Piotrowice (gmina Biskupiec): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(Utworzono nową stronę " {{Wieś infobox |nazwa = Piotrowice |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = Piotrowi...") |
|||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Piotrowic | |dopełniacz wsi = Piotrowic | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie =[[File:Dawna szkoła w Piotrowicach.jpg|thumb|Dawna szkoła w Piotrowicach, źródło: www.gminabiskupiec.pl, 12.09.2013.]] |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Dawna szkoła w Piotrowicach |
|rodzaj miejscowości = wieś | |rodzaj miejscowości = wieś | ||
|województwo = warmińsko - mazurskie | |województwo = warmińsko - mazurskie | ||
|powiat = nowomiejski | |powiat = nowomiejski | ||
− | |gmina = Biskupiec | + | |gmina = Biskupiec (Biskupiec Pomorski) |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = Piotrowice | |sołectwo = Piotrowice | ||
Linia 23: | Linia 23: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
− | |stopniN = | + | |stopniN = 53 |minutN = 31 |sekundN = 31.46 |
− | |stopniE = | + | |stopniE = 19 |minutE = 20 |sekundE = 30.01 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
Linia 30: | Linia 30: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
− | <big>'''Piotrowice'''</big> (Piotrowice Wielkie; niem. Gross Peterwitz ) – wieś sołecka w województwie warmińsko – mazurskim w powiecie nowomiejskim w gminie | + | <big>'''Piotrowice'''</big> (Piotrowice Wielkie; niem. Gross Peterwitz ) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim w powiecie nowomiejskim w gminie Biskupiec (Biskupiec Pomorski). W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego. |
Linia 38: | Linia 38: | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
− | Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora.W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne.Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości | + | Wieś znajduje się nad Jeziorem Piotrowickim. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora.W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne.Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Tymawy Wielkiej) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie Osy u ujścia jej do jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny „Jezioro Karaś”, torfowiskowy „Kociołek”, „Łabędź”, „Uroczysko Piotrowice” oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to:gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
− | Miejscowość lokowana na prawie chełmińskim przez biskupa pomezańskiego Mikołaja w 1363 r. Piotrowice objęły 126 włók ziemi i otrzymały kościół z 4 włókami . Proboszcz parafii dostał prawo poboru na dzień św. Marcina pół korca żyta i tyle samo owsa. Wśród włók wsi cztery ostały się sołtysowi Hartungowi wraz z prawem sądownictwa i trzecim fenigłem. Zasadźcom pozostało 118 włók, z których płacili co roku na św. Marcina 14 skojców (od każdej włóki) . | + | Miejscowość lokowana na prawie chełmińskim przez biskupa pomezańskiego Mikołaja w 1363 r. Piotrowice objęły 126 włók ziemi i otrzymały kościół z 4 włókami. Proboszcz parafii dostał prawo poboru na dzień św. Marcina pół korca żyta i tyle samo owsa. Wśród włók wsi cztery ostały się sołtysowi Hartungowi wraz z prawem sądownictwa i trzecim fenigłem. Zasadźcom pozostało 118 włók, z których płacili co roku na św. Marcina 14 skojców (od każdej włóki). Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1451 r. Piotrowice przystąpiły do antykrzyżackiego Związek Pruskiego. Po zajęciu przez zakon krzyżacki Iławy i Ostródy, władze Piotrowic wystąpiły ze Związku. W wyniku wojny 13 – letniej na krótki okres wieś znalazła się w rękach polskich. II pokój toruński przyznał miejscowość zakonowi krzyżackiemu. Piotrowice początkowo znalazły się w starostwie szymbarskim później iławskim. Po sekularyzacji zakonu w 1525 r. Piotrowice zostały umieszczone w starostwie prabuckim w okręgu administracyjnym Podgórze (Oberland). W XVII w. wieś miała charakter czynszowy, w której chłopi odrabiali pańszczyznę. Pod koniec XVII w. właścicielem wsi był Mleczkowski, natomiast sołtysem Paweł Przybylski. Na początku XIX w. Piotrowice włączono do powiatu suskiego, który należał do Prus Zachodnich. W XVI w. we wsi właścicielami gospodarstw było 4 Polaków i 11 Niemców . W I poł. XIX w. większość mieszkańców wsi stanowiła ludność wyznania ewangelickiego posługująca się językiem niemieckim, mimo to mowa polska była powszechna. W 1809 r. było 100 mieszkańców w tym 63 Polaków . W 1886 r. na terenie miejscowości było 249 budynków i 135 dymów . Wieś zamieszkiwały 1164 osoby w tym 296 katolików i 868 ewangelików. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi. |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | === | + | ===Kultura=== |
