Andrzej Bobola

Andrzej Bobola
Andrzej Bobola - święty, patron Polski, źródło: wikimedia.org dostęp 1 stycznia 2014
Data i miejsce urodzenia	30 listopad 1591 Strachocin
Data i miejsce śmierci	16 maj 1657 Janów Poleski

Andrzej Bobola (ur. 30 listopada 1591 roku w Strachocinie, zm. 16 maja 1657 roku w Janowie Poleskim) – polski duchowny katolicki, jezuita, misjonarz, kaznodzieja, męczennik, święty Kościoła katolickiego, autor tekstu ślubów lwowskich króla Jana Kazimierza. Jeden z patronów Polski.

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Bobola gdy rozpoczął studia, zginął jego kuzyn Wojciech Bobola w bitwie pod Moskwą. Studia odbywał w szkole jezuickiej w Braniewie w latach 1606–1611. W 1611 roku wstąpił do zakonu jezuitów w Wilnie. Śluby zakonne złożył w 1613 roku. Studiował tez filozofię na Uniwersytecie Wileńskim w latach 1613–1616, zaś w latach 1618–1622 studiował tam teologię. Po ukończeniu studiów teologicznych i filozoficznych w Akademii Wileńskiej przyjął święcenia kapłańskie w 1622 roku.

Praca

Bobola pracował jako kaznodzieja i spowiednik w Nieświeżu i Wilnie. W 1630 roku złożył śluby zakonne w kościele świętego Kazimierza w Wilnie, został przełożonym domu zakonnego w Bobrujsku. Podjął też pracę kierownika szkół jezuickich w Płocku, Łomży i Pińsku. Prowadził czynną działalność misyjną wśród chłopstwa, młodzieży, więźniów, ubogich w przytułkach. W pińsku był założycielem Sodalicji Mariańskiej, sprawował też misję apostolską. Głównym celem misji zjednoczenie do wiary katolickiej prawosławnych.

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

Działalność Boboli wywoływała w kościele prawosławnych, jak również wśród zdecydowanej większości wiernych tego Kościoła niechęć a nawet wrogość. Zaangażowanie w działalność na rzecz unii brzeskiej ściągnęło na niego nienawiść prawosławnych mieszkańców Pińszczyzny. 16 maja 1657 roku w zamęcie konfliktów roznieconych przez powstanie Chmielnickiego dostał się we wsi Mohilno w ręce Kozaków. Poniósł śmierć męczeńską w Janowie Poleskim, w czasie rzezi katolików i żydów dokonanej przez Kozaków.

W 1701 roku ksiądz M. Godebski, rektor kolegium jezuickiego w Pińsku, nakazał poszukiwanie zwłok męczennika. Odnaleziono je i wydobyto w 1702 roku prawie w nienaruszonym stanie. Fakt ten uznano za dowód świętości. Zmumifikowane zwłoki Boboli przez długi czas otaczane były czcią w kościele parafialnym w Połocku. W 1922 roku zostały one zabrane przez bolszewików do Gmachu Higienicznego Wystawy Ludowego Komisariatu Zdrowia. W maju 1924 roku relikwie przekazano do Stolicy Apostolskiej. Od 17 czerwca 1938 roku znajdują się w Warszawie. 17 kwietnia 1988 roku zostały złożone w nowo wybudowanym Sanktuarium świętego A. Boboli przy ulicy Rakowieckiej. Sanktuarium świętego Boboli znajduje się też w Strachocinie.

Ciekawostki

Kult Boboli szerzył się od początku XVIII wieku. Został beatyfikowany w 1853 roku. W 1938 roku został kanonizowany jako męczennik. Relikwie Boboli wędrowały najpierw do Pińska, Połocka, Moskwy, Rzymu, ostatecznie trafiły do warszawskiego kościoła pod jego wezwaniem. Najstarsze wizerunki świętego pochodzą z XVIII wieku i ukazują go w szatach jezuickich, z dwiema szablami wbitymi w karki lewą rękę, na tle scen męczeństwa. W XIX wieku zrezygnowano z drastycznych atrybutów i Bobolę zaczęto przedstawiać w stanie modlitewnego skupienia.

Bobola został ogłoszony patronem Polski w maju 2002 roku. Święto w Polsce ustalono na dzień 16 maja. Od 16 maja 2002 roku święty Andrzej Bobola jest patronem archidiecezji warszawskiej i warmińskiej. Dramat Boboli dopełnił się po południu 16 maja 1657 roku, kiedy to Kozacy wkroczyli do Janowa Poleskiego. Byli rozgrzani kaźnią jezuity Szymona Maffona. Przybili go gwoździami do ławy i tak cisnęli powrozami głowę, że oczy jezuicie wyszły na wierzch. Zdarli skórę, polewali ukropem i wreszcie zaszlachtowali szablami.

Bibliografia

Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do końca do 1945 roku, Warszawa 1963.