Wacław Leszczyński: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Bibliografia) |
|||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Wacław Leszczyński ''' (ur. 15 sierpnia 1605 r. w Baranowie, zm. 1 kwietnia w 1666 r. w Łyszkowicach) – duchowny katolicki, biskup warmiński w latach 1644-1658. | + | ''' Wacław Leszczyński ''' (ur. 15 sierpnia 1605 r. w Baranowie, zm. 1 kwietnia w 1666 r. w Łyszkowicach) – [[Duchowni katoliccy |duchowny katolicki]], [[biskup warmiński]] w latach 1644-1658. |
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
| Linia 32: | Linia 32: | ||
=== Praca === | === Praca === | ||
| − | Leszczyński od 1630 r. przebywał na dworze Zygmunta III Wazy, gdzie pracował w królewskiej kancelarii. Beneficja zawdzięczał królowi Władysławowi IV. W 1633 r. otrzymał kanonię w kapitule krakowskiej oraz łęczyckiej, a w 1643 r. w płockiej. 5 marca 1643 r. został referendarzem koronnym. 2 kwietnia 1644 r. wybrano go na kanonika warmińskiego. Przypadła mu kanonia, z której zrezygnował Jan Lamsheft. Była to celowe oddanie miejsca w [[kapituła warmińska|kapitule warmińskiej]], bowiem Wacław był kandydatem na [[biskupstwo warmińskie]]. Jednak według sejmu piotrkowskiego z 1512 r. - przyszły biskup musiał być wcześniej kanonikiem warmińskim. 6 kwietnia 1644 r. [[kapituła warmińska]] wybrała go na biskupa warmińskiego. W grudniu 1644 r. jego wybór zatwierdził papież. Sakrę biskupią uzyskał w 1645 r., po czym przybył na [[Warmia|Warmię]]. W 1659 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim. Leszczyński był pierwszym biskupem warmińskim, który tytułował się księciem Świętego Cesarstwa Rzymskiego. | + | Leszczyński od 1630 r. przebywał na dworze Zygmunta III Wazy, gdzie pracował w królewskiej kancelarii. Beneficja zawdzięczał królowi Władysławowi IV. W 1633 r. otrzymał kanonię w kapitule krakowskiej oraz łęczyckiej, a w 1643 r. w płockiej. 5 marca 1643 r. został referendarzem koronnym. 2 kwietnia 1644 r. wybrano go na kanonika warmińskiego. Przypadła mu kanonia, z której zrezygnował Jan Lamsheft. Była to celowe oddanie miejsca w [[kapituła warmińska|kapitule warmińskiej]], bowiem Wacław był kandydatem na [[Archidiecezja warmińska| biskupstwo warmińskie]]. Jednak według sejmu piotrkowskiego z 1512 r. - przyszły biskup musiał być wcześniej kanonikiem warmińskim. 6 kwietnia 1644 r. [[kapituła warmińska]] wybrała go na biskupa warmińskiego. W grudniu 1644 r. jego wybór zatwierdził papież. Sakrę biskupią uzyskał w 1645 r., po czym przybył na [[Warmia|Warmię]]. W 1659 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim. Leszczyński był pierwszym biskupem warmińskim, który tytułował się księciem Świętego Cesarstwa Rzymskiego. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 38: | Linia 38: | ||
Wacław był w poselstwie, które udało się po późniejszą królową Ludwikę Marię Gonzagę. Leszczyński dbał o [[Warmia|Warmię]]. W 1647 r. złożył przysięgę poszanowania przywilejów dzielnicy. W 1654 r. nie pozwolił na przezimowanie wojsk na [[Warmia|Warmii]]. | Wacław był w poselstwie, które udało się po późniejszą królową Ludwikę Marię Gonzagę. Leszczyński dbał o [[Warmia|Warmię]]. W 1647 r. złożył przysięgę poszanowania przywilejów dzielnicy. W 1654 r. nie pozwolił na przezimowanie wojsk na [[Warmia|Warmii]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | Za jego czasów [[Warmia]] przeszła w dziedziczne posiadanie Hohenzollernów. Leszczyńskiemu udało się zachować zwierzchnictwo nad duchowieństwem, dochody i komorę lidzbarską. Ostatecznie w wyniku wojen polsko-szwedzkich [[Warmia]] powróciła do Polski ale bez [[Frombork|Fromborka]] i [[Braniewo|Braniewa]]. [[Kapituła warmińska]] i biskup odzyskali władzę na terenie [[ | + | Za jego czasów [[Warmia]] przeszła w dziedziczne posiadanie Hohenzollernów. Leszczyńskiemu udało się zachować zwierzchnictwo nad duchowieństwem, dochody i komorę lidzbarską. Ostatecznie w wyniku wojen polsko-szwedzkich [[Warmia]] powróciła do Polski ale bez [[Frombork|Fromborka]] i [[Braniewo|Braniewa]]. [[Kapituła warmińska]] i biskup odzyskali władzę na terenie [[Archidiecezja warmińska |biskupstwa warmińskiego]]. W obronie [[Warmia|Warmii]] przed najazdem Szwedów, Leszczyński zapłacił z własnych pieniędzy za wojska stacjonujące w największych miastach. |
<br/> | <br/> | ||
