Ameryka: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
|||
Linia 40: | Linia 40: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Początki miejscowości wiążą się z rokiem 1917. Wówczas pewien Warmiak, za pieniądze uzbierane w trakcie pobytu w USA, kupił dwór, park i ziemię. Swoje włości - czy to z sentymentu, czy też "dla splendoru" - nazwał Ameryką. Przed wybuchem [[II wojna światowa| II wojny światowej]] majątek stał się własnością Niemca o nazwisku Pagel. Nowy właściciel przemianował Amerykę na Pagelshof. Po 1945 r., przez jakiś czas, funkcjonowała polski odnośnik tej nazwy - Pagłowo; ostatecznie powrócono do pierwotnej Ameryki. W miejscowości powstało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne w Ameryce| Państwowe Gospodarstwo Rolne]]; w latach 80. utworzono też kombinat razem z zakładami w [[Łutynówek| Łutynówku]] i [[Wilkowo|Wilkowie]]. W czasach świetności obejmował obszar o powierzchni 1940 ha. W 1993 r. PGR został zlikwidowany. W miejscowości działa [[Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży z Problemami Zdrowotnymi "Nasza Ameryka"]]. | + | Początki miejscowości wiążą się z rokiem 1917. Wówczas pewien Warmiak, za pieniądze uzbierane w trakcie pobytu w USA, kupił dwór, park i ziemię. Swoje włości - czy to z sentymentu, czy też "dla splendoru" - nazwał Ameryką. Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] majątek stał się własnością Niemca o nazwisku Pagel. Nowy właściciel przemianował Amerykę na Pagelshof. Po 1945 r., przez jakiś czas, funkcjonowała polski odnośnik tej nazwy - Pagłowo; ostatecznie powrócono do pierwotnej Ameryki. W miejscowości powstało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne w Ameryce| Państwowe Gospodarstwo Rolne]]; w latach 80. utworzono też kombinat razem z zakładami w [[Łutynówek| Łutynówku]] i [[Wilkowo|Wilkowie]]. W czasach świetności obejmował obszar o powierzchni 1940 ha. W 1993 r. PGR został zlikwidowany. W miejscowości działa [[Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży z Problemami Zdrowotnymi "Nasza Ameryka"]]. |
Historia szpitala w Ameryce sięga początków XX wieku, kiedy zaczęły powstawać budynki szpitalne, które w 1903 r. oddano na użytek zakładu chorych na gruźlicę. Personel tworzyły przede wszystkim siostry zakonne. W 1918 r. szpital zamknięto; działalność została wznowiona w latach 1921-1922. Kryzys lat 30. doprowadził do opustoszenia placówki. Od 1933 r. szpital funkcjonował jako dom letniskowy dla pracowników sektora państwowego. W 1937 r. otwarto zmodernizowany budynek. Po zakończeniu II wojny światowej przekształcono go (1967 r.) w Dziecięcy Ośrodek Sanatoryjno-Prewentoryjny. W 1974 r. szpital przekształcono w [[Wojewódzki Szpital Rehabilitacyjny dla Dzieci w Ameryce|Wojewódzki Szpital Rehabilitacyjny dla Dzieci]]. Profil placówki nie zmienił się praktycznie do dziś. | Historia szpitala w Ameryce sięga początków XX wieku, kiedy zaczęły powstawać budynki szpitalne, które w 1903 r. oddano na użytek zakładu chorych na gruźlicę. Personel tworzyły przede wszystkim siostry zakonne. W 1918 r. szpital zamknięto; działalność została wznowiona w latach 1921-1922. Kryzys lat 30. doprowadził do opustoszenia placówki. Od 1933 r. szpital funkcjonował jako dom letniskowy dla pracowników sektora państwowego. W 1937 r. otwarto zmodernizowany budynek. Po zakończeniu II wojny światowej przekształcono go (1967 r.) w Dziecięcy Ośrodek Sanatoryjno-Prewentoryjny. W 1974 r. szpital przekształcono w [[Wojewódzki Szpital Rehabilitacyjny dla Dzieci w Ameryce|Wojewódzki Szpital Rehabilitacyjny dla Dzieci]]. Profil placówki nie zmienił się praktycznie do dziś. | ||
Linia 46: | Linia 46: | ||
== Edukacja == | == Edukacja == | ||
