Zasieki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | '''Zasieki''' – w średniowieczu urządzenia obronne powstałe | + | '''Zasieki''' – w średniowieczu urządzenia obronne powstałe z powalonych i splątanych drzew. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
===Opis=== | ===Opis=== | ||
| − | Zasieki budowano na dwa sposoby. Pierwszy polegał na nacięciu (lecz nie całkowitym ścięciu) drzew i powaleniu ich. Korony tak przewróconych drzew były zwrócone w kierunku wroga i tworzyły jednolitą ścianę splątanych gałęzi. Drzewa nacinano przy ziemi lub na wysokości | + | Zasieki budowano na dwa sposoby. Pierwszy polegał na nacięciu (lecz nie całkowitym ścięciu) drzew i powaleniu ich. Korony tak przewróconych drzew były zwrócone w kierunku wroga i tworzyły jednolitą ścianę splątanych gałęzi. Drzewa nacinano przy ziemi lub na wysokości ok. jednego metra. Powalone drzewa zostawiano na pniu, a gałęzie i konary przytwierdzano palikami do ziemi. Zabiegi te miały zapobiec łatwemu rozwłóczeniu powalonych drzew przez nacierające wojska. |
| − | Druga metoda polegała na planowym nasadzaniu drzew wraz z kolczastymi krzewami i ich | + | Druga metoda polegała na planowym nasadzaniu drzew wraz z kolczastymi krzewami i odpowiednim kształtowaniu ich podczas wzrostu – przycinania koron czy plątania gałęzi (żywopłot). |
| − | Głębokość zasieki sięgała do 50 m (efektywny zasięg strzału z łuku), a przedpole było oczyszczone z drzew, co wystawiało nacierających na ostrzał łuczników i procarzy. Zasiekami [[Prusowie]] umacniali granice, uniemożliwiając wrogowi łatwe i niepostrzeżone wtargnięcie | + | Głębokość zasieki sięgała do 50 m (efektywny zasięg strzału z łuku), a przedpole było oczyszczone z drzew, co wystawiało nacierających na ostrzał łuczników i procarzy. Zasiekami [[Prusowie]] umacniali granice, uniemożliwiając wrogowi łatwe i niepostrzeżone wtargnięcie w głąb kraju. Ten typ zasiek miał konstrukcje liniową. Przy okazji budowy tego typu zasieki powstawał pas wyciętych drzew zwany przesieką. |
| − | Niekiedy zasiekom granicznym towarzyszyły wały ziemne ([[wały podłużne]]) i palisady. Zasieki wraz z wałami rzekami, jeziorami i innymi przeszkodami terenowymi tworzyły jednolity ciąg umocnień zabezpieczający granicę. Dało się go przekroczyć jedynie w wyznaczonych miejscach zwanych [[bramy ziemskie | bramami ziemskimi]]. | + | Niekiedy zasiekom granicznym towarzyszyły wały ziemne ([[wały podłużne]]) i palisady. Zasieki wraz z wałami, rzekami, jeziorami i innymi przeszkodami terenowymi tworzyły jednolity ciąg umocnień zabezpieczający granicę. Dało się go przekroczyć jedynie w wyznaczonych miejscach zwanych [[bramy ziemskie | bramami ziemskimi]]. |
| − | Używano też zasiek o mniejszym rozmachu konstrukcyjnym. Budowano je naprędce na potrzeby bitwy (np. [[bitwa nad rzeką Dzierzgonią | + | Używano też zasiek o mniejszym rozmachu konstrukcyjnym. Budowano je naprędce na potrzeby bitwy (zob. np. [[bitwa nad rzeką Dzierzgonią]]). Odmianą konstrukcyjną zasieki jest osieka mająca budowę dookolną, a nie liniową. Osieki stosowano do zabezpieczenie małego obszaru, np. leśnej polany, ''plateau'' wzgórza, oddziału broniącego się w otoczeniu. |
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | |||
