Parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski i Świętych Archaniołów Michała, Rafała i Gabriela w Olsztynie

Parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski i Świętych Archaniołów Michała, Rafała i Gabriela w Olsztynie
Kościół garnizonowy pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Olsztynie, autor: Dawid Galus, źródło: Wikimedia Commons
Siedziba	Olsztyn
Adres	ul. Kromera 2A, 10-130 Olsztyn
Data powołania	1 stycznia 2014
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Archidiecezja	warmińska
Dekanat	Olsztyn I - Śródmieście
Kościół	kościół garnizonowy pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Olsztynie
www.parafia.krolowejpolski.olsztyn.pl

Parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski i Świętych Archaniołów Michała, Rafała i Gabriela w Olsztynie — rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Olsztyn I – Śródmieście należącym do archidiecezji warmińskiej. Kościół parafialny znajduje się przy ul. Kromera 2A w Olsztynie. Od 1 stycznia 2014 r. proboszczem parafii jest ks. dr Zbigniew Czernik.

Kościół garnizonowy w Olsztynie, autor: Rlelusz, źródło: Wikimedia Commons

Rzeźba Wieczerzy Pańskiej, źródło: Strona parafii [21.09.2014]

Kaplica Jerozolimska pw. Krzyża Świętego w Olsztynie, autor: Rlelusz, źródło: Wikimedia Commons [21.09.2014]

Historia parafii

Kamień pod budowę kościoła położono 4 maja 1913 roku. Powstał on jako ewangelicko-augsburski kościół garnizonowy Armii Cesarstwa Niemieckiego. Budowany był przez ówczesne władze pruskie według projektu Ludwika Dihma z Berlina. Budowla ma charakter trzynawowego kościoła gotyckiego. Ołtarz główny autorstwa Hugona Buergera z Berlina wykonany jest z drewna. Posiada wartościową rzeźbę Wieczerzy Pańskiej. Nad ołtarzem znajduje się olbrzymi ponad 2,5 m krucyfiks rzeźbiony w drewnie. Po II wojnie światowej dodano do ołtarza obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. Prezbiterium ozdabiają neogotyckie malowidła apostołów wykonane w 1914 roku przez P. Asbacha z Berlina. Drewniane ołtarze boczne wykonane zostały po II wojnie światowej przez H. Bleniarza i J. Stojaka. Ołtarze posiadają duże obrazy: po lewej stronie Matki Boskiej Ostrobramskiej, po prawej św. Antoniego autorstwa Edwarda Grajewskiego z Gniezna. Organy zostały wybudowane przez firmę organmistrzowską Witteka z Elbląga w 1914 roku, uważane były przed II wojną światową za najlepsze w Prusach Wschodnich.

Wobec rozrastającej się wspólnoty ewangelickiej świątynia na Starym Mieście okazała się niewystarczająca, stąd gmina ewangelicka zawarła umowę z władzami wojskowymi w sprawie wynajmowania dla niej kościoła garnizonowego. I tak do 1945 roku kościół służył ewangelikom – cywilnym i wojskowym. Jednak jak wynika z relacji miejscowej ludności odprawiano w nim również nabożeństwa katolickie. W 1945 roku, kiedy Olsztyn znalazł się w granicach Polski, świątynię przejął Kościół katolicki i została ona przejęta w administrowanie Wojska Polskiego na cele kultu. Konsekracji dokonał ówczesny ordynariusz diecezji Teodor Bensch.

Wskutek reorganizacji wojska 1 sierpnia 2009 roku powstała w Olsztynie parafia cywilno-wojskowa NMP Królowej Polski i Świętych Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała. Do 2012 roku należała do Warmińsko-Mazurskiego Dekanatu Wojskowego. Od dnia 1 stycznia 2014 roku jest już parafią cywilną. Kościół pozostaje przy nazwie: Parafia Rzymskokatolicka pw. NMP Królowej Polski i Świętych Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała. Parafia obejmuje następujące ulice: Nowowiejskiego, Żarskiej, Konopnickiej, Jagiełły, Kromera, I Dywizji, Szarych Szeregów, Księcia Witolda, Zawiszy Czarnego, Królowej Jadwigi, Zyndrama, Na Skarpie, Mikołaja Trąby, Grunwaldzką od nr 18, Leśną, Artyleryjską od Łyny do lasu włącznie, stronę nieparzystą ul. Armii Krajowej z Osiedlem Wersal XXI. Do parafii należy również Kaplica Jerozolimska pw. Krzyża Świętego znajdująca się w Olsztynie przy zbiegu dzisiejszych ulic Grunwaldzkiej i Jagiełły. Jest to najstarsza Kaplica Jerozolimska na Warmii i jeden z najstarszych zachowanych zabytków olsztyńskiej architektury. Została ona poświęcona kultowi Męki Pańskiej przyniesionemu do Prus z Ziemi Świętej przez Krzyżaków. Została wzniesiona przy nieistniejącym już dziś szpitalu św. Jerzego, gdzie przebywały osoby zarażone chorobami zakaźnymi, ale nie pełniła funkcji kaplicy szpitalnej. Na cmentarzu znajdującym się w owych czasach w pobliżu kaplicy grzebano ofiary epidemii. W średniowieczu i kolejnych epokach kaplica odwiedzana była przez pielgrzymów zmierzających na odpusty do pobliskiego Gutkowa i Jonkowa. Wewnątrz kaplicy znajduje się ołtarz wyposażony w krucyfiks z postacią Chrystusa i dwa krzyże z wiszącymi na nich łotrami. Obok kaplicy stoi krzyż, będący upamiętnieniem epidemii cholery z 1866 roku, przeniesiony tu w 1975 roku z alei Warszawskiej. Obecnie odbywają się w niej msze dla osób niesłyszących.

Kler parafialny

Proboszczowie:

• Zbigniew Czernik (od 2014)

Filie parafii

• Kaplica Jerozolimska pw. Krzyża Świętego w Olsztynie.

Zobacz też

Archidiecezja Warmińska [10.10.2014]
Kaplica Jerozolimska pw. Krzyża Świętego w Olsztynie, leksykonkultury.ceik.eu [10.10.2014]
Kościół zmienia właściciela. Garnizonowy przejęty przez miasto, olsztyn.wm.pl [21.09.2014]

Bibliografia

Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. Bronisław Magdziarz, Olsztyn 1999.
Parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski i Świętych Archaniołów Michała, Rafała i Gabriela w Olsztynie [21.09.2014]