Zajezierze: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia:) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | |nazwa = | + | |nazwa = Zajezierze |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Zajezierza |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 329 | + | |liczba ludności = 329 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = (+48) 89 | |strefa numeracyjna = (+48) 89 | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Zajezierze''' (niem. ''Seegertswalde'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki |powiecie ostródzkim]], w [[Małdyty (gmina wiejska)|gminie Małdyty]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku liczyła 329 mieszkańców<ref>łącznie Zajezierze i Fiugajki</ref> Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Mirosław Gręda]]<ref>[http://www.soleckie.samiswoje.pl/sites/default/files/funduszesoleckie/warminsko-mazurskie/ostrodzki/maldyty/pliki_gminy/2011_2.7._maldyty_2011-2015.pdf/ Strona Gminy Małdyty] [12.11.2013]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | |||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Miejscowość położona jest na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko–Ostródzkie]]). W pobliżu wsi (ok. 1 km na północny zachód) znajduje się rezerwat torfowiskowy [[Rezerwat Zielony Mechacz| "Zielony Mechacz"]] o powierzchni 95 ha. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | + | Wieś wzmiankowano w dokumentach z roku 1301 i 1305, jako [[Wieś czynszowa| wieś czynszową]] na 60 [[Włóka |włókach]]. Pierwotna nazwa wsi brzmiała ''Segehardiswald''. Ponownie wieś wzmiankowano w dokumentach z 1476 roku nadal jako wieś czynszową licząca 63 włóki. W tym samym roku [[Zakon Krzyżacki]] oddał Zajezierze w zastaw za sumę 568 guldenów węgierskich jednemu z dowódców wojsk zaciężnych Kacprowi Sackowi. Trzy lata wcześniej inny Henryk Sack (prawdopodobnie krewny) otrzymał wieś [[Bożęcin]] położoną na obszarze liczącym łącznie 70 włók. | |
| + | W roku 1648 [[Fryderyk von Schlieben]] starosta tylżycki sprzedał swoje dobra von Houwaldowi za sumę 5 tys. florenów polskich. Dobra te obejmowały [[Małdyty]], wieś Zajezierze, folwark [[Fiugajki]] i młyn wodny [[Czulpa]]. W czasie epidemii dżumy w latach 1709–1711 śmierć poniosło 29 mieszkańców. W roku 1782 Zajezierze składało się z 25 domów. Natomiast w 1858 roku w 11 gospodarstwach zamieszkiwało 139 osób. W latach 1937–1939 Zajezierze liczyło 775 mieszkańców. | ||
| + | Przez dłuższy okres w Zajezierzu istniał tylko folwark, należący początkowo do Bożęcina, a następnie do Fiugajek. W latach 20. XX został prawdopodobnie rozparcelowany. | ||
| − | + | Kościół wybudowano w 1400 roku. W późniejszym okresie pełnił funkcję filii parafii w [[Wilamowo (gmina Małdyty) |Wilamowie]]. Nowy kościół wybudowano w 1656 roku. W 1866 roku został przebudowany w stylu neogotyckim. | |
| − | + | Szkoła we wsi została założona na początku XVIII wieku. Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] była to szkoła trzyklasowa, a uczęszczały do niej także dzieci z Małdyt, Fiugajek, [[Górki |Górek]] i [[Sople|Sopli]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Szkoła we wsi została założona na początku XVIII wieku. Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] była to szkoła trzyklasowa, a uczęszczały do niej także dzieci z Małdyt, Fiugajek, Górek i [[ | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ==Religia== | |
| − | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Małdytach |parafii rzymskokatolickiej | + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Małdytach |parafii rzymskokatolickiej w Małdytach]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ==Zabytki == | |
| − | * | + | *jednokondygnacyjny [[Dwór w Zajezierzu |dworek]] z przełomu XIX i XX wieku z pozostałościami parku i podwórzem gospodarczym; obecnie własność prywatna |
| − | *[[Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zajezierzu| | + | *[[Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zajezierzu|kościół]] z 1656 roku, przebudowany w 1866 roku w stylu neogotyckim; wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków |
| − | |||
| − | + | ==Bibliografia== | |
#Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998. | #Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998. | ||
#Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001. | #Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001. | ||
#''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973. | #''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973. | ||
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.08.2013] |
| − | # | + | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [12.08.2013] |
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
[[Kategoria: Powiat ostródzki]] | [[Kategoria: Powiat ostródzki]] | ||
Wersja z 18:49, 28 lis 2014
| Zajezierze | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ostródzki |
| Gmina | Małdyty |
| Liczba ludności (2010) | 329 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-330 |
| Tablice rejestracyjne | NOS |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Zajezierze | |
| Położenie na mapie Polski  Zajezierze | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Zajezierze (niem. Seegertswalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku liczyła 329 mieszkańców[1] Obecnie funkcję sołtysa pełni Mirosław Gręda[2].
Położenie
Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko–Ostródzkie). W pobliżu wsi (ok. 1 km na północny zachód) znajduje się rezerwat torfowiskowy "Zielony Mechacz" o powierzchni 95 ha.
Dzieje miejscowości
Wieś wzmiankowano w dokumentach z roku 1301 i 1305, jako wieś czynszową na 60 włókach. Pierwotna nazwa wsi brzmiała Segehardiswald. Ponownie wieś wzmiankowano w dokumentach z 1476 roku nadal jako wieś czynszową licząca 63 włóki. W tym samym roku Zakon Krzyżacki oddał Zajezierze w zastaw za sumę 568 guldenów węgierskich jednemu z dowódców wojsk zaciężnych Kacprowi Sackowi. Trzy lata wcześniej inny Henryk Sack (prawdopodobnie krewny) otrzymał wieś Bożęcin położoną na obszarze liczącym łącznie 70 włók. W roku 1648 Fryderyk von Schlieben starosta tylżycki sprzedał swoje dobra von Houwaldowi za sumę 5 tys. florenów polskich. Dobra te obejmowały Małdyty, wieś Zajezierze, folwark Fiugajki i młyn wodny Czulpa. W czasie epidemii dżumy w latach 1709–1711 śmierć poniosło 29 mieszkańców. W roku 1782 Zajezierze składało się z 25 domów. Natomiast w 1858 roku w 11 gospodarstwach zamieszkiwało 139 osób. W latach 1937–1939 Zajezierze liczyło 775 mieszkańców. Przez dłuższy okres w Zajezierzu istniał tylko folwark, należący początkowo do Bożęcina, a następnie do Fiugajek. W latach 20. XX został prawdopodobnie rozparcelowany.
Kościół wybudowano w 1400 roku. W późniejszym okresie pełnił funkcję filii parafii w Wilamowie. Nowy kościół wybudowano w 1656 roku. W 1866 roku został przebudowany w stylu neogotyckim.
Szkoła we wsi została założona na początku XVIII wieku. Przed wybuchem II wojny światowej była to szkoła trzyklasowa, a uczęszczały do niej także dzieci z Małdyt, Fiugajek, Górek i Sopli.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Małdytach.
Zabytki
- jednokondygnacyjny dworek z przełomu XIX i XX wieku z pozostałościami parku i podwórzem gospodarczym; obecnie własność prywatna
- kościół z 1656 roku, przebudowany w 1866 roku w stylu neogotyckim; wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków
Bibliografia
- Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
- Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
- Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
- Bank Danych Lokalnych GUS [12.08.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.08.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Zajezierze i Fiugajki
- ↑ Strona Gminy Małdyty [12.11.2013]
