Jan Brejski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Bibliografia biograficzna) |
|||
| Linia 51: | Linia 51: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Osoba|Brejski Jan]] [[Kategoria: Polityka]] [[Kategoria: Politycy]] [[Kategoria: Posłowie]] [[Kategoria: Historia]] [[Kategoria: Polskie organizacje przed 1945 r.]] [[Kategoria:Związek Polaków w Niemczech]] [[Kategoria: Kultura]] [[Kategoria: Ludzie kultury]] [[Kategoria: Wydawcy]]<br/> | + | [[Kategoria: Osoba|Brejski Jan]] [[Kategoria: 1919-1939| Brejski Jan]][[Kategoria: Polityka]] [[Kategoria: Politycy]] [[Kategoria: Posłowie]] [[Kategoria: Historia]] [[Kategoria: Polskie organizacje przed 1945 r.]] [[Kategoria:Związek Polaków w Niemczech]] [[Kategoria: Kultura]] [[Kategoria: Ludzie kultury]] [[Kategoria: Wydawcy]]<br/> |
Wersja z 14:57, 30 cze 2014
| Jan Brejski | |
| | |
 Jan Brejski
| |
| Data i miejsce urodzenia | 20 lutego 1863 r. Pączewo |
| Data i miejsce śmierci | 10 grudnia 1934 r. Toruń |
| Zawód | działacz narodowy, polityk, dziennikarz, wydawca |
Jan Brejski (ur. 20 lutego 1863 r. w Pączewie, zm. 10 grudnia 1934 r. w Toruniu) – działacz narodowy, polityk, dziennikarz, wydawca
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Uczęszczał do gimnazjum w Pelplinie, Chełmnie i Starogardzie. Z ostatniej z wymienionych szkół został wydalony za działalność patriotyczną. Maturę zdawał w Krakowie. Następnie rozpoczął studia na wydziale humanistycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Praca
W latach 90. XIX wieku, w okresie pobytu w Niemczech wydawał i redagował pismo Wiarus Polski. W latach 1894-1922 razem z bratem Antonim wydawał Gazetę Toruńską. W latach 1924-1930 redagował i wydawał pismo Wiarus we francuskim Lille.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Od 1893 roku działał w Nadrenii i Westfalii. Był współzałożycielem Związku Polaków w Niemczech oraz Zjednoczenia Zawodowego Polskiego w Bochum (1902). W tym okresie współpracował już z Warmiakami iMazurami. Brejski zainicjował również utworzenie w Chełmnie Towarzystwa Wieńcowego, obejmującego swym zasięgiem także Warmię. W latach 1903-1905 oraz 1907-1912 był posłem niemieckiego parlamentu i aktywnym członkiem Koła Polskiego w Berlinie. Kilkakrotnie odwiedzał Warmię, przemawiając na wiecach polskich w Purdzie i Gietrzwałdzie.
Od 1916 roku stał na czele Komitetu Wykonawczego w Bochum, zrzeszającego wszystkie polskie organizacje i stowarzyszenia w Niemczech. Jan Brejski był jednym z założycieli Narodowego Związku Robotników w Westfalii, zawiązanego w 1917 roku. Od 1920 roku działał także w Narodowej Partii Robotniczej. W latach 1913-1921 był członkiem Rady Narodowej w Poznaniu, która swym zasięgiem obejmowała również Warmię i Mazury.
W 1919 roku został posłem Sejmu Ustawodawczego Rzeczpospolitej Polskiej, a następnie podsekretarzem stanu w Ministerstwie byłej Dzielnicy Pruskiej. W latach 1920-1924 sprawował funkcję wojewody pomorskiego w Toruniu. W 1919 roku działał w interesie Warmii, Mazur i Pomorza przy delegacji polskiej w Paryżu.
W czerwcu 1920 roku Jan Brejski w imieniu posłów Narodowego Stronnictwa Robotników wysunął propozycję, aby rząd polski podjął uchwałę o niemożności przeprowadzenia plebiscytu w panujących wówczas warunkach terroru i szykanowania społeczności polskiej. Wniosek przyjęto, a rząd interweniował w poselstwie brytyjskim w Warszawie. Po plebiscycie Brejski podjął się utworzenia Komitetu Pomocy Uchodźcom prześladowanym po plebiscycie.Jako wojewoda zajmował się przede wszystkim Działdowszczyzną, wspierając wszelkie akcje na rzecz Mazurów.
Bibliografia biograficzna
- Mańkowski Alfons, Brejski Jan, Polski Słownik Biograficzny, t. II, Kraków 1936, s. 426.
- Oracki Tadeusz,Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku, Warszawa 1983.
- Sukertowa-Biedrawina Emilia, Dawno a niedawno: wspomnienia, Olsztyn 1965.
