Rydwągi: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Utworzono nową stronę " {{Wieś infobox |nazwa = Rydwągi |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = Rydwąg ...")
 
Linia 6: Linia 6:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Rydwąg   
 
  |dopełniacz wsi        = Rydwąg   
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe    
+
  |zdjęcie              = [[File:Rydwągi.jpg|thumb|Rydwągi na starej pocztówce, źródło: www.fotopolska.eu, 12.09.2013.]]    
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          = Rydwągi na starej pocztówce 
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś
 
  |województwo          = warmińsko - mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko - mazurskie
Linia 30: Linia 30:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>'''Rydwągi'''</big> (niem. Rudwangen) – wieś sołecka w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
+
<big>'''Rydwągi'''</big> (niem. Rudwangen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów : cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).  
+
Wieś znajduje się nad Jeziorem Rydwągi. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
Wieś została założona z dóbr służebnych lokowanych na prawie chełmińskim ok. 1367 r. Wówczas to Wielki mistrz Winryk von Kniprode nadał Heinzowi Gropemu (karczmarzowi) oraz Jankowi (bratankowi Gilera)po 11 włóki zobowiązał każdego z nich do jednej służby w ciężkiej zbroi . Zagwarantował im także 15 lat wolnizny. Nazwa wsi ma pochodzenie pruskie i pierwotnie brzmiała: Rauwewange, Rawewang, Ruwewange. Nazwa została zapożyczona od imienia pruskiego „Rawine”, z sufiksem „wangus” – „dąbrowa”, czyli „Dąbrowa Rawinego”, świadczy to o wcześniejszej, pruskiej tradycji osadniczej tego miejsca .  
+
Wieś została założona z dóbr służebnych lokowanych na prawie chełmińskim ok. 1367 r. Wówczas to Wielki mistrz Winryk von Kniprode nadał Heinzowi Gropemu (karczmarzowi) oraz Jankowi (bratankowi Gilera)po 11 włóki zobowiązał każdego z nich do jednej służby w ciężkiej zbroi . Zagwarantował im także 15 lat wolnizny. Nazwa wsi ma pochodzenie pruskie i pierwotnie brzmiała: Rauwewange, Rawewang, Ruwewange. Nazwa została zapożyczona od imienia pruskiego „Rawine”, z sufiksem „wangus” – „dąbrowa”, czyli „Dąbrowa Rawinego”, świadczy to o wcześniejszej, pruskiej tradycji osadniczej tego miejsca. W 1437 r. w Rydwągach istniały w 4 dobra służebne.  W 1482 r. przywileje od wójta von Drauschwitza uzyskali bartnicy zamieszkujący Rydwągi. Wówczas to zapewne dobra służebne przekształciły się w wieś czynszową . Wieś rozwijała się ze stulecia na stulecie. W XVII w. Rydwągi miały 44 włóki i 18 gospodarstw. W 1785 r. było to 27 dymów, w 1815 r. – 33 dymy i 192 osoby, a w 1838 r. – 36 dymów i 280 mieszkańców . Pod koniec XIX w. we wsi było 86 domów i 400 mieszkańców . Większy odsetek stanowili katolicy. Mieszkańcy zajmowali się uprawą roli i hodowlą bydła. Wieś obejmowała wówczas 872 ha . Ok 1870 r. wieś połączono drogą z Mrągowem i Kętrzynie. W 1740 r. założono tutaj szkołę jednoklasową, w której w 1818 r. uczył po polsku Andrzej Bierfreud .  