Wiatrowiec: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Edukacja) |
|||
| Linia 50: | Linia 50: | ||
W 1945 roku Wiatrowiec stał się siedzibą sołectwa, zaś w latach 1954-1961 znajdowała się tu siedziba [[gromada Wiatrowiec|gromady]]. Przy wsi funkcjonowało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Pieny]], utworzone na bazie dawnego majątku. Według spisu powszechnego z 1978 roku Wiatrowiec posiadał 48 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 117 ha. Następny spis, z 1983 roku, wykazał, że we wsi są 33 budynki mieszkalne, a ponadto: urząd pocztowy, przedszkole, żłobek, klub, biblioteka, filia biblioteczna i punkt biblioteczny oraz sklep wielobranżowy. | W 1945 roku Wiatrowiec stał się siedzibą sołectwa, zaś w latach 1954-1961 znajdowała się tu siedziba [[gromada Wiatrowiec|gromady]]. Przy wsi funkcjonowało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Pieny]], utworzone na bazie dawnego majątku. Według spisu powszechnego z 1978 roku Wiatrowiec posiadał 48 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 117 ha. Następny spis, z 1983 roku, wykazał, że we wsi są 33 budynki mieszkalne, a ponadto: urząd pocztowy, przedszkole, żłobek, klub, biblioteka, filia biblioteczna i punkt biblioteczny oraz sklep wielobranżowy. | ||
| − | + | ||
Liczba mieszkańców | Liczba mieszkańców | ||
| Linia 60: | Linia 60: | ||
1983 - 213 osób | 1983 - 213 osób | ||
| − | + | [[File: Dworzec Wiatrowiec.jpg|thumb|250 px|left|Dworzec Wiatrowiec]] | |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 66: | Linia 66: | ||
*[[Szkoła Podstawowa w Wiatrowcu]] | *[[Szkoła Podstawowa w Wiatrowcu]] | ||
*[[Zespół Wychowania Przedszkolnego w Wiatrowcu]] | *[[Zespół Wychowania Przedszkolnego w Wiatrowcu]] | ||
| − | + | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 75: | Linia 75: | ||
== Turystyka == | == Turystyka == | ||
*Przez wieś przebiega szlak rowerowy '''Doliną rzeki Łyny''': Sępopol – [[Smolanka]] – [[Liski (gm. Sępopol)|Liski]] – Bartoszyce – Wiatrowiec – Sępopol | *Przez wieś przebiega szlak rowerowy '''Doliną rzeki Łyny''': Sępopol – [[Smolanka]] – [[Liski (gm. Sępopol)|Liski]] – Bartoszyce – Wiatrowiec – Sępopol | ||
| − | + | [[File:Szkoła w Wiatrowcu.jpg|thumb|200 px|right|Szkoła w Wiatrowcu]] | |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 01:11, 1 kwi 2014
| Wiatrowiec | |
| | |
 Dwór w Wiatrowcu
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Sępopol |
| Liczba ludności (2010) | 336[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wiatrowiec | |
| Położenie na mapie Polski  Wiatrowiec | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wiatrowiec (niem. Wöterkeim) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Sępopol. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 336 mieszkańców (łącznie z Łobzowem i Tałowem). W skład sołectwa wchodzą wsie: Wiatrowiec, Łobzowo i Pieny. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Teresa Podrez[2].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 11 km na wschód od Bartoszyc i 6 km na południowy zachód od Sępopola, przebiega przez nią linia kolejowa na odcinku Bartoszyce - Kętrzyn. Las rozciągający się na zachód od wsi, na lewym brzegu Pisy, nazywany jest Tałowem.
Dzieje miejscowości
Brak jest informacji na temat okoliczności i daty powstania wsi. Jej nazwa wskazuje na odległy rodowód, bowiem pochodzi z języka pruskiego: wutris - kowal. Prawdopodobnie od początku swego istnienia był to majątek ziemski. W 1820 roku zakupili go Kobylińscy, polska rodzina szlachecka. Trzy lata później dokupili również jego folwarki Pieny i Tałowo. W 1889 roku cały klucz obejmował 757 ha. Poprzez małżeństwo Kobylińscy szybko związali się potężnym rodem von Tettau.
