Brzozie Lubawskie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(Utworzono nową stronę " {{Wieś infobox |nazwa = Brzozie Lubawskie |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi =...") |
m (Jarekc przeniósł stronę Brzozie lubawskie na Brzozie Lubawskie, bez pozostawienia przekierowania pod starym tytułem) |
(Brak różnic)
|
Wersja z 22:56, 21 wrz 2013
Brzozie Lubawskie | |
| |
Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
| |
Rodzaj miejscowości | wieś |
Państwo | ![]() |
Województwo | warmińsko - mazurskie |
Powiat | nowomiejski |
Gmina | Kurzętnik |
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
Tablice rejestracyjne | NNM |
![]() {{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Brzozie Lubawskie (niem. Brozie) – wieś sołecka w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Kurzętnik. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa toruńskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Wieś na południowo – zachodnim skraju Garbu Lubawskiego.
Dzieje miejscowości
Wieś lokował w 1310 r. biskup płocki . Najprawdopodobniej w tym samym czasie powstała parafia, która wzmiankowana jest w dokumentach w 1378 r. Kościół ostał się do XVI w. Na jego miejscu w XVIII postawiono nową murowaną świątynię. Wieś określano wieloma nazwami: Brosa, Broza, Brosau, Deutsche Brosau, Brzuzie Deutsche, a w latach 1920-1945 - Brzozie Niemieckie a w okresie międzywojennym było też Brzozie Polskie. Po wojnie zaś zmieniono nazwę na Brzozie Lubawskie.
W XVII w. na terenie miejscowości powstała szkoła. W II poł. XIX w. w miejscowości założono Ochotniczą Straż Pożarną, która do 1920 r. nosiła nazwę Stowarzyszenie Świętego Floriana. W tym okresie wieś zajmowała 6757 mórg z 92 domami . Mieszkańców było 637 a w tym 634 katolików .
Okres II wojny światowej przyniósł częściowe wysiedlenie ludności zamieszkującej wieś do Potulic. Wiadomo również, że w 1944 r. w Brzozie mieścił się podośrodek pracy obozu koncentracyjnego w Stuthofie . W tym samym roku do wsi przetransportowano około 500 Żydówek z Kamiennika Wielkiego, które skierowano do pracy przy budowie umocnień wojskowych. Następnie przeniesiono je do Wielkiego Głęboczka (do pięciu drewnianych baraków nad jeziorem) a jesienią do Jajkowa. Obecnie wieś leży na planie ulicówki a wokół niej znajdują się trzy osady: Brzozak, Mechacz, Wygoda. W 1944 r.
Ludzie związani z miejscowością:
Ponadto ze wsią związane są postacie takie jak: ks. Ludwik Chyliński – członek Towarzystwa Naukowego Toruńskiego, członek Rady Ludowej Działdowie w latach 1918-1920, kuratus w Mikołajkach; Mieczysław Tomasz Malinowski - działacz społeczny, poseł do Sejmu V kadencji (1938-1939); Bolesław Krajnik - działacz ludowcy, członek PSL-Piast.
Zabytki:
Na terenie miejscowości znajdują się następujące zabytki: kościół neoromański z XIX w., gotycka kaplica na cmentarzu przykościelnym z przełomu XIV i XV w.;
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I, s. 424. Krzysztof Panasik, Warmia, Mazury. Przewodnik po regionie, Olsztyn, S. 326 Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I, s. 424. Przewodnik. Warmia, Mazury, Suwalszczyzna, Jan Bałdowski, Warszawa 1996, s. 113.