Grzegórzki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 2: Linia 2:
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
−
|nazwa                = Grzegórzki   
+
|nazwa                = Grzegórzki   
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
Linia 8: Linia 8:
 
  |dopełniacz wsi        = Grzegórzek   
 
  |dopełniacz wsi        = Grzegórzek   
 
  |zdjęcie              = Grzegórzki.jpg  
 
  |zdjęcie              = Grzegórzki.jpg  
−
  |opis zdjęcia          = Dawny pomnik w Grzegórzkach, źródło: www.rowery.olsztyn.pl, 12.09.2013.      
+
  |opis zdjęcia          = Dawny pomnik w Grzegórzkach [http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [12.09.2013]      
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
−
  |województwo          = warmińsko - mazurskie
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = nidzicki
 
  |powiat                = nidzicki
 
  |gmina                = Nidzica  
 
  |gmina                = Nidzica  
Linia 16: Linia 16:
 
  |sołectwo              = Grzegórzki
 
  |sołectwo              = Grzegórzki
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
−
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 144
−
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          = 13 - 105
 
  |kod pocztowy          = 13 - 105
Linia 30: Linia 30:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
−
}}
+
}}<br/>
−
<big>'''Grzegórzki'''</big> (niem. Gregersdorf) – [[Wieś sołecka|wieś sołecka]] w Polsce w [[Województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat nidzicki |powiecie nidzickim]], w [[Nidzica (gmina miejsko-wiejska)|gminie Nidzica]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] przynależała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]].
+
'''Grzegórzki''' (niem. ''Gregersdorf'') – wieś sołecka w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat nidzicki |powiecie nidzickim]], w [[Nidzica (gmina miejsko-wiejska)|gminie Nidzica]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 144 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Paweł Tarasiuk]]<ref>[http://www.nidzica.pl/ Strona Gminy Nidzica] [08.07.2014]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
== Położenie ==
 +
Wieś leży przy drodze wojewódzkiej nr 604, w odległości 6 km od [[Więckowo| Więckowa]].
 
<br/>
 
<br/>
  
−
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
 +
Wieś została założona w 1359 r. na 18 łanach ziemi przez wielkiego mistrza [[Winrich von Kniprode |Winricha von Kniprode]]. Nazwa wsi pochodzi od pierwszego sołtysa – Gregera. Greger zobowiązany był do stawania pieszo do wszystkich wypraw zakonu. W 1606 r. wieś zajmowała 27 ¾ łana, a w 1717 r. 22 łany i 22 morgi. Łąki były mało urodzajne, więc chłopi kupowali siano w sąsiednich wsiach. W latach 1709 – 1711 r. przez wieś przeszła zaraza, wskutek czego dużo ziemi leżało odłogiem. Nowe zasiedlenie Grzegórzek nastąpiło w latach 1767–1783. W 1783 r. Największy obszar – 3 łany i 22 morgi – należał do [[Christoph Mondry|Christopha Mondry]]. W latach 1737–1740 założono we wsi szkołę. Uczęszczało do niej 39 osób. Szkoła w Grzegórzkach istniała do połowy lat 90. XX wieku. Jej dyrektorami byli m.in.: [[Witold Ojrzyński]], [[Piotr Makowski]], [[Janina Makowska]], [[Janina Lachowicz]], [[Aleksandra Nowogórska]].
  
−
Miejscowość leży na terenie [[Nidzica (gmina miejsko-wiejska)|gminy Nidzica]], przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19.000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne.  Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne, tj. żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa.
 
−
<br/>
 
  
−
=== Dzieje miejscowości ===
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
 +
 