− | W miejscowości funkcjonuje [[Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych dla Dzieci Przewlekle Chorych przy Wojewódzkim Szpitalu Rehabilitacyjnym w Ameryce|Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych dla Dzieci Przewlekle Chorych przy Wojewódzkim Szpitalu Rehabilitacyjnym]]. | + | W miejscowości funkcjonuje [[Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych dla Dzieci Przewlekle Chorych przy Wojewódzkim Szpitalu Rehabilitacyjnym w Ameryce|Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych dla Dzieci Przewlekle Chorych przy Wojewódzkim Szpitalu Rehabilitacyjnym]]. W latach 1991-2001 uczniowie tej szkoły wydawali gazetkę [[lkwim:Nasza Ameryka|Nasza Ameryka]]. |
<br/> | <br/> | ||
Linia 65: | Linia 65: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] | |
− | + | [[Kategoria: Olsztynek (gmina miejsko-wiejska)]] | |
− | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
− | + | [[Kategoria: 1901-1918]] | |
− | [[Kategoria: |
Wersja z 06:46, 28 cze 2014
Ameryka | |
| |
Ośrodek Opiekuńczny i Rehabilitacyjny
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Olsztynek |
Liczba ludności (2010) | 221 (łącznie Ameryka i Jagiełek) |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Ameryka (niem. Amerika, od 1917 r. Pagelshof) - wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, powiat olsztyński, gmina Olsztynek. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 r. była zamieszkana przez 221 osób (łącznie Ameryka i Jagiełek). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Piotr Murawski[1].
Położenie
Miejscowość położona na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 3 km na północny wschód od Olsztynka przy drodze Olsztynek-Olsztyn.
Dzieje miejscowości
Początki miejscowości wiążą się z rokiem 1917. Wówczas pewien Warmiak, za pieniądze uzbierane w trakcie pobytu w USA, kupił dwór, park i ziemię. Swoje włości - czy to z sentymentu, czy też "dla splendoru" - nazwał Ameryką. Przed wybuchem II wojny światowej majątek stał się własnością Niemca o nazwisku Pagel. Nowy właściciel przemianował Amerykę na Pagelshof. Po 1945 r., przez jakiś czas, funkcjonowała polski odnośnik tej nazwy - Pagłowo; ostatecznie powrócono do pierwotnej Ameryki. W miejscowości powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne; w latach 80. utworzono też kombinat razem z zakładami w Łutynówku i Wilkowie. W czasach świetności obejmował obszar o powierzchni 1940 ha. W 1993 r. PGR został zlikwidowany. W miejscowości działa Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży z Problemami Zdrowotnymi "Nasza Ameryka".
Historia szpitala w Ameryce sięga początków XX wieku, kiedy zaczęły powstawać budynki szpitalne, które w 1903 r. oddano na użytek zakładu chorych na gruźlicę. Personel tworzyły przede wszystkim siostry zakonne. W 1918 r. szpital zamknięto; działalność została wznowiona w latach 1921-1922. Kryzys lat 30. doprowadził do opustoszenia placówki. Od 1933 r. szpital funkcjonował jako dom letniskowy dla pracowników sektora państwowego. W 1937 r. otwarto zmodernizowany budynek. Po zakończeniu II wojny światowej przekształcono go (1967 r.) w Dziecięcy Ośrodek Sanatoryjno-Prewentoryjny. W 1974 r. szpital przekształcono w Wojewódzki Szpital Rehabilitacyjny dla Dzieci. Profil placówki nie zmienił się praktycznie do dziś.
Edukacja
W miejscowości funkcjonuje Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych dla Dzieci Przewlekle Chorych przy Wojewódzkim Szpitalu Rehabilitacyjnym. W latach 1991-2001 uczniowie tej szkoły wydawali gazetkę Nasza Ameryka.
Zabytki
- Budynek szpitala, którego najstarsza część pochodzi z początków XX w.
Bibliografia
- Kuźniewski Bogumił, Olsztynek: miasto i gmina, Olsztynek 2007.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Szpital w Ameryce [data dostępu: 10.12.2013]
- Nasza Ameryka [data dostępu: 10.12.2013]
- wikipedia.org - Ameryka [data dostępu: 10.12.2013]
Przypisy
- ↑ bip.olsztynek.pl [data dostępu: 8.12.2013]