Kanał Mazurski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
Linia 44: | Linia 44: | ||
==Galeria zdjęć== | ==Galeria zdjęć== | ||
<gallery mode=packed widths=200px heights=200px class="left"> | <gallery mode=packed widths=200px heights=200px class="left"> | ||
− | File:sluza kan maz.jpg|<center>Śluza na Kanale Mazurskim w [[Piaski|Piaskach]].<br>Fot. Mieczysław Kalski | + | File:sluza kan maz.jpg|<center>Śluza na Kanale Mazurskim w [[Piaski|Piaskach]].<br>Fot. Mieczysław Kalski |
− | File:kanal maz tablica.jpg|<center>Tablica informacyjna w [[Leśniewo|Leśniewie]].<br>Fot. Mieczysław Kalski | + | File:kanal maz tablica.jpg|<center>Tablica informacyjna w [[Leśniewo|Leśniewie]].<br>Fot. Mieczysław Kalski |
+ | </gallery> | ||
== Zobacz też== | == Zobacz też== | ||
[http://www.kanal-mazurski.eu/ kanal-mazurski.eu] [08.02.2015]<br/> | [http://www.kanal-mazurski.eu/ kanal-mazurski.eu] [08.02.2015]<br/> |
Wersja z 13:07, 27 kwi 2015
Kanał Mazurski | |
| |
Kanał Mazurski. Śluza Leśniewo Górne.
Fot. Adam Płoski. | |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | węgorzewski |
Gmina | Węgorzewo |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Kanał Mazurski – kanał, którego zadaniem miało być połączenie mazurskich jezior z Morzem Bałtyckim. Ambitnego projektu nigdy nie ukończono.
Spis treści
Historia
Projekt kanału opracowano w 1849 r., prace rozpoczęto jednak dopiero w kolejnym stuleciu, w 1911 r. Następnie kilkakrotnie wznawiano je i przerywano, ostatecznie jednak nie ukończono (ostatni etap prac 1934-41/42). Poprzez połączenie jeziora Mamry z Łyną, z wykorzystaniem Pregoły, kanał łączyć miał Wielkie Jeziora Mazurskie przez Zalew Wiślany z Morzem Bałtyckim. Wg założeń projektowych kanał miał pełnić funkcje gospodarcze i turystyczne, w mniejszym stopniu militarne. Produkcji energii elektrycznej nie przewidywano.
Po 1945 r. inwestycji dokończenia budowy kanału, mimo znacznego zaawansowania prac, nie kontynuowano po żadnej z obu stron nowej granicy. Kanał pozostaje obecnie budowlą z oryginalnymi rozwiązaniami technicznymi wkomponowanymi w środowisko naturalne ze znacznym potencjałem turystycznym. Jest to bardzo interesujący zabytek hydrotechniki.
Kanał przebiega obecnie przez obszar dwóch krajów – Polski (pow. kętrzyński i węgorzewski) oraz Rosji (obwód kaliningradzki). W sąsiedztwie kanału po polskiej stronie znajdują się niemieckie stanowiska dowodzenia z okresu drugiej wojny światowej.
Opis
Jest to budowla hydrotechniczna o długości ok. 50 km (ok. 22 km na terenie Polski) oraz maksymalnej szerokości 25 m, z oryginalnymi rozwiązaniami technicznymi. Różnicę poziomu wód pomiędzy jeziorem Mamry a Łyną (ok. 111 m.) zniwelowano za pomocą dziesięciu znaczących rozmiarów, żelbetowych śluz komorowych, z których po polskiej stronie znajduje się pięć: w Leśniewie Górnym i Dolnym, Bajorach Małych i Wielkich (Długopole) oraz Guji (śluza Piaski – jedyna ukończona i działająca w całym systemie). Na kanale zachowane są także dwa jazy walcowe o ręcznym napędzie mechanizmów, pełniące także funkcję bram awaryjnych – przeciwpowodziowych – oraz budynki strażnic śluzowego; na trasie kanału funkcjonują mosty kolejowe i drogowe oraz przepust pod korytem kanału. Kanał przebiega w sztucznych wykopach i nasypach oraz przez jezioro Rydzówka.
Galeria zdjęć
Śluza na Kanale Mazurskim w Piaskach.
Fot. Mieczysław KalskiTablica informacyjna w Leśniewie.
Fot. Mieczysław Kalski
Zobacz też
kanal-mazurski.eu [08.02.2015]
Radio Olsztyn [08.02.2015]
Bibliografia
A. Płoski, Historyczna infrastruktura wodna Warmii i Mazur, "Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski" 2014, nr 6.