Krzyże przydrożne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Krzyże przydrożne ''' – krzyże znajdujące się na Warmii, często stawiane przy domach, kościołach i skrzyżowaniach dróg. | '''Krzyże przydrożne ''' – krzyże znajdujące się na Warmii, często stawiane przy domach, kościołach i skrzyżowaniach dróg. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| − | + | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Krzyże przydrożne znajdują się na całym terytorium [[Warmia|Warmii]]. Można je spotkać w różnych miejscach wsi i miast np.: przy domach, kościołach, na i przy cmentarzach, przy polnych i leśnych drogach, w miejscach opuszczonych. | Krzyże przydrożne znajdują się na całym terytorium [[Warmia|Warmii]]. Można je spotkać w różnych miejscach wsi i miast np.: przy domach, kościołach, na i przy cmentarzach, przy polnych i leśnych drogach, w miejscach opuszczonych. | ||
| Linia 19: | Linia 12: | ||
Na Warmii należy mówić o krzyżach w kategoriach symbolu, określającego katolicką specyfikę tego terenu. | Na Warmii należy mówić o krzyżach w kategoriach symbolu, określającego katolicką specyfikę tego terenu. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
| + | ==Galeria zdjęć== | ||
| + | <gallery mode=packed widths=300px heights=300px class="left"> | ||
| + | Plik:Brą18.jpg|<center>Krzyż drewniany w Brąswałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | Plik:Bu5.jpg|<center>Krzyż drewniany w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | Plik:Nag.jpg|<center>Krzyż kuty z żelaza w Nagladach. © Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | Plik:Wym.jpg|<center>Krzyż w asyście drzew w Wymoju. © Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | Plik:Bied.jpg|<center>Krzyż drewniany w Biedowie. © Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | Plik:Bre3.jpg|<center>Krzyż drewniany w Bredynkach. © Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | </gallery> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 09:34, 13 mar 2015
Krzyże przydrożne – krzyże znajdujące się na Warmii, często stawiane przy domach, kościołach i skrzyżowaniach dróg.
Spis treści
Położenie
Krzyże przydrożne znajdują się na całym terytorium Warmii. Można je spotkać w różnych miejscach wsi i miast np.: przy domach, kościołach, na i przy cmentarzach, przy polnych i leśnych drogach, w miejscach opuszczonych.
Opis
Zachowane krzyże warmińskie nie stanowią jednolitego zespołu obiektów. Charakteryzują się one całym spectrum lokalnych rozwiązań ciesielskich, rzeźbiarskich, kowalskich czy kamieniarskiego rękodzieła artystycznego, a przy tym posiadają niewymierną wartość historyczną. Krzyże na Warmii tworzą zbiór około 1600 rozmaitych obiektów, o charakterze przydrożnym, przykościelnym, przydomowym i cmentarnym. Przyglądając się każdemu z osobna można dostrzec wiele wspólnych cech: materiałowych, kompozycyjnych i dekoracyjnych, które w pewien sposób opisują i charakteryzują krzyże.
Pomijając różnorodność cokołów i postumentów (granitowe, ceglane, betonowe), które były tylko sposobem ekspozycji krzyża w przestrzeni, można wyróżnić pięć typów krzyży: drewniane, kamienne, kute z żelaza, odlane z żeliwa oraz łączone z metalowych elementów. Ten podział pokrywa się z typologią krzyży spotykanych w innych regionach Polski.
Na Warmii należy mówić o krzyżach w kategoriach symbolu, określającego katolicką specyfikę tego terenu.
Galeria zdjęć
Krzyż drewniany w Brąswałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk 
Krzyż drewniany w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk 
Krzyż kuty z żelaza w Nagladach. © Stanisław Kuprjaniuk 
Krzyż w asyście drzew w Wymoju. © Stanisław Kuprjaniuk 
Krzyż drewniany w Biedowie. © Stanisław Kuprjaniuk 
Krzyż drewniany w Bredynkach. © Stanisław Kuprjaniuk
Bibliografia
Kuprjaniuk Stanisław, Krzyże na Warmii, „Posłaniec Warminski”, 2005, nr 7.
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Soduła Adam, Drewniane krzyże i kapliczki Warmii, „Przydrożne Pomniki Przeszłości”, red. A. Scheer, Świdnica 1998.
Linki zewnętrzne
Kapliczki Warmii [22.12.2013]