Piotr z Dusburga, ''Kronika ziemi pruskiej'', tłum. S. Wyszomirski, Toruń 2004. | Piotr z Dusburga, ''Kronika ziemi pruskiej'', tłum. S. Wyszomirski, Toruń 2004. | ||
| − | |||
''Słownik starożytności słowiańskich'', t. VII, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1982, t. IV, Wrocław–Warszawa–Kraków 1970. | ''Słownik starożytności słowiańskich'', t. VII, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1982, t. IV, Wrocław–Warszawa–Kraków 1970. | ||
| − | |||
''Słownik polszczyzny XVI wieku'', red. M.R. Mayenowa, t. XXXII: Przemijać–przodujący, Warszawa 2004. | ''Słownik polszczyzny XVI wieku'', red. M.R. Mayenowa, t. XXXII: Przemijać–przodujący, Warszawa 2004. | ||
| − | |||
W. Kozłowski, ''Słownik leśny, bartny, bursztyniarski i orylski'', z. 1–2, Warszawa 1847. | W. Kozłowski, ''Słownik leśny, bartny, bursztyniarski i orylski'', z. 1–2, Warszawa 1847. | ||
| + | S.B. Linde, ''Słownik języka polskiego'', t. VI, Warszawa 1814. | ||
| − | + | [[Kategoria:Dzieje]] [[Kategoria: Sztuka wojenna Prusów]] | |
Wersja z 11:05, 8 sty 2015
Zasieki – w średniowieczu urządzenia obronne powstałe z powalonych i splątanych drzew.
Opis
Zasieki budowano na dwa sposoby. Pierwszy polegał na nacięciu (lecz nie całkowitym ścięciu) drzew i powaleniu ich. Korony tak przewróconych drzew były zwrócone w kierunku wroga i tworzyły jednolitą ścianę splątanych gałęzi. Drzewa nacinano przy ziemi lub na wysokości ok. jednego metra. Powalone drzewa zostawiano na pniu, a gałęzie i konary przytwierdzano palikami do ziemi. Zabiegi te miały zapobiec łatwemu rozwłóczeniu powalonych drzew przez nacierające wojska.
Druga metoda polegała na planowym nasadzaniu drzew wraz z kolczastymi krzewami i odpowiednim kształtowaniu ich podczas wzrostu – przycinania koron czy plątania gałęzi (żywopłot).
Głębokość zasieki sięgała do 50 m (efektywny zasięg strzału z łuku), a przedpole było oczyszczone z drzew, co wystawiało nacierających na ostrzał łuczników i procarzy. Zasiekami Prusowie umacniali granice, uniemożliwiając wrogowi łatwe i niepostrzeżone wtargnięcie w głąb kraju. Ten typ zasiek miał konstrukcje liniową. Przy okazji budowy tego typu zasieki powstawał pas wyciętych drzew zwany przesieką.
Niekiedy zasiekom granicznym towarzyszyły wały ziemne (wały podłużne) i palisady. Zasieki wraz z wałami, rzekami, jeziorami i innymi przeszkodami terenowymi tworzyły jednolity ciąg umocnień zabezpieczający granicę. Dało się go przekroczyć jedynie w wyznaczonych miejscach zwanych bramami ziemskimi.
Używano też zasiek o mniejszym rozmachu konstrukcyjnym. Budowano je naprędce na potrzeby bitwy (zob. np. bitwa nad rzeką Dzierzgonią). Odmianą konstrukcyjną zasieki jest osieka mająca budowę dookolną, a nie liniową. Osieki stosowano do zabezpieczenie małego obszaru, np. leśnej polany, plateau wzgórza, oddziału broniącego się w otoczeniu.
Bibliografia
Piotr z Dusburga, Kronika ziemi pruskiej, tłum. S. Wyszomirski, Toruń 2004. Słownik starożytności słowiańskich, t. VII, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1982, t. IV, Wrocław–Warszawa–Kraków 1970. Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M.R. Mayenowa, t. XXXII: Przemijać–przodujący, Warszawa 2004. W. Kozłowski, Słownik leśny, bartny, bursztyniarski i orylski, z. 1–2, Warszawa 1847. S.B. Linde, Słownik języka polskiego, t. VI, Warszawa 1814.
