|
|
Linia 1: |
Linia 1: |
− | {{Zwierzę infobox
| |
− | |nazwa zwyczajowa = chruścik / kłódka / klajduk / obszywka
| |
− | |nazwa łacińska = ''Trichoptera''
| |
− | |TSN =
| |
− | |zoolog =
| |
− | |okres istnienia =
| |
− | |grafika = Chruściki_1.jpg|thumb|200px|left|Osobnik dorosły z rodziny Phryganidae (Trichopteron/R.Jaskuła)
| |
− | |opis grafiki = Osobnik dorosły z rodziny Phryganidae (Trichopteron/R.Jaskuła)
| |
− | |typ = [[stawonogi]]
| |
− | |podtyp = [[tchawkowce]]
| |
− | |gromada = [[owady]]
| |
− | |rząd = [[chruściki]]
| |
− | |rodzina =
| |
− | |rodzaj =
| |
− | |gatunek =
| |
− | |synonimy =
| |
− | |wikispecies =
| |
− | |commons =
| |
− | }}
| |
− | '''Chruścik'''
| |
− | <br/><br/>
| |
− | Chruścik (potocznie w regionach nazywany kłódką, klajdukiem, obszywką) to owad o przeobrażeniu zupełnym, a więc przechodzi stadium larwalne. W formie dojrzałej przypomina motyla lub ćmę (ma przezroczyste skrzydełka i układa je w stanie spoczynku dachówkowato, a nie jak ćmy - poziomo czy jak motyle - w pionie).
| |
| | | |
− | [[Grafika:Chruściki_2.jpg|thumb|200px|left|Larwa chruścika z domkiem (flickr.com/divinenephron)]]
| |
− |
| |
− | Swoją nazwę (włoskoskrzydłe) zawdzięcza obecności u formy dojrzałej włosków na skrzydłach - co odróżnia go od motyla(łuskoskrzydłe).
| |
− |
| |
− | Larwy prowadzą wodny tryb życia. Charakterystyczną cechą tego rzędu jest budowanie domków z przędzy jedwabnej. Służą one zwierzętom jako schronienie. Czasem także jako sieci łowne.
| |
− | Głównie kojarzone są jako przynęta na ryby, wykorzystywana przez wędkarzy. Ale dużo bardziej istotne jest to, że w oparciu o faunę chruścików mogą być oznaczane wskaźniki naturalności dla oceny stopnia odkształcenia biocenoz.(więcej na ten temat: http://www.robale.pl/index/2/120)
| |
− |
| |
− | Gatunki występujące najczęsciej na Warmii i Mazurach: [[Hydroptila cornuta]], [[Hydroptila dampfi]], [[Hydroptila pulchricornis]], [[Hydroptica sparsa]], [[Orthotrichia costalis]], [[Agraylea sexmaculata]], [[Tricholei fagesii]], [[Oxyethira flavicornis]], [[Ecnomus tenellus]], [[Holocentropus dubius]], [[Holocentropus piscicornis]], [[Holocentropus stagnalis]], [[Cyrnus crenaticornis]], [[Cyrnus flavidus]], [[Cyrnus insolotus]], [[Polycentropus flavomaculatus]], [[Hydropsyche siltalai]], [[Neureclipsis bimaculata]], [[Lype phaeopa]], [[Tinodes waeneri]], [[Hagenella clathrata]], [[Phryganea bipunctata]], [[Phryganea grandis]], [[Brachycentrus subnubilus]], [[Goera pilosa]], [[Apatania auricula]], [[Anabolia laevis]], [[Grammotaulius nitidus]], [[Glyphotaelius pellucidus]], [[Nemotaulius punctatolineatus]], [[Limnephilus auricula]], [[Limnephilus binotatus]], [[Limnephilus fuscicoris]], [[Limnephilus flavicornis]], [[Limnephilus stigma]], [[Halesus digitatus]], [[Molanna angustata]], [[Triaenodes bicolor]], [[Mystacides longicornis]], [[Mystacides nigra]], [[Athripsodes aterrimus]], [[Athripsodes cinereus]], [[Leptocerus tineiformis]], [[Leptocesus interruptus]]
| |
− |
| |
− | ==Ciekawostki==
| |
− |
| |
− | [[Grafika:Chruściki_3.png|thumb|200px|right|Larwy chruścików budują domki - także ze złota i kamieni szlachetnych(www.wykop.pl)]]
| |
− |
| |
− | * 11 grudnia w stolicy Warmii i Mazur - Olsztynie - odbywa się spotkanie naukowców, studentów i osób spoza uczelni, zainteresowanych tematyką przyrodniczą, entomologiczną - z okazji [[Dzień Chruścika|Dnia Chruścika]]. Inicjatorem powstania "święta" jest [[Lech Pietrzak]] w 2003 roku, ówczesny doktorant w Katedrze Ekologii i Ochrony Środowiska na Wydziale Biologii i Biotechnologii na UWM. Pierwszy raz Dzień Chruścika obchodzono w 2004 roku. Jego głównym organizatorem jest olsztyński trichopterolog [[Stanisław Czachorowski]] (więcej o Dniu Chruścika: http://www.uwm.edu.pl/czachor/dyda/D-chrust.htm)
| |
− |
| |
− | * [[Trichopteron]] - chruściki to główny temat poruszany w biuletynie sekcji Trichopterologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego, wydawanego przez olsztyński uniwersytet. Pierwszy numer Trichopterona ukazał się w grudniu 2001 roku. (więcej o biuletynie: http://www.uwm.edu.pl/trichopteron/pl-index.htm)
| |
− |
| |
− | * Jeden z artystów - Hubert Duprat "wykonał" ciekawe ozdoby jubilerskie dzięki chruścikom. Podrzucał do akwariów, gdzie umieszczone były larwy, kawałki złota oraz cennych kamieni. Zwierzęta zbudowały z nich swoje schronienia - domki (podobnie zachowują się w środowisku naturalnym, gdyż do budowy używają piasku, muszelek małych ślimaków, gałązek, liści, kamyczków). Galeria wyrobów jubilerskich chruścików: http://www.leonardo.info/gallery/gallery314/duprat.html
| |
− |
| |
− | ==Bibliografia==
| |
− | [[Stanisław Zbigniew Czachorowski|Czachorowski]] S., 1998. Chruściki (Trichoptera) jezior Polski – charakterystyka rozmieszczenia larw. Wyd. [[Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Olsztynie|WSP w Olsztynie]], 156 str.
| |
− |
| |
− | www.uwm.edu.pl/trichopteron, 16.02.2014
| |
− |
| |
− | www.uwm.edu.pl/czachor, 16.02.2014
| |
− |
| |
− | Wikimedia
| |
− |
| |
− | [[Kategoria:Zwierzęta]]
| |
− | [[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria:Zwierzęta Warmii i Mazur]]
| |