Tylkowo: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zobacz też) |
|||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>''' Tylkowo''' (niem. ''Scheufelsdorf'') – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Pasym. | + | <big>''' Tylkowo''' (niem. ''Scheufelsdorf'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat szczycieński | powiecie szczycieńskim]], w [[gmina Pasym|gminie Pasym]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[administracja|administracyjnie]] należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
| − | |||
| − | W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, w | + | Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], w południowej części [[województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]].Miejscowość leży nad rzeczką [[rzeka Kalwa|Kalwą]] (Tylkówką), w odległości około 4 km na zachód od [[Pasym|Pasymia]], przebiega przez nią droga krajowa nr 53 w kierunku [[Olsztyn|Olsztyna]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | W pobliżu wsi odkryto grób kurhanowy z epoki brązu oraz urnę z okresu wędrówek ludów. | + | W pobliżu wsi odkryto [[grób kurhanowy]] z epoki brązu oraz urnę z okresu wędrówek ludów. |
| − | Wieś została założona w 1384 roku na prawie chełmińskim na 30 łanach, nadanych bratu Tyla Schuwenpflugka, Ditrykowi. To właśnie od brata zasadźcy pochodzi nazwa wsi. Jest to jedna z najstarszych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. | + | Wieś została założona w 1384 roku na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] na 30 łanach, nadanych bratu Tyla Schuwenpflugka, Ditrykowi. To właśnie od brata zasadźcy pochodzi nazwa wsi. Jest to jedna z najstarszych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. |
| − | Wieś zachowała dawny charakter ulicówki. | + | Wieś zachowała dawny charakter ulicówki.Wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Małgorzata Kamińska]]<ref> http://bip.visacom.pl/umig_pasym/ [data dostępu: 10.09.2013]</ref>. |
| + | |||
| + | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach: | ||
| − | |||
1782 – 28 gospodarstw | 1782 – 28 gospodarstw | ||
| + | |||
1818 – 161 osób, 27 gospodarstw | 1818 – 161 osób, 27 gospodarstw | ||
| + | |||
1939 – 417 osób | 1939 – 417 osób | ||
| Linia 59: | Linia 60: | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
| − | *Budynek szkoły z przełomu XIX i XX wieku, murowany, z czerwonej cegły, na kamiennych fundamentach | + | *Budynek [[szkoła w Tylkowie|szkoły]] z przełomu XIX i XX wieku, murowany, z czerwonej cegły, na kamiennych fundamentach |
| − | *Dawny zespół młyński – młyn, spichlerz, urządzenia, młynarzówka – z początku XX wieku | + | *Dawny [[zespół młyński w Tylkowie|zespół młyński]] – młyn, spichlerz, urządzenia, młynarzówka – z początku XX wieku |
*Zabytkowa przydrożna kapliczka | *Zabytkowa przydrożna kapliczka | ||
*Głaz pamiątkowy nad rzeczką Kalwa poświęcony pobytowi w tej okolicy Karola Wojtyły. | *Głaz pamiątkowy nad rzeczką Kalwa poświęcony pobytowi w tej okolicy Karola Wojtyły. | ||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 76: | Linia 75: | ||
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html [data dostępu: 24.08.2013] | #Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html [data dostępu: 24.08.2013] | ||
#Wojewódzka Ewidencja Zabytków:http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 24.08.2013] | #Wojewódzka Ewidencja Zabytków:http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 24.08.2013] | ||
| − | + | <br/> | |
| − | + | {{Przypisy}} | |
| + | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| + | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 13:37, 28 paź 2013 (CET) | ||
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 18:55, 21 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 18:55, 21 wrz 2013 (CEST) | ||
| − | + | [[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: wieś sołecka]] [[Kategoria: powiat szczycieński]] [[Kategoria: gmina Pasym]] | |
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] | ||
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 18:48, 21 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 18:48, 21 wrz 2013 (CEST) | ||
Wersja z 14:37, 28 paź 2013
| Tylkowo | |
| | |
| Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Pasym |
| Liczba ludności (2010) | 400 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-130 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Tylkowo | |
| Położenie na mapie Polski  Tylkowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Tylkowo (niem. Scheufelsdorf) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Pasym. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego.Miejscowość leży nad rzeczką Kalwą (Tylkówką), w odległości około 4 km na zachód od Pasymia, przebiega przez nią droga krajowa nr 53 w kierunku Olsztyna.
Dzieje miejscowości
W pobliżu wsi odkryto grób kurhanowy z epoki brązu oraz urnę z okresu wędrówek ludów. Wieś została założona w 1384 roku na prawie chełmińskim na 30 łanach, nadanych bratu Tyla Schuwenpflugka, Ditrykowi. To właśnie od brata zasadźcy pochodzi nazwa wsi. Jest to jedna z najstarszych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. Wieś zachowała dawny charakter ulicówki.Wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Małgorzata Kamińska[1].
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
1782 – 28 gospodarstw
1818 – 161 osób, 27 gospodarstw
1939 – 417 osób
Ludzie związani z miejscowością:
- Marcin Nikuta (1741-1812) – filozof, pedagog, filantrop, profesor Szkoły Rycerskiej w Warszawie. Urodził się w Tylkowie.
Zabytki:
- Budynek szkoły z przełomu XIX i XX wieku, murowany, z czerwonej cegły, na kamiennych fundamentach
- Dawny zespół młyński – młyn, spichlerz, urządzenia, młynarzówka – z początku XX wieku
- Zabytkowa przydrożna kapliczka
- Głaz pamiątkowy nad rzeczką Kalwa poświęcony pobytowi w tej okolicy Karola Wojtyły.
Bibliografia:
- Gąsiorowski Andrzej, Podróże historyczne i krajoznawcze po pograniczu pruskim 1466-1939, Olsztyn 2005.
- Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
- Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Pasym, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, 16-20.
- Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
- Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
- Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 24.08.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html [data dostępu: 24.08.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków:http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 24.08.2013]
Przypisy
- Skocz do góry ↑ http://bip.visacom.pl/umig_pasym/ [data dostępu: 10.09.2013]
Zobacz też
Emes (dyskusja) 13:37, 28 paź 2013 (CET) Emes (dyskusja) 18:55, 21 wrz 2013 (CEST) Emes (dyskusja) 18:48, 21 wrz 2013 (CEST)