 +
*1783 r. – 10 osób
 +
 
 +
*1817 r. – 64 osoby
 +
 
 +
*1846 r. – 125 osób
 +
 
 +
*1858 r. – 113 osób
 +
 
 +
*1867 r. – 152 osoby
 +
 
 +
*1871 r. – 206 osób
  
−
Wieś została założona w 1359 r. na 18 łanach ziemi przez wielkiego mistrza krzyżackiego [[Winricha von Kniprode |Winricha von Kniprode]]. Nazwa wsi pochodzi od pierwszego sołtysa – Gregera. Greger zobowiązany był do stawania pieszo do wszystkich wypraw zakonu. W 1606 r. wieś zajmowała 27 ¾ łana a w 1717 r. 22 łany i 22 mórg. Na ziemi siedziało wówczas 12 chłopów. Łąki były mało urodzajne, więc chłopi kupowali siano w sąsiednich wsiach. W 1709 – 1711 r. przez wieś przeszła zaraza, w skutek czego dużo ziemi leżało odłogiem. Nowe zasiedlenie Grzegórzek nastąpiło w latach 1767 – 1783. W 1783 r. było tu 10 chłopów. Największy obszar – 3 łanów i 22 mórg należał do Christopha Mondry. W latach 1737 – 1740 założono tutaj szkołę. Liczba ludności przedstawiała się następująco: w 1817 r. – 64, w 1846 r. – 125, 1858 r. – 113, w 1867 r. – 152, w 1871 r. – 206, w 1885 r. – 179, 1895 r. – 190, w 1905 r. – 188, w 1910 r. – 198 .  90% mieszkańców stanowili ewangelicy. Do szkoły uczęszczało zaś 39 osób. Liczba domów zaś wynosiła w 1817 r. – 12, w 1846 r. – 18, w 1858 r. – 21, w 1871 r. – 29, w 1885 r. – 30, w 1895 r. – 30, w 1905 r. – 36, w 1910 r. – 31, w 1939 r. – 235 . W 1858 r. wieś obejmowała 2284 mórg. Nie wiadomo jednak jaki kształt przybrała zabudowa wsi. Do poł lat 90 istniała w [[Szkoła w Grzegórzkach |szkoła w Grzegórzkach]], której dyrektorami byli m.in.: Kasprzycki, Witold Ojrzyński, Piotr Makowski, Janina Makowska, Janina Lachowicz, Aleksandra Nowogórska. Kościół katolicki na terenie wsi stanowi filię [[Parafia w Napiwodzie| parafii w Napiwodzie]].
+
*1885 r. – 179 osób
  
−
=== Kultura ===
+
*1895 r. – 190 osób
  
−
Na terenie wsi odbywają się cykliczne festyny oraz dożynki. Istnieje tu także [[Skansen maszyn rolniczych w Grzegórzkach |skansen maszyn rolniczych]], świetlica, boisko oraz park z placem zabaw i miejscem do odpoczynku. Wieś wielokrotnie zdobywała czołowe miejsca w konkursach na najlepiej zagospodarowaną wieś [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]], potem warmińsko-mazurskiego. 18 lipca 2009 r. Grzegórzki obchodziły 650-lecie. 
+
*1905 r. – 188 osób
  
−
<br/>
+
*1910 r. – 198 osób
  
−
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
 
  
−
Po II wojnie światowej do wsi przybyli osadnicy z Mazowsza i Kurpi. Sołtysami od poł. lat  60 XX w. byli: p. Borucki, Józef Kowalski i sprawujący tę funkcję do chwili obecnej [[Paweł Tarasiuk]].
+
Liczba gospodarstw w poszczególnych latach:  
  
−
<br/>
+
*1817 r. – 12
  
−
=== Religia: ===
+
*1846 r. – 18
  
−
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski w Napiwodzie |parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Królowej Polski w Napiwodzie]].
+
*1858 r. – 21
  
−
<br/>
+
*1871 r. – 29
  
−
=== Zabytki: ===
+
*1885 r. – 30
  
−
Do naszych czasów zachowała się zwarta zabudowała z II poł XIX w. oraz budynek szkoły z ogrodem.  
+
*1895 r. – 30
  
−
<br/>
+
*1905 r. – 36
  
−
=== Bibliografia: ===
+
*1910 r. – 31
  
−
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.  
+
*1939 r. – 235 
  
−
Wijaczka Jacek, ''Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
+
== Kultura ==
 +
Na terenie wsi odbywają się cykliczne festyny oraz dożynki. Istnieje tu także [[Skansen maszyn rolniczych w Grzegórzkach |skansen maszyn rolniczych]], świetlica, boisko oraz park z placem zabaw i miejscem do odpoczynku. Wieś wielokrotnie zdobywała czołowe miejsca w konkursach na najlepiej zagospodarowaną wieś województwa olsztyńskiego, potem warmińsko-mazurskiego. 18 lipca 2009 r. Grzegórzki obchodziły 650-lecie.
 +
<br/>
  
−
Zielińska Agnieszka,''Dzieje miasta i okolic w latach 1807 - 1914'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 203 - 267.  
+
== Religia ==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski w Napiwodzie |parafii rzymskokatolickiej w Napiwodzie]]. Kościół na terenie wsi stanowi filię [[Parafia w Napiwodzie| parafii]].  
 +
<br/>
  
 +
== Zabytki ==
 +
Do naszych czasów zachowała się zwarta zabudowała z drugiej połowy XIX w. oraz budynek szkoły z ogrodem.
 