+ | Działa tutaj Ochotnicza Straż Pożarna. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
− | Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: gotycki kościół | + | Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: gotycki kościół, cmentarz poniemiecki, młyn przekształcony na elektrownię wodną, dom okryty trzciną, grób nieznanego żołnierza, ruiny dworca PKP, dawny budynek Straży Granicznej (po I wojnie światowej między Polską, a Prusami). |
− | [[File: | + | [[File:Cmentarz w Piotrowicach.jpg|thumb|Cmentarz,źródło: wwww.gminabiskupiec.pl, 12.09.2013.]] |
<br/> | <br/> | ||
Linia 66: | Linia 60: | ||
=== Bibliografia: === | === Bibliografia: === | ||
− | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. VIII, Warszawa | + | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VIII, Warszawa 1887, 960 ss. |
<br/> | <br/> | ||
− | |||
[[Kategoria: Miejscowość]] | [[Kategoria: Miejscowość]] | ||
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 11:52, 11 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 11:52, 11 wrz 2013 (CEST) |
Wersja z 15:16, 18 wrz 2013
Piotrowice | |
| |
[[Plik:|240px|Dawna szkoła w Piotrowicach]] Dawna szkoła w Piotrowicach
| |
Rodzaj miejscowości | wieś |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko - mazurskie |
Powiat | nowomiejski |
Gmina | Biskupiec (Biskupiec Pomorski) |
Sołectwo | Piotrowice |
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
Tablice rejestracyjne | NNM |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Piotrowice (Piotrowice Wielkie; niem. Gross Peterwitz ) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim w powiecie nowomiejskim w gminie Biskupiec (Biskupiec Pomorski). W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się nad Jeziorem Piotrowickim. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora.W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne.Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Tymawy Wielkiej) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie Osy u ujścia jej do jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny „Jezioro Karaś”, torfowiskowy „Kociołek”, „Łabędź”, „Uroczysko Piotrowice” oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to:gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.
Dzieje miejscowości
Miejscowość lokowana na prawie chełmińskim przez biskupa pomezańskiego Mikołaja w 1363 r. Piotrowice objęły 126 włók ziemi i otrzymały kościół z 4 włókami. Proboszcz parafii dostał prawo poboru na dzień św. Marcina pół korca żyta i tyle samo owsa. Wśród włók wsi cztery ostały się sołtysowi Hartungowi wraz z prawem sądownictwa i trzecim fenigłem. Zasadźcom pozostało 118 włók, z których płacili co roku na św. Marcina 14 skojców (od każdej włóki). Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1451 r. Piotrowice przystąpiły do antykrzyżackiego Związek Pruskiego. Po zajęciu przez zakon krzyżacki Iławy i Ostródy, władze Piotrowic wystąpiły ze Związku. W wyniku wojny 13 – letniej na krótki okres wieś znalazła się w rękach polskich. II pokój toruński przyznał miejscowość zakonowi krzyżackiemu. Piotrowice początkowo znalazły się w starostwie szymbarskim później iławskim. Po sekularyzacji zakonu w 1525 r. Piotrowice zostały umieszczone w starostwie prabuckim w okręgu administracyjnym Podgórze (Oberland). W XVII w. wieś miała charakter czynszowy, w której chłopi odrabiali pańszczyznę. Pod koniec XVII w. właścicielem wsi był Mleczkowski, natomiast sołtysem Paweł Przybylski. Na początku XIX w. Piotrowice włączono do powiatu suskiego, który należał do Prus Zachodnich. W XVI w. we wsi właścicielami gospodarstw było 4 Polaków i 11 Niemców . W I poł. XIX w. większość mieszkańców wsi stanowiła ludność wyznania ewangelickiego posługująca się językiem niemieckim, mimo to mowa polska była powszechna. W 1809 r. było 100 mieszkańców w tym 63 Polaków . W 1886 r. na terenie miejscowości było 249 budynków i 135 dymów . Wieś zamieszkiwały 1164 osoby w tym 296 katolików i 868 ewangelików. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi.
Kultura
Działa tutaj Ochotnicza Straż Pożarna.
Zabytki:
Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: gotycki kościół, cmentarz poniemiecki, młyn przekształcony na elektrownię wodną, dom okryty trzciną, grób nieznanego żołnierza, ruiny dworca PKP, dawny budynek Straży Granicznej (po I wojnie światowej między Polską, a Prusami).
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VIII, Warszawa 1887, 960 ss.