Śluza w Leśniewie Górnym: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Mała architektura2 sakralna infobox | {{Mała architektura2 sakralna infobox | ||
<!-- w trakcie opracowania --> | <!-- w trakcie opracowania --> | ||
− | |nazwa = | + | |nazwa = Zabytki techniki |
− | |typ obiektu = | + | |typ obiektu = śluza <!-- Parametr obowiązkowy --> |
− | |datacja = | + | |datacja = pocz. XX w. |
− | |powiat = | + | |powiat = kętrzyński |
− | |gmina = | + | |gmina = Srokowo |
− | |miejscowość = | + | |miejscowość = Leśniewo |
− | |||
}} <br/> | }} <br/> | ||
− | ''' | + | ''' Śluza w Leśniewie Górnym - Leśniewo I, niem. Oberschluese Fürstenau''' |
<br/> | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
− | + | [[Plik:le1.jpg|left|thumb|300px|Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk]] | |
+ | [[Plik:le2.jpg|right|thumb|300px|Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
+ | Śluza w Leśniewie Górnym jest jedną z 10 śluz, jakie miały powstać w systemie Kanału Mazurskiego i jedną z pięciu znajdujących się na terenie Polski. Kanał Mazurski miał zapewnić wodne połączenie Wielkich Jezior Mazurskich z Bałtykiem, poprzez rzekę Łynę i Pregołę. Miał służyć transportowi towarów (drewno, zboże, torf, węgiel, produkty przemysłowe) oraz odprowadzeniu nadmiaru wody z jezior mazurskich. Projekt jego budowy powstał w latach 1862-64 i przewidywał budowę 10 śluz oraz 2 jazów mających zlikwidować różnicę poziomów wody wynoszącą 111,2m (Jezioro Mamry: 116,3 m n.p.m -rzeka Łyna: 5,1 m n.p.m). Kanał zaprojektowano tak, aby mogły w nim pływać statki o wyporności nieprzekraczającej 240 ton. Poprowadzony został głównie w specjalnych nasypach lub sztucznych wykopach, za wyjątkiem trzykilometrowego odcinka będącym jeziorem Rydzówka. Budowa została rozpoczęta w 1911 roku, a następnie przerwana w 1914 roku wybuchem wojny. Prace wznowiono dopiero 20 lat później, w 1934 roku i ponownie przerwała je wojna. Kanału nigdy już nie dokończono, pomimo że budowa wykonana była w 90% i brakowało tylko drobnych prac wykończeniowych przy niektórych śluzach. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Opis == | == Opis == | ||
− | + | Śluza w Leśniewie Górnym jest pierwszym obiektem od strony jeziora Mamry, od którego prowadził sztucznie wykopany kanał o szerokości od 20 do 25 m i głębokości 1,4–1,8 m. Woda znajdowała się w obwałowaniach wynoszących się nad okoliczny teren. Przed samą śluzą w Leśniewie Górnym kanał został zamknięty groblą ziemną. W tym miejscu powstała budowla hydrotechniczna o imponujących rozmiarach. Jej komora ma głębokość 21 m, szerokość 7,5 m, długość 46 m i spad 17,2 m. W stosunku do innych zaprojektowanych budowli miejscowa śluza charakteryzuje się największym spadem. Ocenia się, że budowla została ukończona w około 80%, a według innych źródeł w 60%. W konstrukcji betonowej nie zamontowano urządzeń technicznych np. zamkniecia w postaci zasuwy stalowej. Nie zdążono też doprowadzić do niej kanału. Na frontowej ścianie widać odcisk po zawieszonej niegdyś niemieckiej gapie, która ponoć do dziś spoczywa w wodzie napuszczonej do śluzy. | |
<br/> | <br/> | ||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
− | + | [[Plik:le3.jpg|right|thumb|300px|Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk]] | |
+ | W pewnym oddaleniu od śluzy w Leśniewie Górnym znajduje się druga śluza Leśniewo Dolne, która jest obiektem nieukończonym i trudno dostępnym, zważywszy że stoi w dole zalanym wodą. Jej korpus ukończony został w około 20%, a według innych źródeł w 30%. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | [[Kategoria: Turystyka]][[Kategoria: Architektura | + | [[Kategoria: Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Zabytki]][[Kategotia: zabytki techniki]] |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> |
Wersja z 15:33, 21 sty 2014
Zabytki techniki | |
| |
typ obiektu: | śluza |
datacja: | pocz. XX w. |
powiat: | kętrzyński |
gmina: | Srokowo |
miejscowość: | Leśniewo |
Śluza w Leśniewie Górnym - Leśniewo I, niem. Oberschluese Fürstenau
Spis treści
Położenie
Śluza w Leśniewie Górnym jest jedną z 10 śluz, jakie miały powstać w systemie Kanału Mazurskiego i jedną z pięciu znajdujących się na terenie Polski. Kanał Mazurski miał zapewnić wodne połączenie Wielkich Jezior Mazurskich z Bałtykiem, poprzez rzekę Łynę i Pregołę. Miał służyć transportowi towarów (drewno, zboże, torf, węgiel, produkty przemysłowe) oraz odprowadzeniu nadmiaru wody z jezior mazurskich. Projekt jego budowy powstał w latach 1862-64 i przewidywał budowę 10 śluz oraz 2 jazów mających zlikwidować różnicę poziomów wody wynoszącą 111,2m (Jezioro Mamry: 116,3 m n.p.m -rzeka Łyna: 5,1 m n.p.m). Kanał zaprojektowano tak, aby mogły w nim pływać statki o wyporności nieprzekraczającej 240 ton. Poprowadzony został głównie w specjalnych nasypach lub sztucznych wykopach, za wyjątkiem trzykilometrowego odcinka będącym jeziorem Rydzówka. Budowa została rozpoczęta w 1911 roku, a następnie przerwana w 1914 roku wybuchem wojny. Prace wznowiono dopiero 20 lat później, w 1934 roku i ponownie przerwała je wojna. Kanału nigdy już nie dokończono, pomimo że budowa wykonana była w 90% i brakowało tylko drobnych prac wykończeniowych przy niektórych śluzach.
Opis
Śluza w Leśniewie Górnym jest pierwszym obiektem od strony jeziora Mamry, od którego prowadził sztucznie wykopany kanał o szerokości od 20 do 25 m i głębokości 1,4–1,8 m. Woda znajdowała się w obwałowaniach wynoszących się nad okoliczny teren. Przed samą śluzą w Leśniewie Górnym kanał został zamknięty groblą ziemną. W tym miejscu powstała budowla hydrotechniczna o imponujących rozmiarach. Jej komora ma głębokość 21 m, szerokość 7,5 m, długość 46 m i spad 17,2 m. W stosunku do innych zaprojektowanych budowli miejscowa śluza charakteryzuje się największym spadem. Ocenia się, że budowla została ukończona w około 80%, a według innych źródeł w 60%. W konstrukcji betonowej nie zamontowano urządzeń technicznych np. zamkniecia w postaci zasuwy stalowej. Nie zdążono też doprowadzić do niej kanału. Na frontowej ścianie widać odcisk po zawieszonej niegdyś niemieckiej gapie, która ponoć do dziś spoczywa w wodzie napuszczonej do śluzy.
Ciekawostki
W pewnym oddaleniu od śluzy w Leśniewie Górnym znajduje się druga śluza Leśniewo Dolne, która jest obiektem nieukończonym i trudno dostępnym, zważywszy że stoi w dole zalanym wodą. Jej korpus ukończony został w około 20%, a według innych źródeł w 30%.