<br/>
 
<br/>
  
−
== Zobacz też ==
+
== Bibliografia ==
 +
#''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.
 +
#Wijaczka Jacek, ''Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165-202.
 +
#Zielińska Agnieszka,''Dzieje miasta i okolic w latach 1807-1914'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203-267.
 +
#[http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [12.09.2013]
 +
#[http://www.nidzica.pl/ Strona Gminy Nidzica] [08.07.2014]
 +
#[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [08.07.2014]   
  
−
www.nidzica.wm.pl
+
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
 
<br/>
 
<br/>

Wersja z 19:19, 8 lip 2014


Grzegórzki
Dawny pomnik w Grzegórzkach Olsztyńska Strona Rowerowa [12.09.2013]
Dawny pomnik w Grzegórzkach Olsztyńska Strona Rowerowa [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nidzicki
Gmina Nidzica
Sołectwo Grzegórzki
Liczba ludności (2010) 144
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 13 - 105
Tablice rejestracyjne NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Grzegórzki
Grzegórzki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Grzegórzki
Grzegórzki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Grzegórzki (niem. Gregersdorf) – wieś sołecka w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 144 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Paweł Tarasiuk[1].

Położenie

Wieś leży przy drodze wojewódzkiej nr 604, w odległości 6 km od Więckowa.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1359 r. na 18 łanach ziemi przez wielkiego mistrza Winricha von Kniprode. Nazwa wsi pochodzi od pierwszego sołtysa – Gregera. Greger zobowiązany był do stawania pieszo do wszystkich wypraw zakonu. W 1606 r. wieś zajmowała 27 ¾ łana, a w 1717 r. 22 łany i 22 morgi. Łąki były mało urodzajne, więc chłopi kupowali siano w sąsiednich wsiach. W latach 1709 – 1711 r. przez wieś przeszła zaraza, wskutek czego dużo ziemi leżało odłogiem. Nowe zasiedlenie Grzegórzek nastąpiło w latach 1767–1783. W 1783 r. Największy obszar – 3 łany i 22 morgi – należał do Christopha Mondry. W latach 1737–1740 założono we wsi szkołę. Uczęszczało do niej 39 osób. Szkoła w Grzegórzkach istniała do połowy lat 90. XX wieku. Jej dyrektorami byli m.in.: Witold Ojrzyński, Piotr Makowski, Janina Makowska, Janina Lachowicz, Aleksandra Nowogórska.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1783 r. – 10 osób
  • 1817 r. – 64 osoby
  • 1846 r. – 125 osób
  • 1858 r. – 113 osób
  • 1867 r. – 152 osoby
  • 1871 r. – 206 osób
  • 1885 r. – 179 osób
  • 1895 r. – 190 osób
  • 1905 r. – 188 osób
  • 1910 r. – 198 osób


Liczba gospodarstw w poszczególnych latach:

  • 1817 r. – 12
  • 1846 r. – 18
  • 1858 r. – 21
  • 1871 r. – 29
  • 1885 r. – 30
  • 1895 r. – 30
  • 1905 r. – 36
  • 1910 r. – 31
  • 1939 r. – 235

Kultura

Na terenie wsi odbywają się cykliczne festyny oraz dożynki. Istnieje tu także skansen maszyn rolniczych, świetlica, boisko oraz park z placem zabaw i miejscem do odpoczynku. Wieś wielokrotnie zdobywała czołowe miejsca w konkursach na najlepiej zagospodarowaną wieś województwa olsztyńskiego, potem warmińsko-mazurskiego. 18 lipca 2009 r. Grzegórzki obchodziły 650-lecie.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Napiwodzie. Kościół na terenie wsi stanowi filię parafii.

Zabytki

Do naszych czasów zachowała się zwarta zabudowała z drugiej połowy XIX w. oraz budynek szkoły z ogrodem.

Bibliografia

  1. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.
  2. Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165-202.
  3. Zielińska Agnieszka,Dzieje miasta i okolic w latach 1807-1914, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203-267.
  4. Olsztyńska Strona Rowerowa [12.09.2013]
  5. Strona Gminy Nidzica [08.07.2014]
  6. Bank Danych Lokalnych GUS [08.07.2014]

Przypisy

  1. ↑ Strona Gminy Nidzica [08.07.2014]



Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Grzegórzki&oldid=24383”