Lenarty: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 7: Linia 7:
 
  |zdjęcie              = Lenar.jpg   
 
  |zdjęcie              = Lenar.jpg   
 
  |opis zdjęcia          = Dwór w Lenartach [http://atlaswsi.pl/index.php?option=com_town&task=gallery&act=img&id=801&Itemid=6/ Atlas wsi] [23.07.2014]  
 
  |opis zdjęcia          = Dwór w Lenartach [http://atlaswsi.pl/index.php?option=com_town&task=gallery&act=img&id=801&Itemid=6/ Atlas wsi] [23.07.2014]  
  |rodzaj miejscowości  = wies sołecka
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olecki
 
  |powiat                = olecki
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Lenarty ''' (niem. ''Gut Lehnarten'', ''Lehnarten'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Olecko (gmina miejsko-wiejska)|gminie Olecko]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]].
+
''' Lenarty ''' (niem. ''Gut Lehnarten'', ''Lehnarten'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Olecko (gmina miejsko-wiejska)|gminie Olecko]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko–gołdapskiego]].
 
+
Miejscowość w 2010 roku liczyła 427 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Lenarty i [[Biała Olecka]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Stanisław Ciechanowicz]]<ref>[http://www.umolecko.bip.doc.pl/index.php?dz=4&id=14040/ Strona Urzędu Gminy Olecko] [05.12.2013]</ref>.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 427 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Lenarty i [[Biała Olecka]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Stanisław Ciechanowicz]]<ref>http://www.umolecko.bip.doc.pl/index.php?dz=4&id=14040 [data dostępu: 5.12.2013]</ref>.
+
<br/><br/>
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, we wschodniej części [[Pojezierze Zachodniosuwalskie|Pojezierza Zachodniosuwalskiego]], nad [[Rzeka Lega |rzeką Legą]] i [[Strumień Biała (powiat olecki) |strumieniem Białą]], 10 km na północ od [[Olecko|Olecka]].
+
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, we wschodniej części [[Pojezierze Zachodniosuwalskie|Pojezierza Zachodniosuwalskiego]], nad rzeką [[Rzeka Lega |Legą]] i strumieniem [[Strumień Biała (powiat olecki) |Białą]], 10 km na północ od [[Olecko|Olecka]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. Brak jest dokładnych danych o dacie jej założenia, ale z pewnością istniała już przed 1568 rokiem. Kilka lat później książę [[Albrecht Fryderyk Hohenzollern]] potwierdził, iż jego [[Albrecht Hohenzollern|ojciec]] nadał Baltazarowi Zengerowi majątek ziemski Kujawa o powierzchni 30 łanów oraz cztery łany nad strumieniem Biała. W zamian Baltazar zobowiązał się do wystawienia jednej służby zbrojnej. Z czasem powstał dwór w Lenartach oraz folwark w Kujawie. W XVII i XVIII wieku owe włości należały (lub znajdowały się w dzierżawie) do kilku polskich rodzin szlacheckich, m.in. Ciesielskich, Kraińskich i Więckowskich. Lenarty należały do [[Parafia ewangelicka w Mieruniszkach|parafii ewangelickiej w Mieruniszkach]]. W połowie XIX wieku majątek i folwark liczyły 185 mieszkańców, zaś pod koniec stulecia obejmowały 661 hektarów.  
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. Brak jest dokładnych danych o dacie jej założenia, ale z pewnością istniała już przed 1568 rokiem. Kilka lat później książę [[Albrecht Hohenzollern|Albrecht Fryderyk]] potwierdził, iż jego [[Albrecht Hohenzollern|ojciec]] nadał [[Baltazar Zenger |Baltazarowi Zengerowi]] majątek ziemski Kujawa o powierzchni 30 łanów oraz cztery łany nad strumieniem Biała. W zamian Baltazar zobowiązał się do wystawienia jednej służby zbrojnej. Z czasem powstał dwór w Lenartach oraz folwark w Kujawie. W XVII i XVIII wieku owe włości należały (lub znajdowały się w dzierżawie) do kilku polskich rodzin szlacheckich, m.in. [[Rodzina Ciesielskich |Ciesielskich]], [[Rodzina Kraińskich |Kraińskich]] i [[Rodzina Więckowskich |Więckowskich]]. Lenarty należały do [[Parafia ewangelicka w Mieruniszkach|parafii ewangelickiej w Mieruniszkach]]. W połowie XIX wieku majątek i folwark liczyły 185 mieszkańców, zaś pod koniec stulecia obejmowały 661 hektarów.  
  
Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] na bazie majątku utworzono [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Lenarty]]; w drugiej połowie lat 50. wybudowano w pegeerze warsztat naprawy sprzętu rolniczego. We wsi funkcjonował również ośrodek zdrowia.
+
Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] na bazie majątku utworzono [[Państwowe Gospodarstwo Rolne]]; w drugiej połowie lat 50. wybudowano w pegeerze warsztat naprawy sprzętu rolniczego. We wsi funkcjonował również ośrodek zdrowia.
  
 
== Religia ==
 
== Religia ==
Od 1991 r. wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Judzikach |parafii rzymskokatolickiej pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Judzikach]].  
+
Od 1991 r. wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Judzikach |parafii rzymskokatolickiej w Judzikach]].  
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 52: Linia 51:
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*[[Dwór w Lenartach|Zespół dworski]] z przełomu XIX i XX wieku: dwór, park dworski, obora; obecnie w bardzo złym stanie
+
*[[Dwór w Lenartach|zespół dworski]] z przełomu XIX i XX wieku: dwór, park dworski, obora; obecnie w bardzo złym stanie
*Zespół folwarczny z początku XX wieku: gorzelnia, budynki mieszkalne (pięć "czworaków") i gospodarcze (cztery budynki)
+
*zespół folwarczny z początku XX wieku: gorzelnia, budynki mieszkalne (pięć "czworaków") i gospodarcze (cztery budynki)
*Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na wschód od zespołu folwarcznego
+
*cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na wschód od zespołu folwarcznego
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
Linia 61: Linia 59:
 
#Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
 
#Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [12.11.2013]
#[http://umolecko.bip.doc.pl/upload/doc/35243_20120521_120820.pdf |Gminna Ewidencja Zabytków] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://umolecko.bip.doc.pl/ Strona Urzędu Gminy Olecko] [12.11.2013]
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]
<br/>
+
#[http://atlaswsi.pl/ Atlas wsi] [23.07.2014]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}

Wersja z 20:15, 23 lip 2014

Lenarty

Dwór w Lenartach Atlas wsi [23.07.2014]
Dwór w Lenartach Atlas wsi [23.07.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olecki
Gmina Olecko
Liczba ludności (2010) 427
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Lenarty
Lenarty
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Lenarty
Lenarty
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Lenarty (niem. Gut Lehnarten, Lehnarten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Olecko. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 427 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Lenarty i Biała Olecka. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Stanisław Ciechanowicz[1].

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, we wschodniej części Pojezierza Zachodniosuwalskiego, nad rzeką Legą i strumieniem Białą, 10 km na północ od Olecka.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. Brak jest dokładnych danych o dacie jej założenia, ale z pewnością istniała już przed 1568 rokiem. Kilka lat później książę Albrecht Fryderyk potwierdził, iż jego ojciec nadał Baltazarowi Zengerowi majątek ziemski Kujawa o powierzchni 30 łanów oraz cztery łany nad strumieniem Biała. W zamian Baltazar zobowiązał się do wystawienia jednej służby zbrojnej. Z czasem powstał dwór w Lenartach oraz folwark w Kujawie. W XVII i XVIII wieku owe włości należały (lub znajdowały się w dzierżawie) do kilku polskich rodzin szlacheckich, m.in. Ciesielskich, Kraińskich i Więckowskich. Lenarty należały do parafii ewangelickiej w Mieruniszkach. W połowie XIX wieku majątek i folwark liczyły 185 mieszkańców, zaś pod koniec stulecia obejmowały 661 hektarów.

Po II wojnie światowej na bazie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne; w drugiej połowie lat 50. wybudowano w pegeerze warsztat naprawy sprzętu rolniczego. We wsi funkcjonował również ośrodek zdrowia.

Religia

Od 1991 r. wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Judzikach.

Przemysł

We wsi działa gorzelnia.

Zabytki

  • zespół dworski z przełomu XIX i XX wieku: dwór, park dworski, obora; obecnie w bardzo złym stanie
  • zespół folwarczny z początku XX wieku: gorzelnia, budynki mieszkalne (pięć "czworaków") i gospodarcze (cztery budynki)
  • cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na wschód od zespołu folwarcznego

Bibliografia

  1. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
  2. Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
  3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  4. Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
  5. Strona Urzędu Gminy Olecko [12.11.2013]
  6. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
  7. Atlas wsi [23.07.2014]

Przypisy