś Ełcką zamieszkiwali wyłącznie Polacy. Rok 1656 i wydarzenia związane z najazdem tatarskim przyczyniły się do ogromnych zniszczeń i zubożenia miejscowości.
Kolejnym ciosem dla miejscowości okazała się szalejąca w latach 1709-1711 epidemia dżumy, która doprowadziła do śmierci 1/3 mieszkańców. W drugiej połowie XVIII wieku miejscowość składała się z 43 domów. W tym okresie we wsi działała papiernia, produkująca kilka gatunków papieru ze znakami wodnymi, który eksportowano do Królewca. Według źródeł z lat 1740-1742 w miejscowości działał szkoła.
Śmiertelne żniwo zebrała niestety epidemia cholery w okresie wojen napoleońskich. W latach 20. XIX wieku wieś zamieszkiwało 400 osób. W latach 80. XIX wieku w miejscowości wybudowano stację kolejową. Na przełomie XIX i XX wieku w Nowej Wsi Ełckiej powstała cegielnia, gorzelnie i elektrownia. W czasie I wojny światowej spłonęła połowa budynków w miejscowości. W roku 1939 Nową Wieś Ełcką zamieszkiwało 1103 mieszkańców.
Ludzie związani z miejscowością:
Zabytki:
Bibliografia:
- Grzegorz Białuński, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Jan Kawecki, Bolesław Roman, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=5801&p_token=0.6917059034374095 [data dostępu: 25.07.2013]
- Strona poświęcona cmentarzom i pomnikom wojennym w powiecie ełckim: http://cmentarzewojenne.wordpress.com/2013/03/30/nowa-wies-elcka-niemiecka-zbiorowa-mogila-wojenna-przy-ulicy-sportowej/ ; http://cmentarzewojenne.wordpress.com/2013/03/30/nowa-wies-elcka-niemiecka-mogila-wojenna-przy-przejezdzie-kolejowym/ [data dostępu: 25.07.2013]
Przypisy