W 1907 r. pojawiła się informacje o istniejącym już zapewne wcześniej gospodarstwie folwarcznym, które należało do Jakubowskiego . Gospodarstwo specjalizowało się w hodowli bydła i koni rasowych. Na początku XX w. we wsi istniała stara karczma . Rydwągi należały do parafii w Szestnie. W 1939r. wieś liczyła 327 mieszkańców  - były tu 73 gospodarstwa domowe, w tym 16 gospodarstw chłopskich . II wojna światowa doprowadziła do wyludnienia wsi. Po zakończeniu zmagań wojennych Rydwągi podzielono na dwie części: południową z Państwowym Gospodarstwem Rolnym i północną z gospodarstwami indywidualnymi. Obecna nazwa wsi została nadana po 1948 r. przez Komisję Ustalania Nazw Miejscowości. Zabudowa wsi przedstawia kształt nieregularnego skupiska przy szosie z Mrągowa do Kętrzyna.  
W 1437 r. w Rydwągach istniały w 4 dobra służebne .  W 1482 r. przywileje od wójta von Drauschwitza uzyskali bartnicy zamieszkujący Rydwągi. Wówczas to zapewne dobra służebne przekształciły się w wieś czynszową . Wieś rozwijała się ze stulecia na stulecie. W XVII w. Rydwągi miały 44 włóki i 18 gospodarstw. W 1785 r. było to 27 dymów, w 1815 r. – 33 dymy i 192 osoby, a w 1838 r. – 36 dymów i 280 mieszkańców . Pod koniec XIX w. we wsi było 86 domów i 400 mieszkańców . Większy odsetek stanowili katolicy. Mieszkańcy zajmowali się uprawą roli i hodowlą bydła. Wieś obejmowała wówczas 872 ha . Ok 1870 r. wieś połączono drogą z Mrągowem i Kętrzynie. W 1740 r. założono tutaj szkołę jednoklasową, w której w 1818 r. uczył po polsku Andrzej Bierfreud .  W 1907 r. pojawiła się informacje o istniejącym już zapewne wcześniej gospodarstwie folwarcznym, które należało do Jakubowskiego . Gospodarstwo specjalizowało się w hodowli bydła i koni rasowych. Na początku XX w. we wsi istniała stara karczma . Rydwągi należały do parafii w Szestnie. W 1939r. wieś liczyła 327 mieszkańców  - były tu 73 gospodarstwa domowe, w tym 16 gospodarstw chłopskich . II wojna światowa doprowadziła do wyludnienia wsi. Po zakończeniu zmagań wojennych Rydwągi podzielono na dwie części: południową z Państwowym Gospodarstwem Rolnym i północną z gospodarstwami indywidualnymi. Obecna nazwa wsi została nadana po 1948 r. przez Komisję Ustalania Nazw Miejscowości.  Dzisiaj główną atrakcją turystyczną miejscowości jest jezioro Rydwągi. Zabudowa wsi przedstawia kształt nieregularnego skupiska przy szosie z Mrągowa do Kętrzyna. Do sołectwa Rydwągi należały miejscowości Barwik (Bärenwinkel) oraz Ruska Wieś Mała (KlejnReuschendorf).
 
