Przerwanki: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zobacz też) |
|||
Linia 20: | Linia 20: | ||
|strefa numeracyjna =(+48) 87 | |strefa numeracyjna =(+48) 87 | ||
|kod pocztowy =11-610 | |kod pocztowy =11-610 | ||
− | |tablice rejestracyjne = | + | |tablice rejestracyjne = NWE |
|SIMC = | |SIMC = | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
− | <big>''' Przerwanki''' (niem. ''Przerwanken'', od 1907 r. ''Wiesental'') – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Pozezdrze. | + | <big>''' Przerwanki''' (niem. ''Przerwanken'', od 1907 r. ''Wiesental'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat węgorzewski | powiecie węgorzewskim]], w [[gmina Pozezdrze|gminie Pozezdrze]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[administracja|administracyjnie]] należała do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. |
− | |||
− | |||
− | |||
− | W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
− | Wieś położona jest nad [[Sapina| | + | Wieś położona jest w północnej części [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], nad rzeką [[Sapina| Sapiną]], na północno-zachodnim brzegu jeziora [[Jezioro Gołdopiwo|Gołdopiwo]], 16 km na południowy wschód od [[Węgorzewo|Węgorzewa]], w pobliżu granicy z [[powiat giżycki|powiatem giżyckim]]. W jej pobliżu znajdują się również jeziora [[Jezioro Pozezdrze|Pozezdrze]], [[Jezioro Wilkus|Wilkus]], [[Jezioro Brząs|Brząs]], [[Jezioro Biała Kuta|Biała Kuta]], [[Jezioro Smolak|Smolak]], [[Jezioro Mszar|Mszar]] (Kacze), [[Jezioro Piecek|Piecek]], [[Jezioro Głęboka Kuta|Głęboka Kuta]], [[Jezioro Krzywa Kuta|Krzywa Kuta]]. |
− | |||
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
− | Osada istniała tutaj już w 1544 roku. Została lokowana w 1549 roku na 30 łanach, z których trzy zajął sołtys Andrzej Sikora z Wyłud (''Muscowiter''). Początkowo wieś nazywano ''Spitzen Orthe'', ''Spitzenorts'', ''Spitzingen'', a w XVII wieku – ''Przerwancken'', ''Przerwanken''. W 1572 roku osada otrzymała dodatkowe 3 łany nad pobliskim jeziorkiem . Wieś po kilku latach od lokacji była już zasiedlona 18 rodzinami chłopskimi. Świadczyli oni powinności na rzecz majątku państwowego w Przytułach. | + | Osada istniała tutaj już w 1544 roku. Została lokowana w 1549 roku na 30 łanach, z których trzy zajął sołtys Andrzej Sikora z [[Wyłudy|Wyłud]] (''Muscowiter''). Początkowo wieś nazywano ''Spitzen Orthe'', ''Spitzenorts'', ''Spitzingen'', a w XVII wieku – ''Przerwancken'', ''Przerwanken''. W 1572 roku osada otrzymała dodatkowe 3 łany nad pobliskim jeziorkiem. Wieś po kilku latach od lokacji była już zasiedlona 18 rodzinami chłopskimi. Świadczyli oni powinności na rzecz majątku państwowego w [[Przytuły|Przytułach]]. |
− | W 1710 roku na dżumę zmarła większość mieszkańców wsi (122 osoby). W połowie XIX wieku obszar wsi wynosił 22 łany. W 1858 roku Przerwanki były zamieszkane przez 293 osoby. W 1910 roku na rzece Sapinie przy jej ujściu z jeziora Gołdopiwo wybudowano śluzę, aby powstrzymać odpływ wód z jeziora, które miało pełnić funkcję zbiornika retencyjnego dla Kanału Mazurskiego. Śluza w dalszym ciągu jest używana. | + | W 1710 roku na [[epidemia dżumy|dżumę]] zmarła większość mieszkańców wsi (122 osoby). W połowie XIX wieku obszar wsi wynosił 22 łany. W 1858 roku Przerwanki były zamieszkane przez 293 osoby. W 1910 roku na rzece Sapinie przy jej ujściu z jeziora Gołdopiwo wybudowano śluzę, aby powstrzymać odpływ wód z jeziora, które miało pełnić funkcję zbiornika retencyjnego dla [[Kanał Mazurski|Kanału Mazurskiego]]. Śluza w dalszym ciągu jest używana. |
W roku 1939 miejscowość liczyła 364 mieszkańców. | W roku 1939 miejscowość liczyła 364 mieszkańców. | ||
Linia 57: | Linia 49: | ||
Szkoła we wsi powstała w XVIII wieku (brak dokładnej daty, z pewnością po 1737 r.). W połowie następnego stulecia uczęszczało do niej 47 dzieci, a w roku 1935 – 55 dzieci. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała ona cztery klasy. . | Szkoła we wsi powstała w XVIII wieku (brak dokładnej daty, z pewnością po 1737 r.). W połowie następnego stulecia uczęszczało do niej 47 dzieci, a w roku 1935 – 55 dzieci. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała ona cztery klasy. . | ||
− | + | Po [[II wojna światowa w Prusach Wschodnich|II wojnie światowej]] wieś stała się siedzibą [[Nadleśnictwo Przerwanki|Nadleśnictwa Przerwanki]]. Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Lidia Sobczak]]<ref>http://bip.warmia.mazury.pl/pozezdrze_gmina_wiejska/142/49/Solectwa_Gminy_Pozezdrze/[data dostępu: 30.08.2013]</ref>.Przysiółkiem wsi jest [[Jasieńczyk]]. | |
− | Po II wojnie światowej wieś stała się siedzibą [[Nadleśnictwo Przerwanki|Nadleśnictwa Przerwanki]]. | ||
