Sątoczno: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 35: | Linia 35: | ||
==Dzieje miejscowości== | ==Dzieje miejscowości== | ||
| − | Wieś należy do jednej z najstarszych miejscowości na Warmii i Mazurach.. W 1326 roku na terenie dawnej osady pruskiej komtur z Bałgi Dietrich von Altenburg wzniósł strażnicę krzyżacką, a przy niej kościół. Przy zamku powstała osada targowa o zasięgu tranzytowym, która później otrzymała prawa miejskie. W 1344 roku w Sątocznie Krzyżacy podjęli starania o zorganizowanie nowego i oddzielnie zarządzanego komturstwa. Pierwszym i jedynym komturem Sątoczna został Johann Wurkini. W 1347 roku Sątoczno zostało spalone przez Litwinów, w związku z czym zlikwidowano komturię. Później podlegało nowo utworzonemu komturstwu w Rynie. W czasie wojny trzynastoletniej Sątoczno przystąpiło do Związku Pruskiego i przez kilka lat czynnie występowało przeciwko Zakonowi. Pierwszy kościół w Sątocznie wybudowano w latach 1326-1328. Został on później spalony w czasie najazdu Litwinów w 1347 roku. Świątynie odbudowano (obecny budynek kościoła) a na przełomie XIV i XV wieków. Po zawarciu pokoju z Krzyżakam iw 1466 roku Sątoczno znalazło się na terenie [[Prusy Krzyżackie|Prus Krzyżackich]]. W 1468 w zamian za zaległy żołd Krzyżacy przekazali Sątoczno rycerzowi ze Szwabii Albrechtowi Vogt von Ammerthal. Jego córka Anna wyszła później za Botha zu Eulenburga ze Skandawy. | + | Wieś należy do jednej z najstarszych miejscowości na Warmii i Mazurach.. W 1326 roku na terenie dawnej osady pruskiej komtur z Bałgi Dietrich von Altenburg wzniósł strażnicę krzyżacką, a przy niej kościół. Przy zamku powstała osada targowa o zasięgu tranzytowym, która później otrzymała prawa miejskie. W 1344 roku w Sątocznie Krzyżacy podjęli starania o zorganizowanie nowego i oddzielnie zarządzanego komturstwa. Pierwszym i jedynym komturem Sątoczna został Johann Wurkini. W 1347 roku Sątoczno zostało spalone przez Litwinów, w związku z czym zlikwidowano komturię. Później podlegało nowo utworzonemu komturstwu w Rynie. W czasie wojny trzynastoletniej Sątoczno przystąpiło do Związku Pruskiego i przez kilka lat czynnie występowało przeciwko Zakonowi. Pierwszy kościół w Sątocznie wybudowano w latach 1326-1328. Został on później spalony w czasie najazdu Litwinów w 1347 roku. Świątynie odbudowano (obecny budynek kościoła) a na przełomie XIV i XV wieków. Po zawarciu pokoju z Krzyżakam iw 1466 roku Sątoczno znalazło się na terenie [[Prusy Krzyżackie|Prus Krzyżackich]]. W 1468 roku w zamian za zaległy żołd Krzyżacy przekazali Sątoczno rycerzowi ze Szwabii Albrechtowi Vogt von Ammerthal. Jego córka Anna wyszła później za Botha zu Eulenburga ze Skandawy. W latach 1520–1610 Sątoczno było główną siedzibą rodu zu Eulenburg. Po 1610 roku siedziba rodu przeniesiona został do pobliskiej Prosny. W czasie reformacji kościół przejeli ewangelicy. |
| − | + | Zamek w Sątocznie został rozebrany w 1628 roku. Sątoczno w 1657 roku zniszczone zostało przez Tatarów. W 1709 roku epidemia dżumy zmniejszyła liczbę jego ludności o prawie 90 %. W latach 1839-1842 odrestaurowano kościół według pomysłu Szymona Gemmela. Ucierpiało w czasie wojen napoleońskich oraz I i II wojny światowej. W 1924 roku w Sątocznie gościł Paul von Hindenburg. Wieś znajdowała się w posiadaniu hrabiów Eulenburg do 1945 roku. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim. | |
| − | Zamek w Sątocznie został rozebrany w 1628 | ||
| − | W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim. | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| Linia 45: | Linia 43: | ||
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | ||
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | ||
| + | ''Kętrzyn z dziejów miasta i okolic'', Olsztyn 1978.<br/> | ||
