Nowa Wieś (gmina Iława): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
Pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi z 1317 roku. Miejscowość została założona w 1326 roku na 40 włókach przez komtura dzierzgońskiego [[Luther von Braunschweig|Luthera von Braunschweiga]]. Zasadźcą wsi i jednocześnie pierwszym sołtysem był Konrad von Vrankenheim. Od 1333 roku mieszkańcy należeli do parafii w Iławie. Nowa Wieś uległa zniszczeniu w okresie wojny trzynastoletniej i wyludniła się. W 1507 roku była zamieszkana przez 14 osób. | Pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi z 1317 roku. Miejscowość została założona w 1326 roku na 40 włókach przez komtura dzierzgońskiego [[Luther von Braunschweig|Luthera von Braunschweiga]]. Zasadźcą wsi i jednocześnie pierwszym sołtysem był Konrad von Vrankenheim. Od 1333 roku mieszkańcy należeli do parafii w Iławie. Nowa Wieś uległa zniszczeniu w okresie wojny trzynastoletniej i wyludniła się. W 1507 roku była zamieszkana przez 14 osób. | ||
| − | W 1789 roku miejscowość obejmowała wieś oraz folwark i składała się łącznie z 29 zagród chłopskich. W 1. połowie XIX w. miejscowość została podzielona na trzy jednostki osadnicze A, B i C, które łącznie | + | W 1789 roku miejscowość obejmowała wieś oraz folwark i składała się łącznie z 29 zagród chłopskich. W 1. połowie XIX w. miejscowość została podzielona na trzy jednostki osadnicze: A, B i C, które łącznie zamieszkiwało 168 osób. Mieszkańcy trudnili się głównie hodowlą bydła mlecznego i koni. Mleko dostarczano do mleczarni Iławskiego Towarzystwa Mleczarskiego. W okresie międzywojennym w Nowej Wsi działała ochotnicza straż pożarna, istniała remiza oraz staw przeciwpożarowy. Do 1930 roku w miejscowości działała cegielnia. Funkcjonowała również gospoda oraz szkoła podstawowa. |
Liczba mieszkańców i gospodarstw na przestrzeni lat: | Liczba mieszkańców i gospodarstw na przestrzeni lat: | ||
| Linia 48: | Linia 48: | ||
*1905 – 232 osoby, 16 domów | *1905 – 232 osoby, 16 domów | ||
*1933 – 465 osób | *1933 – 465 osób | ||
| + | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, 500 m na północ od wsi, przy polnej drodze, własność parafii ewangelickiej; obiekt nieczynny, powierzchnia 0,71 ha | *cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, 500 m na północ od wsi, przy polnej drodze, własność parafii ewangelickiej; obiekt nieczynny, powierzchnia 0,71 ha | ||
Aktualna wersja na dzień 11:05, 6 sty 2015
| Nowa Wieś | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Iława |
| Liczba ludności (2010) | 780 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Nowa Wieś | |
| Położenie na mapie Polski  Nowa Wieś | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Nowa Wieś (niem. Neudorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 780 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Barbara Ostrowska[1].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, między jeziorami Łabędź a Iławskim, 2,5 km na północny wschód od Iławy; przebiega przez nią droga krajowa nr 16.
Dzieje miejscowości
Pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi z 1317 roku. Miejscowość została założona w 1326 roku na 40 włókach przez komtura dzierzgońskiego Luthera von Braunschweiga. Zasadźcą wsi i jednocześnie pierwszym sołtysem był Konrad von Vrankenheim. Od 1333 roku mieszkańcy należeli do parafii w Iławie. Nowa Wieś uległa zniszczeniu w okresie wojny trzynastoletniej i wyludniła się. W 1507 roku była zamieszkana przez 14 osób.
W 1789 roku miejscowość obejmowała wieś oraz folwark i składała się łącznie z 29 zagród chłopskich. W 1. połowie XIX w. miejscowość została podzielona na trzy jednostki osadnicze: A, B i C, które łącznie zamieszkiwało 168 osób. Mieszkańcy trudnili się głównie hodowlą bydła mlecznego i koni. Mleko dostarczano do mleczarni Iławskiego Towarzystwa Mleczarskiego. W okresie międzywojennym w Nowej Wsi działała ochotnicza straż pożarna, istniała remiza oraz staw przeciwpożarowy. Do 1930 roku w miejscowości działała cegielnia. Funkcjonowała również gospoda oraz szkoła podstawowa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw na przestrzeni lat:
- 1864 – 139 osób, 14 domów
- 1871 – 172 osoby, 16 domów
- 1885 – 153 osoby, 18 domów
- 1895 – 166 osób, 16 domów
- 1905 – 232 osoby, 16 domów
- 1933 – 465 osób
Zabytki
- cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, 500 m na północ od wsi, przy polnej drodze, własność parafii ewangelickiej; obiekt nieczynny, powierzchnia 0,71 ha
Przypisy
- ↑ gmina.ilawa.pl [05.03.2014]
Zobacz też
Nowa Wieś (gmina Orzysz)
Nowa Wieś (gmina Pasłęk)
Nowa Wieś (gmina Purda)
Nowa Wieś (gmina Rybno)
Bibliografia
Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iława 2003: Uchwała Nr XIII/108/2003 z dnia 3 grudnia 2003 [05.03.2014]
Strategia rozwoju gminy Iława 2000-2015, bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