  
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
===Gospodarka===
Z miejscowością związana jest postać Hansa Paula – hodowcy bydła zarodowego i wysokiej klasy koni wyścigowych; z jego koni zdobył złoty medal na Olimpiadzie berlińskiej w 1936 r.
 
<br/>
 
  
 +
We wsi znajdują się gospodarstwa agroturystyczne i pensjonaty.
  
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
+
<br/>
 
 
=== Zabytki: ===
 
 
 
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
 
  
 +
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
 +
Z miejscowością związana jest postać Hansa Paula – hodowcy bydła zarodowego i wysokiej klasy koni wyścigowych; z jego koni zdobył złoty medal na Olimpiadzie berlińskiej w 1936 r.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Bibliografia: ===
 
=== Bibliografia: ===
Mrągowo z dziejów miasta i powiatu" (praca zbiorowa ) wydawnictwo olsztyńskie "Pojezierze" 1975, (str. 185-6 Dzieje wsi )
+
''Mrągowo z dziejów miasta i powiatu'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf, s. 21 – 22. "
 
 
 
  
 +
http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf, 12.09.2013.
  
  
Linia 67: Linia 62:
  
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
 +
www.mragowo.wm.pl
  
 +
<br/>
  
 
[[Kategoria: Miejscowość]]
 
[[Kategoria: Miejscowość]]
 
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 12:11, 21 wrz 2013 (CEST)
 
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 12:11, 21 wrz 2013 (CEST)

Wersja z 15:38, 27 wrz 2013

Rydwągi

[[Plik:
Rydwągi na starej pocztówce, źródło: www.fotopolska.eu, 12.09.2013.
|240px|Rydwągi na starej pocztówce]]
Rydwągi na starej pocztówce
Rodzaj miejscowości wieś
Państwo  Polska
Województwo warmińsko - mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Mrągowo
Sołectwo Rydwągi
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Rydwągi
Rydwągi
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Rydwągi
Rydwągi
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Rydwągi (niem. Rudwangen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Wieś znajduje się nad Jeziorem Rydwągi. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).

Dzieje miejscowości

Wieś została założona z dóbr służebnych lokowanych na prawie chełmińskim ok. 1367 r. Wówczas to Wielki mistrz Winryk von Kniprode nadał Heinzowi Gropemu (karczmarzowi) oraz Jankowi (bratankowi Gilera)po 11 włóki zobowiązał każdego z nich do jednej służby w ciężkiej zbroi . Zagwarantował im także 15 lat wolnizny. Nazwa wsi ma pochodzenie pruskie i pierwotnie brzmiała: Rauwewange, Rawewang, Ruwewange. Nazwa została zapożyczona od imienia pruskiego „Rawine”, z sufiksem „wangus” – „dąbrowa”, czyli „Dąbrowa Rawinego”, świadczy to o wcześniejszej, pruskiej tradycji osadniczej tego miejsca. W 1437 r. w Rydwągach istniały w 4 dobra służebne. W 1482 r. przywileje od wójta von Drauschwitza uzyskali bartnicy zamieszkujący Rydwągi. Wówczas to zapewne dobra służebne przekształciły się w wieś czynszową . Wieś rozwijała się ze stulecia na stulecie. W XVII w. Rydwągi miały 44 włóki i 18 gospodarstw. W 1785 r. było to 27 dymów, w 1815 r. – 33 dymy i 192 osoby, a w 1838 r. – 36 dymów i 280 mieszkańców . Pod koniec XIX w. we wsi było 86 domów i 400 mieszkańców . Większy odsetek stanowili katolicy. Mieszkańcy zajmowali się uprawą roli i hodowlą bydła. Wieś obejmowała wówczas 872 ha . Ok 1870 r. wieś połączono drogą z Mrągowem i Kętrzynie. W 1740 r. założono tutaj szkołę jednoklasową, w której w 1818 r. uczył po polsku Andrzej Bierfreud . W 1907 r. pojawiła się informacje o istniejącym już zapewne wcześniej gospodarstwie folwarcznym, które należało do Jakubowskiego . Gospodarstwo specjalizowało się w hodowli bydła i koni rasowych. Na początku XX w. we wsi istniała stara karczma . Rydwągi należały do parafii w Szestnie. W 1939r. wieś liczyła 327 mieszkańców - były tu 73 gospodarstwa domowe, w tym 16 gospodarstw chłopskich . II wojna światowa doprowadziła do wyludnienia wsi. Po zakończeniu zmagań wojennych Rydwągi podzielono na dwie części: południową z Państwowym Gospodarstwem Rolnym i północną z gospodarstwami indywidualnymi. Obecna nazwa wsi została nadana po 1948 r. przez Komisję Ustalania Nazw Miejscowości. Zabudowa wsi przedstawia kształt nieregularnego skupiska przy szosie z Mrągowa do Kętrzyna.


Gospodarka

We wsi znajdują się gospodarstwa agroturystyczne i pensjonaty.


Ludzie związani z miejscowością:

Z miejscowością związana jest postać Hansa Paula – hodowcy bydła zarodowego i wysokiej klasy koni wyścigowych; z jego koni zdobył złoty medal na Olimpiadzie berlińskiej w 1936 r.

Bibliografia:

Mrągowo z dziejów miasta i powiatu, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.

http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf, 12.09.2013.



Zobacz też

www.mragowo.wm.pl


Kinlis (dyskusja) 12:11, 21 wrz 2013 (CEST)