| + | Max Toeppen, ''Historia Mazur,'' Olsztyn 1995.<br/> | ||
| + | Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Zamki państwa krzyżackiego w dawnych Prusach. Powiśle, Warmia, Mazury, wyd. Studio ARTA, Olsztyn 2006.<br/> | ||
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [10.02.2015]<br/> | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [10.02.2015]<br/> | ||
[http://www.gminalubawa.pl/ Urząd Gminy Korsze] [10.02.2015]<br/> | [http://www.gminalubawa.pl/ Urząd Gminy Korsze] [10.02.2015]<br/> | ||
Wersja z 16:51, 3 kwi 2015
| Sątoczno | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | kętrzyński |
| Gmina | Korsze |
| Liczba ludności (2010) | 138[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Sątoczno | |
| Położenie na mapie Polski  Sątoczno | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Sątoczno (niem. Leunenburg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. Miejscowość w 2010 roku liczyła 138 mieszkańców[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 9 km na północny-zachód od Korsz, nad rzeką Sajną.
Dzieje miejscowości
Wieś należy do jednej z najstarszych miejscowości na Warmii i Mazurach.. W 1326 roku na terenie dawnej osady pruskiej komtur z Bałgi Dietrich von Altenburg wzniósł strażnicę krzyżacką, a przy niej kościół. Przy zamku powstała osada targowa o zasięgu tranzytowym, która później otrzymała prawa miejskie. W 1344 roku w Sątocznie Krzyżacy podjęli starania o zorganizowanie nowego i oddzielnie zarządzanego komturstwa. Pierwszym i jedynym komturem Sątoczna został Johann Wurkini. W 1347 roku Sątoczno zostało spalone przez Litwinów, w związku z czym zlikwidowano komturię. Później podlegało nowo utworzonemu komturstwu w Rynie. W czasie wojny trzynastoletniej Sątoczno przystąpiło do Związku Pruskiego i przez kilka lat czynnie występowało przeciwko Zakonowi. Pierwszy kościół w Sątocznie wybudowano w latach 1326-1328. Został on później spalony w czasie najazdu Litwinów w 1347 roku. Świątynie odbudowano (obecny budynek kościoła) a na przełomie XIV i XV wieków. Po zawarciu pokoju z Krzyżakam iw 1466 roku Sątoczno znalazło się na terenie Prus Krzyżackich. W 1468 roku w zamian za zaległy żołd Krzyżacy przekazali Sątoczno rycerzowi ze Szwabii Albrechtowi Vogt von Ammerthal. Jego córka Anna wyszła później za Botha zu Eulenburga ze Skandawy. W latach 1520–1610 Sątoczno było główną siedzibą rodu zu Eulenburg. Po 1610 roku siedziba rodu przeniesiona został do pobliskiej Prosny. W czasie reformacji kościół przejeli ewangelicy. Zamek w Sątocznie został rozebrany w 1628 roku. Sątoczno w 1657 roku zniszczone zostało przez Tatarów. W 1709 roku epidemia dżumy zmniejszyła liczbę jego ludności o prawie 90 %. W latach 1839-1842 odrestaurowano kościół według pomysłu Szymona Gemmela. Ucierpiało w czasie wojen napoleońskich oraz I i II wojny światowej. W 1924 roku w Sątocznie gościł Paul von Hindenburg. Wieś znajdowała się w posiadaniu hrabiów Eulenburg do 1945 roku. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[2]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[3] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Sątoczno, Łękajny.
- ↑ Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
- ↑ Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bibliografia
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Kętrzyn z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1978.
Max Toeppen, Historia Mazur, Olsztyn 1995.
Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Zamki państwa krzyżackiego w dawnych Prusach. Powiśle, Warmia, Mazury, wyd. Studio ARTA, Olsztyn 2006.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Korsze [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]
