Parafia pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Garbnie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 20: | Linia 20: | ||
''' Parafia pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Garbnie ''' — rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Kętrzyn I - południowy zachód należącym do archidiecezji warmińskiej. Kościół parafialny znajduje się w [[Garbno|Garbnie]]. Od 2014 r. proboszczem parafii jest ks. mgr [[Paweł Biaduń]]. | ''' Parafia pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Garbnie ''' — rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Kętrzyn I - południowy zachód należącym do archidiecezji warmińskiej. Kościół parafialny znajduje się w [[Garbno|Garbnie]]. Od 2014 r. proboszczem parafii jest ks. mgr [[Paweł Biaduń]]. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| + | [[Plik:parafiagarbno9.jpg|right|thumb|288px|Prezbiterium kościoła w Garbnie, autor: Krzysztof Kozłowski, źródło: [http://olsztyn.gosc.pl/doc/2143358.Cegly-czyscili-szczotkami Posłaniec Warmiński] [11.11.2014]]] | ||
| + | [[Plik:parafiagarbno22.jpg|right|thumb|288px|Kościół filialny w Tołkinach, fot. Mieczysław Kalski]] | ||
== Historia parafii == | == Historia parafii == | ||
Kościół w Garbnie wybudowano prawdopodobnie w XIV lub na początku XV wieku na wielkim wzniesieniu wysuniętym w dolinę Gubra i pierwotnie poświęcono Świętej Katarzynie. Do XVI wieku znajdował się pod patronatezakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. W 1550 roku proboszczem był [[Łukasz Gobbel]]. Do parafii w Garbnie należały m.in. [[Warnikajmy]], [[Gudziki]] i [[Równina]], a w roku 1582 dołączono kościoły w [[Tołkiny|Tołkinach]], [[Kraskowo|Kraskowie]] i we [[Lwowcu]]. | Kościół w Garbnie wybudowano prawdopodobnie w XIV lub na początku XV wieku na wielkim wzniesieniu wysuniętym w dolinę Gubra i pierwotnie poświęcono Świętej Katarzynie. Do XVI wieku znajdował się pod patronatezakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. W 1550 roku proboszczem był [[Łukasz Gobbel]]. Do parafii w Garbnie należały m.in. [[Warnikajmy]], [[Gudziki]] i [[Równina]], a w roku 1582 dołączono kościoły w [[Tołkiny|Tołkinach]], [[Kraskowo|Kraskowie]] i we [[Lwowcu]]. | ||
| Linia 27: | Linia 29: | ||
Po sekularyzacji Prus Zakonnych kościół w Garbnie służył luteranom. W 1734 r. zakończono budowę nowej świątyni, którą przejęli katolicy. 17 stycznia 1818 r. przechodzący nad okolicami Rastenburga orkan w ciągu sześciu godzin dokonał znacznych spustoszeń w budowli. | Po sekularyzacji Prus Zakonnych kościół w Garbnie służył luteranom. W 1734 r. zakończono budowę nowej świątyni, którą przejęli katolicy. 17 stycznia 1818 r. przechodzący nad okolicami Rastenburga orkan w ciągu sześciu godzin dokonał znacznych spustoszeń w budowli. | ||
| − | + | Silne porywy wiejącego od zachodu wiatry strąciły z wieży kościelnej dach z fragmentami muru, który spadając na nawę i przebijając strop, zniszczył większość wyposażenia kościoła, m.in. organy, chór, ławki, katafalk. Zniszczeniu uległy także zapasy zboża zgromadzonego przez ówczesnego proboszcza na strychu kościelnym. | |
Wierni ponownie wznieśli kościół, którego budowę zakończono w 1824 roku. Do 1809 roku nabożeństwa w kościele odprawiane były w dwóch językach: niemieckim i polskim, jednak odprawianie nabożeństw w języku polskim przerwano ze względu na brak wiernych mówiących w tym języku. Na liście pastorów parafii znajdowały się takie nazwiska jak: [[Fabian Kaminski]] (1672–1679), [[Andrzej Czernicki]] (1738–1784), [[Johan Rakowski]] (1820–1831). Ostatnim pastorem przed 1945 był tu Karl Fridrich. | Wierni ponownie wznieśli kościół, którego budowę zakończono w 1824 roku. Do 1809 roku nabożeństwa w kościele odprawiane były w dwóch językach: niemieckim i polskim, jednak odprawianie nabożeństw w języku polskim przerwano ze względu na brak wiernych mówiących w tym języku. Na liście pastorów parafii znajdowały się takie nazwiska jak: [[Fabian Kaminski]] (1672–1679), [[Andrzej Czernicki]] (1738–1784), [[Johan Rakowski]] (1820–1831). Ostatnim pastorem przed 1945 był tu Karl Fridrich. | ||
