Rygarby: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Położenie) |
|||
| Linia 34: | Linia 34: | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], nad [[Rzeka Łyna|Łyną]], 13 km na wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 4 km na południowy zachód od [[Sępopol|Sępopola]]. Na zachód od wsi wznosi się [[Pańska Góra]] – pagórek (43 m n.p.m.), który stanowił staropruskie grodzisko. | + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], nad rzeką [[Rzeka Łyna|Łyną]], 13 km na wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 4 km na południowy zachód od [[Sępopol|Sępopola]]. Na zachód od wsi wznosi się [[Pańska Góra]] – pagórek (43 m n.p.m.), który stanowił staropruskie grodzisko. |
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Nazwa wsi stanowi zapewne tłumaczenie Pańskiej Góry z języka [[Prusowie|pruskiego]]: ''rikijs'' – pan, ''garbis'' – góra. Wieś została założona w 1376 roku na 41 łanach jako majątek rycerski i wieś szlachecka. W następnych stuleciach majątek powiększał się kosztem wsi; w 1839 roku były tu tylko dwa gospodarstwa chłopskie, a w 1871 roku nie było już żadnego. W 1857 roku Rygarby liczyły 68 mieszkańców. Pod koniec XIX wieku majątek zajmował obszar 161 ha (stan na rok 1889). Do 1945 roku Rygarby należały do [[parafia ewangelicka w Sępopolu|parafii ewangelickiej w Sępopolu]]. | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Nazwa wsi stanowi zapewne tłumaczenie Pańskiej Góry z języka [[Prusowie|pruskiego]]: ''rikijs'' – pan, ''garbis'' – góra. Wieś została założona w 1376 roku na 41 łanach jako majątek rycerski i wieś szlachecka. W następnych stuleciach majątek powiększał się kosztem wsi; w 1839 roku były tu tylko dwa gospodarstwa chłopskie, a w 1871 roku nie było już żadnego. W 1857 roku Rygarby liczyły 68 mieszkańców. Pod koniec XIX wieku majątek zajmował obszar 161 ha (stan na rok 1889). Do 1945 roku Rygarby należały do [[parafia ewangelicka w Sępopolu|parafii ewangelickiej w Sępopolu]]. | ||
Wersja z 13:50, 25 lis 2014
| Rygarby | |
| | |
 Rygarby. Pańska Góra
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Sępopol |
| Liczba ludności (2010) | 58[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Rygarby | |
| Położenie na mapie Polski  Rygarby | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Rygarby (niem. Rückgarben) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Sępopol. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 58 mieszkańców (łącznie z Pienami). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Zenon Kożuch[2].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, nad rzeką Łyną, 13 km na wschód od Bartoszyc i 4 km na południowy zachód od Sępopola. Na zachód od wsi wznosi się Pańska Góra – pagórek (43 m n.p.m.), który stanowił staropruskie grodzisko.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Nazwa wsi stanowi zapewne tłumaczenie Pańskiej Góry z języka pruskiego: rikijs – pan, garbis – góra. Wieś została założona w 1376 roku na 41 łanach jako majątek rycerski i wieś szlachecka. W następnych stuleciach majątek powiększał się kosztem wsi; w 1839 roku były tu tylko dwa gospodarstwa chłopskie, a w 1871 roku nie było już żadnego. W 1857 roku Rygarby liczyły 68 mieszkańców. Pod koniec XIX wieku majątek zajmował obszar 161 ha (stan na rok 1889). Do 1945 roku Rygarby należały do parafii ewangelickiej w Sępopolu.
Po 1945 roku wieś wchodziła w skład sołectwa Wiatrowiec. W 1978 roku wieś posiadała 25 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 124 ha. Pięć lat później spis powszechny wykazał tu dziesięć budynków mieszkalnych tworzących zwartą zabudowę; we wsi działał punkt biblioteczny. Rygarby liczyły wówczas 101 mieszkańców.
Zabytki
- pozostałości zespołu dworsko-folwarcznego z przełomu XIX i XX wieku: obora z chlewnią, stajnia, chlewik, obora z domem oborowego
- park dworski z przełomu XIX i XX wieku (0,5 ha), drzewostan częściowy wytrzebiony, park zaniedbany
Przypisy
- ↑ Łączna liczba mieszkańców wsi: Rygarby i Pieny.
- ↑ free.of.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol, Sępopol 2005 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