Dwór w Wiatrowcu wzniesiono jeszcze przed pojawieniem się Kobylińskich, w drugiej połowie XVIII wieku. Otoczony rozległym parkiem, należał do piękniejszych założeń tego typu. Szczególną uwagę zwracały płaskorzeźby zdobiące front i wnętrza, pochodzące z XVIII i XIX wieku. Zarówno płaskorzeźby, jak i płyty nagrobne Piotra Kobylińskiego (zm. 1834) i jego żony Emilii von Tettau Kobylińskiej (zm. 1864) jeszcze w latach 80 XX wieku były zachowane, jednak w większości zostały porozbijane. Obecnie dwór jest przekształcony do tego stopnia, iż trudno rozpoznać w nim pierwotną bryłę. Park został wycięty.
W 1869 roku w Wiatrowcu wybudowano stację kolejową na linii Bartoszyce - Kętrzyn, zaś w 1907 roku przeprowadzono stąd linię do Sępopola. Połączenie do Bartoszyc i Kętrzyna uruchomiono ponownie już w 1945 roku, a do Sępopola - cztery lata później.
Tutejsza szkoła istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 70 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie, a w latach 60. wybudowano dla niej nową siedzibę, m.in. dzięki staraniom kierownika placówki Wiktora Nowickiego.
W 1945 roku Wiatrowiec stał się siedzibą sołectwa, zaś w latach 1954-1961 znajdowała się tu siedziba gromady. Przy wsi funkcjonowało Państwowe Gospodarstwo Rolne Pieny, utworzone na bazie dawnego majątku. Według spisu powszechnego z 1978 roku Wiatrowiec posiadał 48 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 117 ha. Następny spis, z 1983 roku, wykazał, że we wsi są 33 budynki mieszkalne, a ponadto: urząd pocztowy, przedszkole, żłobek, klub, biblioteka, filia biblioteczna i punkt biblioteczny oraz sklep wielobranżowy.
Liczba mieszkańców
1857 - 119 osób
1933 - 412 osób
1939 - 543 osoby
1983 - 213 osób
Edukacja
Kultura
Turystyka
- Przez wieś przebiega szlak rowerowy Doliną rzeki Łyny: Sępopol – Smolanka – Liski – Bartoszyce – Wiatrowiec – Sępopol
Ludzie związani z miejscowością
- Jan Kantowicz - weteran hiszpańskiej wojny domowej, osiedlił się w Wiatrowcu po 1945 roku i był pracownikiem tutejszego pegeeru
- Paweł Ulaniuk (ur. 1971) - fotografik amator; mieszka i pracuje w Wiatrowcu
Zabytki
- Dwór w Wiatrowcu z XVIII wieku, z płaskorzeźbami tworzącymi balustradę, obecnie w dużym stopniu zniszczonymi; dwór uległ przekształceniom
- Park dworski z XVIII wieku (1,6 ha), zaniedbany, układ kompozycji słabo czytelny
- Zabudowania folwarczne: oficyna, stajnia koni wyjazdowych, dwie obory, owczarnia, kolonia domów robotników folwarcznych
- Cmentarz ewangelicki w parku dworskim z XIX wieku, rodzinny właścicieli, zachowały się fragmenty nagrobków, zdewastowany
- Willa (nr 20) z drugiej połowy XIX wieku, jednokondygnacyjna, murowana, podpiwniczona
Bibliografia
- Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
- Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]
- Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol, Sępopol 2005 [data dostępu: 5.03.2014]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]
Przypisy
- ↑ Łącznie Wiatrowiec, Łobzowo i Tałowo.
- ↑ http://free.of.pl/s/sepopol/jedorg.htm [data dostępu: 5.03.2014]
Zobacz też