| − | W 1945 roku kościół zajmował oddział żołnierzy radzieckich, którzy urządzili w nim kwatery mieszkalne i skład kartofli. Wnętrze kościoła zostało zdemolowane, zniszczono ołtarz i organy, wywieziono dzwony. | + | W 1945 roku kościół zajmował oddział żołnierzy radzieckich, którzy urządzili w nim kwatery mieszkalne i skład kartofli. Wnętrze kościoła zostało zdemolowane, zniszczono ołtarz i organy, wywieziono dzwony. Po przejściu frontu w czasie II wojny światowej kościół został niemal w całości zniszczony, zachowały się jedynie mury obwodowe kościelnej wieży. Kościół był długo nie odbudowywany. Kiedy w roku 1961 powstał Kombinat PGR Garbno planowano w dawnej kościelnej wieży urządzić klub. Zanim powstała w Garbnie parafia, do miejscowej ludności przyjeżdżali kapłani z pobliskiego Kętrzyna, z W roku 1980 Komisja Zakładowa NSZZ "Solidarność" na wschodniej ścianie wieży umieściła drewniany krzyż. |
29 maja 1981 roku biskup warmiński [[Józef Glemp]] erygował w Garbnie parafię pw. Matki Boskiej Królowej Polski. W tamtym czasie parafia miała tymczasową siedzibę w [[Tołkiny|Tołkinach]]. Pierwsza msza święta pod krzyżem na wieży kościelnej odprawiona została 7 czerwca 1981 przez proboszcza św. Katarzyny w Kętrzynie ks. dziekana Aleksandra Jasikowskiego. Pierwszym proboszczem w Garbnie był ks. Tadeusz Pietruszka, który parafię, jeszcze bez kościoła, objął 26 lipca 1981 roku. Nowy kościół odbudowano na starych fundamentach, zachowując architekturę gotyckiego kościoła z czerwonej cegły. Jego uroczyste poświęcenie odbyło się 24 października 1984 roku. | 29 maja 1981 roku biskup warmiński [[Józef Glemp]] erygował w Garbnie parafię pw. Matki Boskiej Królowej Polski. W tamtym czasie parafia miała tymczasową siedzibę w [[Tołkiny|Tołkinach]]. Pierwsza msza święta pod krzyżem na wieży kościelnej odprawiona została 7 czerwca 1981 przez proboszcza św. Katarzyny w Kętrzynie ks. dziekana Aleksandra Jasikowskiego. Pierwszym proboszczem w Garbnie był ks. Tadeusz Pietruszka, który parafię, jeszcze bez kościoła, objął 26 lipca 1981 roku. Nowy kościół odbudowano na starych fundamentach, zachowując architekturę gotyckiego kościoła z czerwonej cegły. Jego uroczyste poświęcenie odbyło się 24 października 1984 roku. | ||
Wersja z 19:52, 26 lut 2015
| Parafia pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Garbnie | |
| | |
![Kościół pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Garbnie.Fot. Ralf Lotys. Źródło: Wikimedia Commons [26.10.2014]](/index.php/Plik:Parafiagarbno.jpg) Kościół pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Garbnie.
Fot. Ralf Lotys. Źródło: Wikimedia Commons [26.10.2014] | |
| Siedziba | Garbno |
| Adres | Garbno 4, 11-430 Korsze |
| Data powołania | 29 maja 1981 r. |
| Wyznanie | katolickie |
| Kościół | rzymskokatolicki |
| Archidiecezja | warmińska |
| Dekanat | Kętrzyn I - południowy zachód |
| Kościół | Kościół pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Garbnie |
Parafia pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Garbnie — rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Kętrzyn I - południowy zachód należącym do archidiecezji warmińskiej. Kościół parafialny znajduje się w Garbnie. Od 2014 r. proboszczem parafii jest ks. mgr Paweł Biaduń.
Spis treści
Historia parafii
Kościół w Garbnie wybudowano prawdopodobnie w XIV lub na początku XV wieku na wielkim wzniesieniu wysuniętym w dolinę Gubra i pierwotnie poświęcono Świętej Katarzynie. Do XVI wieku znajdował się pod patronatezakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. W 1550 roku proboszczem był Łukasz Gobbel. Do parafii w Garbnie należały m.in. Warnikajmy, Gudziki i Równina, a w roku 1582 dołączono kościoły w Tołkinach, Kraskowie i we Lwowcu.
