Gajrowskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Dzieje miejscowości)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe     
 
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe     
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              = Gajrowskie. Sklep (obecnie dom mieszkalny).jpg
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe 
+
  |opis zdjęcia          = Gajrowskie. Sklep (obecnie dom mieszkalny)
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 41: Linia 41:
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
 
Wieś została założona w 1709 roku w ramach [[osadnictwo szkatułowe|osadnictwa szkatułowego]]. Na mocy zawartej wówczas umowy nieco ponad 10 łanów lasu nabył tu burgrabia Fryderyk Jackstein, dzierżawca komory w [[Połom|Połomie]]. Otrzymał on ponadto siedmioletnią [[wolnizna|wolniznę]], prawo do korzystania z pastwisk w puszczy, a także prawo do połowu ryb (tylko na własny użytek) na jeziorze [[Jezioro Litygajno|Litygajno]]. Za opłatą 100 marek uzyskał on również prawo wyszynku. Gajrowskie początkowo wchodziły w skład [[parafia ewangelicka w Świętajnie (powiat olecki)|parafii ewangelickiej w Świętajnie]]; w pierwszej połowie włączono ją do [[parafia ewangelicka w Orłowie|parafii ewangelickiej w Orłowie]]; w tej ostatniej miejscowości mieścił się także najbliższy urząd pocztowy.
 
Wieś została założona w 1709 roku w ramach [[osadnictwo szkatułowe|osadnictwa szkatułowego]]. Na mocy zawartej wówczas umowy nieco ponad 10 łanów lasu nabył tu burgrabia Fryderyk Jackstein, dzierżawca komory w [[Połom|Połomie]]. Otrzymał on ponadto siedmioletnią [[wolnizna|wolniznę]], prawo do korzystania z pastwisk w puszczy, a także prawo do połowu ryb (tylko na własny użytek) na jeziorze [[Jezioro Litygajno|Litygajno]]. Za opłatą 100 marek uzyskał on również prawo wyszynku. Gajrowskie początkowo wchodziły w skład [[parafia ewangelicka w Świętajnie (powiat olecki)|parafii ewangelickiej w Świętajnie]]; w pierwszej połowie włączono ją do [[parafia ewangelicka w Orłowie|parafii ewangelickiej w Orłowie]]; w tej ostatniej miejscowości mieścił się także najbliższy urząd pocztowy.
 
+
[[File:Uczniowie szkoły w Gajrowskich w 1932 roku.jpg|thumb|300 px|left|Uczniowie szkoły w Gajrowskich w 1932 roku]]
 
Szkoła we wsi istniała już przed [[II wojna światowa|II wojną światową]]. W 1935 roku zatrudniony był w niej jeden nauczyciel, a uczęszczało tu 36 uczniów.
 
Szkoła we wsi istniała już przed [[II wojna światowa|II wojną światową]]. W 1935 roku zatrudniony był w niej jeden nauczyciel, a uczęszczało tu 36 uczniów.
  
 
W lutym 1946 roku doszło tu do potyczki między partyzantami podziemia niepodległościowego a siłami grupy operacyjnej Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i Milicji Obywatelskiej (wspomaganych przez NKWD). W wyniku walki śmierć poniosło dwóch funkcjonariuszy NKWD i około 20 partyzantów.
 
W lutym 1946 roku doszło tu do potyczki między partyzantami podziemia niepodległościowego a siłami grupy operacyjnej Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i Milicji Obywatelskiej (wspomaganych przez NKWD). W wyniku walki śmierć poniosło dwóch funkcjonariuszy NKWD i około 20 partyzantów.
 
+
[[File:Obchody rocznicy starcia pod Gajrowskimi.jpg|thumb|300 px|right|Obchody rocznicy starcia pod Gajrowskimi]]
  
 
Liczba mieszkańców
 
Liczba mieszkańców

Wersja z 00:34, 31 mar 2014

Gajrowskie

Gajrowskie. Sklep (obecnie dom mieszkalny)
Gajrowskie. Sklep (obecnie dom mieszkalny)
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Wydminy
Liczba ludności (2010) 80
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Gajrowskie
Gajrowskie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Gajrowskie
Gajrowskie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Gajrowskie (niem. Friedrichsheyde, od 1938 r. Friedrichsheide) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 80 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Tadeusz Łukaszczuk[1].


Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na zachód od rzeki Ełk, 32 km na wschód od Giżycka i 12 km na północny wschód od Wydmin, przy granicy z powiatem oleckim.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1709 roku w ramach osadnictwa szkatułowego. Na mocy zawartej wówczas umowy nieco ponad 10 łanów lasu nabył tu burgrabia Fryderyk Jackstein, dzierżawca komory w Połomie. Otrzymał on ponadto siedmioletnią wolniznę, prawo do korzystania z pastwisk w puszczy, a także prawo do połowu ryb (tylko na własny użytek) na jeziorze Litygajno. Za opłatą 100 marek uzyskał on również prawo wyszynku. Gajrowskie początkowo wchodziły w skład parafii ewangelickiej w Świętajnie; w pierwszej połowie włączono ją do parafii ewangelickiej w Orłowie; w tej ostatniej miejscowości mieścił się także najbliższy urząd pocztowy.

Uczniowie szkoły w Gajrowskich w 1932 roku

Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku zatrudniony był w niej jeden nauczyciel, a uczęszczało tu 36 uczniów.

W lutym 1946 roku doszło tu do potyczki między partyzantami podziemia niepodległościowego a siłami grupy operacyjnej Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i Milicji Obywatelskiej (wspomaganych przez NKWD). W wyniku walki śmierć poniosło dwóch funkcjonariuszy NKWD i około 20 partyzantów.

Obchody rocznicy starcia pod Gajrowskimi

Liczba mieszkańców

1857 - 147 osób

1933 - 174 osoby

1939 - 157 osób


Ludzie związani z miejscowością

  • Według niektórych źródeł w Gajrowskich urodził się Erwin Blask (1910-1999) - lekkoatleta, wicemistrz olimpijski w rzucie młotem w 1936 roku w Berlinie (zob. Świdry)


Zabytki

  • Cmentarz ewangelicki, zdewastowany


Bibliografia

  1. Demby Ryszard, Olecko. Czasy, ludzie, zdarzenia [data dostępu: 5.03.2014]
  2. Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
  3. Historia wsi Gajrowskie [data dostępu: 5.03.2014]
  4. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  5. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
  6. Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]


Przypisy


Zobacz też