Zawady (gmina Pisz): Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 7: | Linia 7: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Pole-obowiązkowe | |dopełniacz wsi = Pole-obowiązkowe | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Zawady. Mogiła 2 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie I wojny światowej.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Zawady. Mogiła 2 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie I wojny światowej |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości =[[Kategoria: wieś sołecka]] wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| − | |powiat = piski | + | |powiat = [[Kategoria: powiat piski]] piski |
| − | |gmina = Pisz | + | |gmina = [[Kategoria: gmina Pisz]] Pisz |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Zawady''' (niem. ''Sawadden'', od 1938 r. ''Ottenberge'') – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. | + | <big>'''Zawady''' (niem. ''Sawadden'', od 1938 r. ''Ottenberge'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat piski|powiecie piskim]], w [[gmina Pisz|gminie Pisz. |
| + | W latach 1975-1998 miejscowość należała [[administracja|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, 13 km na południowy wschód od Pisza, w pobliżu granicy z powiatem kolneńskim w województwie mazowieckim. | + | Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], 13 km na południowy wschód od [[Pisz|Pisza]], w pobliżu granicy z [[powiat kolneński|powiatem kolneńskim]] w [[województwo mazowieckie|województwie mazowieckim]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454-1466). Przywilej na dobra służebne w Zawadach zakupił w 1473 roku niejaki Stanisław Bogumił wraz z bratem na prawie magdeburskim, lecz o nieznanym dziś obszarze. Wiadomo natomiast, że już w 1474 roku wieś powiększyła się o 5 łanów, zaś w 1536 roku o ponad jeden łan. W XV i XVI wieku wieś nazywana była początkowo Bogomil od nazwiska jednego z właścicieli, zaś później Saffaden, Sabayda, ostatecznie utrwaliła się nazwa Sawadden. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Piszu. W połowie XVII wieku osiedlili się w Zawadach arianie (bracia polscy). | + | Osada istniała już przed [[wojna trzynastoletnia|wojną trzynastoletnią]] (1454-1466). Przywilej na dobra służebne w Zawadach zakupił w 1473 roku niejaki Stanisław Bogumił wraz z bratem na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]], lecz o nieznanym dziś obszarze. Wiadomo natomiast, że już w 1474 roku wieś powiększyła się o 5 łanów, zaś w 1536 roku o ponad jeden łan. W XV i XVI wieku wieś nazywana była początkowo Bogomil od nazwiska jednego z właścicieli, zaś później Saffaden, Sabayda, ostatecznie utrwaliła się nazwa Sawadden. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Piszu|parafii ewangelickiej w Piszu]]. W połowie XVII wieku osiedlili się w Zawadach [[arianie]] ([[bracia polscy]]). |
| − | Szkoła we wsi powstała w 1809 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 43 dzieci, pracował jeden nauczyciel. | + | Początki [[szkolnictwo|szkolnictwa]] w Zawadach sięgają XIX wieku. Szkoła we wsi powstała w 1809 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 43 dzieci, pracował jeden nauczyciel. |
| + | Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Edward Prusinowski]]<ref> Źródło: http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853 [data dostępu: 20.09.2013]</ref>. | ||
| − | Liczba mieszkańców | + | |
| + | Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | ||
1857 – 154 osoby | 1857 – 154 osoby | ||
| Linia 63: | Linia 66: | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
| − | *Dawny cmentarz ewangelicki z pierwszej połowy XX wieku | + | *Dawny [[cmentarz ewangelicki]] z pierwszej połowy XX wieku. Na cmentarzu zlokalizowana jest [[kwatera wojenna]] 2 żołnierzy rosyjskich, poległych w okresie [[I wojna światowa| I wojny światowej]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 78: | Linia 81: | ||
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 25.08.2013] | #Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 25.08.2013] | ||
#Gminna Ewidencja Zabytków www.bip.pisz.hi.pl/zalaczniki/prawo/110131120520.doc [data dostępu: 25.08.2013] | #Gminna Ewidencja Zabytków www.bip.pisz.hi.pl/zalaczniki/prawo/110131120520.doc [data dostępu: 25.08.2013] | ||
| − | + | #Olsztyńska Strona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/zawady2 [data dostępu: 25.08.2013] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | + | <references/> | |
<br/> | <br/> | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| + | |||
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 00:22, 24 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 00:22, 24 wrz 2013 (CEST) | ||
[[Kategoria: Miejscowość]] | [[Kategoria: Miejscowość]] | ||
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 00:22, 24 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 00:22, 24 wrz 2013 (CEST) | ||
Wersja z 00:20, 25 paź 2013
| Zawady | |
| | |
 Zawady. Mogiła 2 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie I wojny światowej
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Pisz |
| Liczba ludności (2010) | 80 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-200 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Zawady | |
| Położenie na mapie Polski  Zawady | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Zawady (niem. Sawadden, od 1938 r. Ottenberge) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w [[gmina Pisz|gminie Pisz. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, 13 km na południowy wschód od Pisza, w pobliżu granicy z powiatem kolneńskim w województwie mazowieckim.
Dzieje miejscowości
Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454-1466). Przywilej na dobra służebne w Zawadach zakupił w 1473 roku niejaki Stanisław Bogumił wraz z bratem na prawie magdeburskim, lecz o nieznanym dziś obszarze. Wiadomo natomiast, że już w 1474 roku wieś powiększyła się o 5 łanów, zaś w 1536 roku o ponad jeden łan. W XV i XVI wieku wieś nazywana była początkowo Bogomil od nazwiska jednego z właścicieli, zaś później Saffaden, Sabayda, ostatecznie utrwaliła się nazwa Sawadden. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Piszu. W połowie XVII wieku osiedlili się w Zawadach arianie (bracia polscy).
Początki szkolnictwa w Zawadach sięgają XIX wieku. Szkoła we wsi powstała w 1809 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 43 dzieci, pracował jeden nauczyciel. Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Edward Prusinowski[1].
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
1857 – 154 osoby
1864 – 158 osób
1867 – 148 osób
1933 – 172 osoby
1939 – 176 osób
1988 – 82 osoby
Zabytki:
- Dawny cmentarz ewangelicki z pierwszej połowy XX wieku. Na cmentarzu zlokalizowana jest kwatera wojenna 2 żołnierzy rosyjskich, poległych w okresie I wojny światowej.
Bibliografia:
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I-II, Olsztyn 2011.
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Hippel Rudolf von, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, s. 83-157.
- Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
- Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
- Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 25.08.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 25.08.2013]
- Gminna Ewidencja Zabytków www.bip.pisz.hi.pl/zalaczniki/prawo/110131120520.doc [data dostępu: 25.08.2013]
- Olsztyńska Strona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/zawady2 [data dostępu: 25.08.2013]
Przypisy
- ↑ Źródło: http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853 [data dostępu: 20.09.2013]
Zobacz też
Emes (dyskusja) 00:22, 24 wrz 2013 (CEST)Emes (dyskusja) 00:22, 24 wrz 2013 (CEST)
