Jan Albert Waza: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Szkoła i wykształcenie) |
|||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
=== Szkoła i wykształcenie === | === Szkoła i wykształcenie === | ||
| − | Jan Albert Waza nie przyjął święceń wyższych, gdyż był niepełnoletni. Pobierał nauki u ks. Gabriela | + | Jan Albert Waza nie przyjął święceń wyższych, gdyż był niepełnoletni. Pobierał nauki u ks. Gabriela Prewancjusza–Władysławskiego. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 38: | Linia 38: | ||
Za formalnych rządów Jana Alberta Wazy duże znaczenie miała działalność [[Michał Działyński|Michała Działyńskiego]], który opiekował się [[diecezja warmińska|diecezją warmińską]]. | Za formalnych rządów Jana Alberta Wazy duże znaczenie miała działalność [[Michał Działyński|Michała Działyńskiego]], który opiekował się [[diecezja warmińska|diecezją warmińską]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | W 1632 r. Jan został przeniesiony na biskupstwo krakowskie i mianowany kardynałem. | ||
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | === Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | ||
Za czasów panowania Jana Alberta Wazy nastąpiło wzmocnienie prerogatyw biskupich wobec [[kapituła warmińska|kapituły]]. Biskup uzyskał prawo przewodniczenia [[kapituła warmińska |kapitule]] podczas wyboru nowego kanonika. | Za czasów panowania Jana Alberta Wazy nastąpiło wzmocnienie prerogatyw biskupich wobec [[kapituła warmińska|kapituły]]. Biskup uzyskał prawo przewodniczenia [[kapituła warmińska |kapitule]] podczas wyboru nowego kanonika. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | W XVII w. po najeździe szwedzkim [[Warmia]] się wyludniła. Jan został zmuszony do zniesienia [[szarwark |szarwarku]] w zamian za podniesiony czynsz. Faktycznie nigdy nie wprowadzono tego prawa. | |
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
Jan Albert Waza był trzecim synem Zygmunta III i jego drugiej żony, arcyksiężniczki austriackiej Konstancji Habsburżanki. | Jan Albert Waza był trzecim synem Zygmunta III i jego drugiej żony, arcyksiężniczki austriackiej Konstancji Habsburżanki. | ||
Wersja z 18:53, 22 gru 2013
| Jan Albert Waza | |
| | |
| Data i miejsce urodzenia | 26 maj 1612 Warszawa |
| Zawód | biskup warmiński |
Jan Albert Waza (ur. 26 maja 1612 r. w Warszawie, zm. x miesiac rrrr w miejscowość) – biskup warmiński w latach 1621–1633.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Jan Albert Waza nie przyjął święceń wyższych, gdyż był niepełnoletni. Pobierał nauki u ks. Gabriela Prewancjusza–Władysławskiego.
Praca
Zygmunt III pragnął zapewnić swoim synom trony biskupie. Mimo, iż posiadał formalnie koronę szwedzką i polską, to o tej pierwszej nie miał co w praktyce marzyć. Kapituła warmińska nie robiła królowi problemów w obsadzie Jana Alberta Wazy na biskupstwie warmińskim. Papież zatwierdził wybór Jana na biskupa 10 października 1621 r. Ponieważ Jan nie był pełnoletni, Grzegorz XV mianował go 21 października Wieczystym Administratorem Biskupstwa Warmińskiego. Przydzielił mu także współrządcę diecezji w osobie kanonika Michała Działyńskiego.
Jan nigdy nie przybył na Warmię. Wysłał w swoim zastępstwie archidiakona warszawskiego i sekretarza królewskiego Pawła Piaseckiego. 15 stycznia 1622 r. w katedrze we Fromborku uroczyście przedstawiono nowego biskupa. Waza nie był obecny w świątyni. Wybór królewicza spotkał się ze sprzeciwem szlachty. Sejm zatwierdził Wazę dopiero w 1631 r.
Za formalnych rządów Jana Alberta Wazy duże znaczenie miała działalność Michała Działyńskiego, który opiekował się diecezją warmińską.
W 1632 r. Jan został przeniesiony na biskupstwo krakowskie i mianowany kardynałem.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Za czasów panowania Jana Alberta Wazy nastąpiło wzmocnienie prerogatyw biskupich wobec kapituły. Biskup uzyskał prawo przewodniczenia kapitule podczas wyboru nowego kanonika.
W XVII w. po najeździe szwedzkim Warmia się wyludniła. Jan został zmuszony do zniesienia szarwarku w zamian za podniesiony czynsz. Faktycznie nigdy nie wprowadzono tego prawa.
Ciekawostki
Jan Albert Waza był trzecim synem Zygmunta III i jego drugiej żony, arcyksiężniczki austriackiej Konstancji Habsburżanki.
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