− | < | ||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
Linia 69: | Linia 57: | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
− | *[[Śluza Przerwanki]] z 1910 roku – na szlaku kajakowym rzeki Sapiny. | + | *[[Śluza Przerwanki]] z 1910 roku – na [[szlak kajakowy rzeki Sapiny|szlaku kajakowym rzeki Sapiny]]. |
Linia 83: | Linia 71: | ||
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6085&p_token=0.08154695304939308 [data dostępu: 30.07.2013] | #Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6085&p_token=0.08154695304939308 [data dostępu: 30.07.2013] | ||
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html [data dostępu: 30.07.2013] | #Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html [data dostępu: 30.07.2013] | ||
+ | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
− | + | <references/> | |
<br/> | <br/> | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
+ | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 03:10, 29 paź 2013 (CET) | ||
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 15:23, 18 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 15:23, 18 wrz 2013 (CEST) | ||
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 00:30, 16 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 00:30, 16 wrz 2013 (CEST) | ||
− | [[Kategoria: Miejscowość]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: wieś sołecka]] [[Kategoria: powiat węgorzewski]] [[Kategoria: gmina Pozezdrze]] |
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 16:08, 12 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 16:08, 12 wrz 2013 (CEST) |
Wersja z 03:10, 29 paź 2013
Przerwanki | |
| |
[[Plik:|240px|Śluza w Przerwankach]] Śluza w Przerwankach
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | węgorzewski |
Gmina | Pozezdrze |
Liczba ludności (2009) | 130 |
Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
Kod pocztowy | 11-610 |
Tablice rejestracyjne | NWE |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Przerwanki (niem. Przerwanken, od 1907 r. Wiesental) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Pozezdrze. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona jest w północnej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, nad rzeką Sapiną, na północno-zachodnim brzegu jeziora Gołdopiwo, 16 km na południowy wschód od Węgorzewa, w pobliżu granicy z powiatem giżyckim. W jej pobliżu znajdują się również jeziora Pozezdrze, Wilkus, Brząs, Biała Kuta, Smolak, Mszar (Kacze), Piecek, Głęboka Kuta, Krzywa Kuta.
Dzieje miejscowości
Osada istniała tutaj już w 1544 roku. Została lokowana w 1549 roku na 30 łanach, z których trzy zajął sołtys Andrzej Sikora z Wyłud (Muscowiter). Początkowo wieś nazywano Spitzen Orthe, Spitzenorts, Spitzingen, a w XVII wieku – Przerwancken, Przerwanken. W 1572 roku osada otrzymała dodatkowe 3 łany nad pobliskim jeziorkiem. Wieś po kilku latach od lokacji była już zasiedlona 18 rodzinami chłopskimi. Świadczyli oni powinności na rzecz majątku państwowego w Przytułach.
W 1710 roku na dżumę zmarła większość mieszkańców wsi (122 osoby). W połowie XIX wieku obszar wsi wynosił 22 łany. W 1858 roku Przerwanki były zamieszkane przez 293 osoby. W 1910 roku na rzece Sapinie przy jej ujściu z jeziora Gołdopiwo wybudowano śluzę, aby powstrzymać odpływ wód z jeziora, które miało pełnić funkcję zbiornika retencyjnego dla Kanału Mazurskiego. Śluza w dalszym ciągu jest używana.
W roku 1939 miejscowość liczyła 364 mieszkańców.
Szkoła we wsi powstała w XVIII wieku (brak dokładnej daty, z pewnością po 1737 r.). W połowie następnego stulecia uczęszczało do niej 47 dzieci, a w roku 1935 – 55 dzieci. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała ona cztery klasy. .
Po II wojnie światowej wieś stała się siedzibą Nadleśnictwa Przerwanki. Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Lidia Sobczak[1].Przysiółkiem wsi jest Jasieńczyk.
Zabytki:
- Śluza Przerwanki z 1910 roku – na szlaku kajakowym rzeki Sapiny.
Bibliografia:
- Grzegorz Białuński, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
- Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
- Andrzej Wakar, Bohdan Wilamowski, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
- Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6085&p_token=0.08154695304939308 [data dostępu: 30.07.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html [data dostępu: 30.07.2013]
Przypisy
- ↑ http://bip.warmia.mazury.pl/pozezdrze_gmina_wiejska/142/49/Solectwa_Gminy_Pozezdrze/[data dostępu: 30.08.2013]
Zobacz też
Emes (dyskusja) 03:10, 29 paź 2013 (CET) Emes (dyskusja) 15:23, 18 wrz 2013 (CEST) Emes (dyskusja) 00:30, 16 wrz 2013 (CEST) Emes (dyskusja) 16:08, 12 wrz 2013 (CEST)