Sołdany: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Sołdany |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = |...") |
|||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Sołdany na pocztówce z 1912 roku.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Sołdany na pocztówce z 1912 roku |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 41: | Linia 41: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. Dokładna data założenia nie jest znana. Po raz pierwszy pojawia się w źródłach z 1540 roku, już jako w pełni zasiedlona i bez [[wolnizna|wolnizny] wieś czynszowa. W 1541 roku sołtysem był tu Wawrzyniec Sołdan, a cztery lata później starosta węgoborski [[Jan Pusch]] sprzedał 4-łanowe sołectwo niejakiemu Cherubinowi z [[Lipińskie (gm. Miłki)|Lipińskich]]. Sołdany liczyły wówczas prawdopodobnie 40 łanów. W 1569 roku tutejszy sołtys otrzymał pięć łanów sołectwa, a wieś powiększyła się do 50 łanów. W XVIII wieku obejmowała obszar 52 łanów. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Kruklankach|parafii ewangelickiej w Kruklankach]]. | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. Dokładna data założenia nie jest znana. Po raz pierwszy pojawia się w źródłach z 1540 roku, już jako w pełni zasiedlona i bez [[wolnizna|wolnizny] wieś czynszowa. W 1541 roku sołtysem był tu Wawrzyniec Sołdan, a cztery lata później starosta węgoborski [[Jan Pusch]] sprzedał 4-łanowe sołectwo niejakiemu Cherubinowi z [[Lipińskie (gm. Miłki)|Lipińskich]]. Sołdany liczyły wówczas prawdopodobnie 40 łanów. W 1569 roku tutejszy sołtys otrzymał pięć łanów sołectwa, a wieś powiększyła się do 50 łanów. W XVIII wieku obejmowała obszar 52 łanów. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Kruklankach|parafii ewangelickiej w Kruklankach]]. | ||
| − | + | [[File:Dwór w Nowych Sołdanach.jpg|thumb|250 px|left|Dwór w Nowych Sołdanach]] | |
Szkołę we wsi założono w 1796 roku (choć mieszkańcy domagali się jej już w 1766 roku). Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] została ona uruchomiona ponownie, zatrudniając stale jednego nauczyciela. W 1974 roku przekształcono ją w filię szkoły w [[Wilkasy|Wilkasach]]. | Szkołę we wsi założono w 1796 roku (choć mieszkańcy domagali się jej już w 1766 roku). Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] została ona uruchomiona ponownie, zatrudniając stale jednego nauczyciela. W 1974 roku przekształcono ją w filię szkoły w [[Wilkasy|Wilkasach]]. | ||
| Linia 61: | Linia 61: | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[Dwór w | + | *[[Dwór w Nowych Sołdanach]] z XIX wieku |
*Zespół folwarczny | *Zespół folwarczny | ||
| − | *Dawny cmentarz ewangelicki; znajduje się na nim kwatera | + | *Dawny cmentarz ewangelicki; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej, w której pochowanych jest 25 żołnierzy armii niemieckiej i trzech armii rosyjskiej |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 83: | Linia 83: | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | + | *[[Nowe Sołdany]] w gminie Giżycko | |
| + | *[[Sołdany (powiat piski)|Sołdany]] - dawna wieś w powiecie piskim | ||
| + | *[[Sołdany Wielkie]] w gminie Janowiec Kościelny | ||
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Gmina Giżycko]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] [[Kategoria: Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej]] | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Gmina Giżycko]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] [[Kategoria: Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej]] | ||
Wersja z 19:13, 31 mar 2014
| Sołdany | |
| | |
 Sołdany na pocztówce z 1912 roku
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | giżycki |
| Gmina | Giżycko |
| Liczba ludności (2010) | 200 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Sołdany | |
| Położenie na mapie Polski  Sołdany | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Sołdany (niem. Soldahnen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Giżycko. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1945-1954 wieś wchodziła w skład powiatu węgorzewskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 200 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Barbara Niedziejko[1].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, 7,5 km na północny wschód od Giżycka, na wschód od drogi krajowej nr 63 w kierunku Węgorzewa, w pobliżu granicy z powiatem węgorzewskim.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów Prus Książęcych. Dokładna data założenia nie jest znana. Po raz pierwszy pojawia się w źródłach z 1540 roku, już jako w pełni zasiedlona i bez [[wolnizna|wolnizny] wieś czynszowa. W 1541 roku sołtysem był tu Wawrzyniec Sołdan, a cztery lata później starosta węgoborski Jan Pusch sprzedał 4-łanowe sołectwo niejakiemu Cherubinowi z Lipińskich. Sołdany liczyły wówczas prawdopodobnie 40 łanów. W 1569 roku tutejszy sołtys otrzymał pięć łanów sołectwa, a wieś powiększyła się do 50 łanów. W XVIII wieku obejmowała obszar 52 łanów. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Kruklankach.
Szkołę we wsi założono w 1796 roku (choć mieszkańcy domagali się jej już w 1766 roku). Po II wojnie światowej została ona uruchomiona ponownie, zatrudniając stale jednego nauczyciela. W 1974 roku przekształcono ją w filię szkoły w Wilkasach.
W 1970 roku w Sołdanach było 56 budynków mieszkalnych; wieś była zelektryfikowana. Znajdowały się tu: świetlica, klub, punkt biblioteczny; działało kółko rolnicze, a także Państwowe Gospodarstwo Rolne Zielony Gaj. W 1953 roku uruchomiono w Sołdanach kopalnię kredy wapnowej, a przy niej wytwórnię wapna nawozowego; poza tym produkowano tu kredę pastewną i nawozy ogrodnicze. W latach 1954-1972 Sołdany należały do gromady Giżycko.
Liczba mieszkańców
1857 - 236 osób
1925 - 370 osób
1933 - 437 osób
1939 - 430 osób
1970 - 447 osób
Zabytki
- Dwór w Nowych Sołdanach z XIX wieku
- Zespół folwarczny
- Dawny cmentarz ewangelicki; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej, w której pochowanych jest 25 żołnierzy armii niemieckiej i trzech armii rosyjskiej
Bibliografia
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja Wielkiej Puszczy (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgobroskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
- Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]
- Olsztyńska Strona Rowerowa [data dostępu: 5.03.2014]
Przypisy
- ↑ http://bip.warmia.mazury.pl/gizycko_gmina_wiejska/115/Wykaz_solectw/ [data dostępu: 5.03.2014]
Zobacz też
- Nowe Sołdany w gminie Giżycko
- Sołdany - dawna wieś w powiecie piskim
- Sołdany Wielkie w gminie Janowiec Kościelny
