Krzemity: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 40<ref>Łącznie | + | |liczba ludności = 40<ref>Łącznie: Sarkajmy i Krzemity.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | ''' Krzemity''' (niem. ''Kremitten'') – | + | ''' Krzemity''' (niem. ''Kremitten'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Korsze (gmina miejsko-wiejska)|gminie Korsze]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 40 mieszkańców (łącznie z [[Sarkajmy|Sarkajmami]]). | Miejscowość w 2010 roku liczyła 40 mieszkańców (łącznie z [[Sarkajmy|Sarkajmami]]). | ||
| Linia 37: | Linia 37: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Początkowo na terenie przyszłej wsi wzniesiona została krzyżacka strażnica. Miejscowość powstała w latach | + | Początkowo na terenie przyszłej wsi wzniesiona została krzyżacka strażnica. Miejscowość powstała w latach 1345–1351. Na tym właśnie okresie wielki mistrz krzyżacki [[Heinrich von Dusemer]] nadał przywilej lokacyjny. W 1444 został on odnowiony przez wielkiego mistrza [[Kondrad von Erlichshausen| Konrada von Erlichshausena]]. Wieś przyjęła nazwę od miejscowego zamku-strażnicy; nawiązywała ona bezpośrednio do nazwy [[Prusowie|pruskiej]] osady, która istniała tutaj pierwotnie. W XV wieku Krzemity nadal miały charakter [[wieś czynszowa|wsi czynszowej]]. W okresie wojny trzynastoletniej nie uniknęła zniszczeń. Po 1466 roku wieś jako rekompensatę za zaległy żołd przekazano jednemu z rycerzy, Truchsessowi von Wetzhausen. Wetzhausen stał się również właścicielem zamku w [Łankiejmy|Łankiejmach]] oraz majątku [[Głowbity]]. |
| − | W XVII stuleciu wszystkie wymienione dobra łącznie z Krzemitami stały się własnością rodu | + | W XVII stuleciu wszystkie wymienione dobra łącznie z Krzemitami stały się własnością rodu von der Groeben. W XVII lub XVIII wieku wzniesiony został miejscowy dwór. W 1786 roku miejscowość składała się z 15 domów, funkcjonował tutaj również młyn wodny. W 1804 roku Krzemity zakupił oficer pruski baron von Mirbach, który zamieszkał w [[Sorkwity|Sorkwitach]]. |
| − | Po zakończeniu | + | W 1817 roku miejscowość była majątkiem składającym się z 10 domów, zamieszkanych przez 84 osoby. W 1913 roku obszar majątku obejmował powierzchnię 350 ha. Ostatnim właścicielem Krzemit był generał baron Günther von Mirbach, który zatrudniał zarządcę o nazwisku Dzikoński. W folwarku prowadzono hodowlę 30 koni i 120 sztuk bydła. |
| + | |||
| + | Po zakończeniu II wojny światowej na terenie majątku powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne Krzemity. W 1973 roku miejscowość wchodziła w skład sołectwa [[Dłużec Wielki]] w gminie Korsze. W 1970 roku Krzemity były zamieszkane przez 83 osoby. | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *parterowy [[Dwór w Krzemitach|dwór]] z XVII lub XVIII stulecia, przebudowany w wieku XIX; obecnie w całkowitej ruinie, otoczony pozostałościami parku krajobrazowego |
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
''Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic'', przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978. <br/> | ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic'', przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978. <br/> | ||
Licharewa Zofia, ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.<br/> | Licharewa Zofia, ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.<br/> | ||
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [15.03.2014]<br/> | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [15.03.2014]<br/> | ||
| − | [http://www.jerzysikorski.pl/historia-miejscowo%C5%9Bci-na-obszarze-gminy-korsze| | + | [http://www.jerzysikorski.pl/historia-miejscowo%C5%9Bci-na-obszarze-gminy-korsze|jerzysikorski.pl, historia wsi Krzemity] [15.03.2014]<br/> |
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014] | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Korsze (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Korsze (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] |
Wersja z 12:55, 2 gru 2014
| Krzemity | |
| | |
 Leśniczówka w Krzemitach w 1920 roku
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | kętrzyński |
| Gmina | Korsze |
| Liczba ludności (2010) | 40[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Krzemity | |
| Położenie na mapie Polski  Krzemity | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Krzemity (niem. Kremitten) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 40 mieszkańców (łącznie z Sarkajmami).
Położenie
Miejscowość jest położona w odległości ok. 2 km od miasta Korsze.
Dzieje miejscowości
Początkowo na terenie przyszłej wsi wzniesiona została krzyżacka strażnica. Miejscowość powstała w latach 1345–1351. Na tym właśnie okresie wielki mistrz krzyżacki Heinrich von Dusemer nadał przywilej lokacyjny. W 1444 został on odnowiony przez wielkiego mistrza Konrada von Erlichshausena. Wieś przyjęła nazwę od miejscowego zamku-strażnicy; nawiązywała ona bezpośrednio do nazwy pruskiej osady, która istniała tutaj pierwotnie. W XV wieku Krzemity nadal miały charakter wsi czynszowej. W okresie wojny trzynastoletniej nie uniknęła zniszczeń. Po 1466 roku wieś jako rekompensatę za zaległy żołd przekazano jednemu z rycerzy, Truchsessowi von Wetzhausen. Wetzhausen stał się również właścicielem zamku w [Łankiejmy|Łankiejmach]] oraz majątku Głowbity.
W XVII stuleciu wszystkie wymienione dobra łącznie z Krzemitami stały się własnością rodu von der Groeben. W XVII lub XVIII wieku wzniesiony został miejscowy dwór. W 1786 roku miejscowość składała się z 15 domów, funkcjonował tutaj również młyn wodny. W 1804 roku Krzemity zakupił oficer pruski baron von Mirbach, który zamieszkał w Sorkwitach.
W 1817 roku miejscowość była majątkiem składającym się z 10 domów, zamieszkanych przez 84 osoby. W 1913 roku obszar majątku obejmował powierzchnię 350 ha. Ostatnim właścicielem Krzemit był generał baron Günther von Mirbach, który zatrudniał zarządcę o nazwisku Dzikoński. W folwarku prowadzono hodowlę 30 koni i 120 sztuk bydła.
Po zakończeniu II wojny światowej na terenie majątku powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne Krzemity. W 1973 roku miejscowość wchodziła w skład sołectwa Dłużec Wielki w gminie Korsze. W 1970 roku Krzemity były zamieszkane przez 83 osoby.
Zabytki
- parterowy dwór z XVII lub XVIII stulecia, przebudowany w wieku XIX; obecnie w całkowitej ruinie, otoczony pozostałościami parku krajobrazowego
Przypisy
- ↑ Łącznie: Sarkajmy i Krzemity.
Bibliografia
Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [15.03.2014]
historia wsi Krzemity [15.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