Świątynia w XVII wieku została poddana gruntownej przebudowie. Z pierwotnego gotyckiego założenia pozostawiono jedynie wieżę, do której w latach 1728–1732 od wschodu dobudowano jednonawowe założenie z absydą. Świadectwem przebudowy był kamień węgielny wmurowany przy zachodnim narożniku kościoła z wyrytymi datami oraz obecnie nieczytelnym nazwiskiem mistrza murarskiego. Przy bocznym wejściu do kościoła umieszczono kamienną kropielnicę.
Po sekularyzacji Prus Zakonnych kościół w Garbnie służył luteranom. W 1734 r. zakończono budowę nowej świątyni, którą przejęli katolicy. 17 stycznia 1818 r. przechodzący nad okolicami Rastenburga orkan w ciągu sześciu godzin dokonał znacznych spustoszeń w budowli.
Silne porywy wiejącego od zachodu wiatry strąciły z wieży kościelnej dach z fragmentami muru, który spadając na nawę i przebijając strop, zniszczył większość wyposażenia kościoła, m.in. organy, chór, ławki, katafalk. Zniszczeniu uległy także zapasy zboża zgromadzonego przez ówczesnego proboszcza na strychu kościelnym.
Wierni ponownie wznieśli kościół, którego budowę zakończono w 1824 roku. Do 1809 roku nabożeństwa w kościele odprawiane były w dwóch językach: niemieckim i polskim, jednak odprawianie nabożeństw w języku polskim przerwano ze względu na brak wiernych mówiących w tym języku. Na liście pastorów parafii znajdowały się takie nazwiska jak: Fabian Kaminski (1672–1679), Andrzej Czernicki (1738–1784), Johan Rakowski (1820–1831). Ostatnim pastorem przed 1945 był tu Karl Fridrich.
W 1945 roku kościół zajmował oddział żołnierzy radzieckich, którzy urządzili w nim kwatery mieszkalne i skład kartofli. Wnętrze kościoła zostało zdemolowane, zniszczono ołtarz i organy, wywieziono dzwony. Po przejściu frontu w czasie II wojny światowej kościół został niemal w całości zniszczony, zachowały się jedynie mury obwodowe kościelnej wieży. Kościół był długo nie odbudowywany. Kiedy w roku 1961 powstał Kombinat PGR Garbno planowano w dawnej kościelnej wieży urządzić klub. Zanim powstała w Garbnie parafia, do miejscowej ludności przyjeżdżali kapłani z pobliskiego Kętrzyna, z W roku 1980 Komisja Zakładowa NSZZ "Solidarność" na wschodniej ścianie wieży umieściła drewniany krzyż.
29 maja 1981 roku biskup warmiński Józef Glemp erygował w Garbnie parafię pw. Matki Boskiej Królowej Polski. W tamtym czasie parafia miała tymczasową siedzibę w Tołkinach. Pierwsza msza święta pod krzyżem na wieży kościelnej odprawiona została 7 czerwca 1981 przez proboszcza św. Katarzyny w Kętrzynie ks. dziekana Aleksandra Jasikowskiego. Pierwszym proboszczem w Garbnie był ks. Tadeusz Pietruszka, który parafię, jeszcze bez kościoła, objął 26 lipca 1981 roku. Nowy kościół odbudowano na starych fundamentach, zachowując architekturę gotyckiego kościoła z czerwonej cegły. Jego uroczyste poświęcenie odbyło się 24 października 1984 roku.
Kler parafialny
Proboszczowie:
- Tadeusz Pietruszka (1981–1983)
- Józef Świechowski (1984–1994)
- Leszek Kuczyński (1994–2009)
- Jarosław Miller (do 2014)
- Paweł Biaduń (od 2014)
Filie parafii
- kościół filialny w Tołkinach
- kaplica w Zakładzie Karnym w Dublinach
Grupy działające na terenie parafii
- Dziecięca i młodzieżowa wspólnota Ruch Światło–Życie
- Koło Żywego Różańca
- Służba Liturgiczna
Zobacz też
Bibliografia
Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. Bronisław Magdziarz, Olsztyn 1999
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (1945-1992), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2006
pl.wikipedia.org, Garbno [14.10.2014]
'olsztyn.gosc.pl, 'Cegły czyścili szczotkami [14.10.2014]