Leszczyński utrzymywał dobre stosunki z [[kapituła warmińska|kapitułą]]. Udało mu się obsadzić kilka kanonii swoimi krewnymi i zwolennikami. Sam przeprowadził wizytację w kościołach. Wymagał rezydencji proboszczów w parafiach, w celu obrony wiernych przed luteranizmem. | Leszczyński utrzymywał dobre stosunki z [[kapituła warmińska|kapitułą]]. Udało mu się obsadzić kilka kanonii swoimi krewnymi i zwolennikami. Sam przeprowadził wizytację w kościołach. Wymagał rezydencji proboszczów w parafiach, w celu obrony wiernych przed luteranizmem. | ||
| Linia 50: | Linia 50: | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, ''Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss. | + | [[Jan Obłąk |Obłąk Jan]], Kopiczko Andrzej, ''Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss. |
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss. | ''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss. | ||
| Linia 57: | Linia 57: | ||
| − | [[Kategoria: Osoba]][[Kategoria: | + | [[Kategoria: Osoba|Leszczyński, Wacław]][[Kategoria: Duchowni katoliccy|Leszczyński, Wacław]][[Kategoria: biskup warmiński|Leszczyński, Wacław]]<br/> |
Wersja z 20:14, 17 lut 2014
| Wacław Leszczyński | |
| | |
 Wacław Leszczyński, źródło:Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
| |
| Data i miejsce urodzenia | 15 sierpień 1605 Baranowo |
| Data i miejsce śmierci | 1 kwiecień Łyszkowice |
| Przyczyna śmierci | do śmierci przyczynił się reumatyzm |
| Miejsce spoczynku | kolegiata łowicka |
| Zawód | biskup warmiński |
Wacław Leszczyński (ur. 15 sierpnia 1605 r. w Baranowie, zm. 1 kwietnia w 1666 r. w Łyszkowicach) – duchowny katolicki, biskup warmiński w latach 1644-1658.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Wacław Leszczyński został wcześnie oddany do kolegium jezuickiego w Poznaniu. Prawo kanoniczne studiował we Włoszech, a prawo cywilne we Francji. Leszczyński poznał język łaciński, włoski, niemiecki i francuski. Nad jego wychowaniem czuwał Jan Baykowski - sufragan poznański. Pierwsze święcenia niższe Wacław przyjął w 1622 r. w Lesznie. W 1637 r. otrzymał święcenia kapłańskie w Poznaniu.
Praca
Leszczyński od 1630 r. przebywał na dworze Zygmunta III Wazy, gdzie pracował w królewskiej kancelarii. Beneficja zawdzięczał królowi Władysławowi IV. W 1633 r. otrzymał kanonię w kapitule krakowskiej oraz łęczyckiej, a w 1643 r. w płockiej. 5 marca 1643 r. został referendarzem koronnym. 2 kwietnia 1644 r. wybrano go na kanonika warmińskiego. Przypadła mu kanonia, z której zrezygnował Jan Lamsheft. Była to celowe oddanie miejsca w kapitule warmińskiej, bowiem Wacław był kandydatem na biskupstwo warmińskie. Jednak według sejmu piotrkowskiego z 1512 r. - przyszły biskup musiał być wcześniej kanonikiem warmińskim. 6 kwietnia 1644 r. kapituła warmińska wybrała go na biskupa warmińskiego. W grudniu 1644 r. jego wybór zatwierdził papież. Sakrę biskupią uzyskał w 1645 r., po czym przybył na Warmię. W 1659 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim. Leszczyński był pierwszym biskupem warmińskim, który tytułował się księciem Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Wacław był w poselstwie, które udało się po późniejszą królową Ludwikę Marię Gonzagę. Leszczyński dbał o Warmię. W 1647 r. złożył przysięgę poszanowania przywilejów dzielnicy. W 1654 r. nie pozwolił na przezimowanie wojsk na Warmii.
Za jego czasów Warmia przeszła w dziedziczne posiadanie Hohenzollernów. Leszczyńskiemu udało się zachować zwierzchnictwo nad duchowieństwem, dochody i komorę lidzbarską. Ostatecznie w wyniku wojen polsko-szwedzkich Warmia powróciła do Polski ale bez Fromborka i Braniewa. Kapituła warmińska i biskup odzyskali władzę na terenie biskupstwa warmińskiego. W obronie Warmii przed najazdem Szwedów, Leszczyński zapłacił z własnych pieniędzy za wojska stacjonujące w największych miastach.
Leszczyński utrzymywał dobre stosunki z kapitułą. Udało mu się obsadzić kilka kanonii swoimi krewnymi i zwolennikami. Sam przeprowadził wizytację w kościołach. Wymagał rezydencji proboszczów w parafiach, w celu obrony wiernych przed luteranizmem.
Wacław troszczył się o zakony jezuickie i parafię w Królewcu. Wspierał szkoły braniewskie. Ufundował ołtarz św. Antoniego w Barczewie i podarował obraz Narodzenia Bogarodzicy w Stoczku Klasztornym.
Ciekawostki
Wacław Leszczyński pochodził z Wielkopolski, z rodu szlacheckiego o herbie Wieniawa. Rodzicami Leszczyńskiego byli: Andrzej Leszczyński wojewoda brzeski kujawski oraz Zofia Opalińska. Miał on również brata bliźniaka - Przecława wojewodę dorpackiego oraz brata Jana - kanclerza wielkiego koronnego.
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
