Gwiazdosz potrójny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 9: | Linia 9: | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
|Królestwo = grzyby | |Królestwo = grzyby | ||
| + | |Podkrólestwo = | ||
|Gromada = grzyby podstawkowe | |Gromada = grzyby podstawkowe | ||
|Klasa = pieczarniaki | |Klasa = pieczarniaki | ||
| Linia 23: | Linia 24: | ||
=== Owocnik === | === Owocnik === | ||
| − | Owocnik początkowo zamknięty, cebulowatego kształtu, u podstawy pokryty grzybnią przerośniętą z podłożem. Powierzchnia owocnika jasnobrązowa lub zaróżowiona, nieco ciemnieje z wiekiem; wierzchnia warstwa osłony zewnętrznej łatwo odpada.Osłona zewnętrzna (egzoperydium) pęka do połowy na 4-5(8) płatów, które rozchylają się gwiazdowato i podwijają, maksymalna średnica owocnika 5-18 cm; płaty grube do 5 mm; ich wewnętrzna warstwa podczas podwijania się ramion pęka i wywija się ku górze, częściowo rozpada się a jej resztki tworzą kołnierz wokół osłony wewnętrznej. Wewnętrzna strona osłony zewnętrznej gładka, bez połysku, kremowa, z wiekiem ciemnieje jasnobrązowa do ciemnobrązowej, czasem z czerwonawym odcieniem, spękana. Osłona wewnętrzna (endoperydium) kulistawa, nieco spłaszczona, 2-4(5) cm średnicy; tej samej barwy co wewnętrzna strona ramion, z wiekiem ochrowobrązowa; pergaminowata; siedząca lub na krótkiej (2 mm) szyjce; bez apofizy. Gatunek wyróżniający się wśród gwiazdoszy obecnością kołnierza szyjkowego oraz dużymi rozmiarami i masywnością owocników. | + | Owocnik początkowo zamknięty, cebulowatego kształtu, u podstawy pokryty grzybnią przerośniętą z podłożem. Powierzchnia owocnika jasnobrązowa lub zaróżowiona, nieco ciemnieje z wiekiem; wierzchnia warstwa osłony zewnętrznej łatwo odpada. Osłona zewnętrzna (egzoperydium) pęka do połowy na 4-5(8) płatów, które rozchylają się gwiazdowato i podwijają, maksymalna średnica owocnika 5-18 cm; płaty grube do 5 mm; ich wewnętrzna warstwa podczas podwijania się ramion pęka i wywija się ku górze, częściowo rozpada się a jej resztki tworzą kołnierz wokół osłony wewnętrznej. Wewnętrzna strona osłony zewnętrznej gładka, bez połysku, kremowa, z wiekiem ciemnieje jasnobrązowa do ciemnobrązowej, czasem z czerwonawym odcieniem, spękana. Osłona wewnętrzna (endoperydium) kulistawa, nieco spłaszczona, 2-4(5) cm średnicy; tej samej barwy co wewnętrzna strona ramion, z wiekiem ochrowobrązowa; pergaminowata; siedząca lub na krótkiej (2 mm) szyjce; bez apofizy. Gatunek wyróżniający się wśród gwiazdoszy obecnością kołnierza szyjkowego oraz dużymi rozmiarami i masywnością owocników. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 29: | Linia 30: | ||
=== Rozmieszczenie i ekologia === | === Rozmieszczenie i ekologia === | ||
| − | Nieczęsty. Owocniki wyrastają pojedynczo lub gromadnie, częściej w miejscach zacienionych i bogatych w resztki organiczne, w zaroślach, w parkach. Czasem na silnie rozłożonym drewnie drzew liściastych. W Polsce podlega ochronie, jak i pozostałe gwiazdosze. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Danii, Estonii, Litwie, Norwegii, Finlandii. | + | Nieczęsty. Owocniki wyrastają pojedynczo lub gromadnie, częściej w miejscach zacienionych i bogatych w resztki organiczne, w zaroślach, w parkach. Czasem na silnie rozłożonym drewnie drzew liściastych. W Polsce podlega ochronie, jak i pozostałe gwiazdosze. Znajduje się na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski". Ma status E – gatunek wymierający. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Danii, Estonii, Litwie, Norwegii, Finlandii. |
| Linia 44: | Linia 45: | ||
Kubiak D., Kubiak K. 2003. Stanowisko gwiazdosza potrójnego Geastrum triplet Jungh. w rezerwacie „Las Warmiński” na Pojezierzu Olsztyńskim. Parki nar. Rez. Przyr. 22 (4): 605-608. | Kubiak D., Kubiak K. 2003. Stanowisko gwiazdosza potrójnego Geastrum triplet Jungh. w rezerwacie „Las Warmiński” na Pojezierzu Olsztyńskim. Parki nar. Rez. Przyr. 22 (4): 605-608. | ||
| − | W. Wojewoda, M. Ławrynowicz: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PolishAcademy of Sciences, 2006, 55-70. | + | <br/> |
| + | W. Wojewoda, M. Ławrynowicz: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda, Z. Szelag (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PolishAcademy of Sciences, 2006, 55-70. | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 50: | Linia 52: | ||
http://pl.wikipedia.org/wiki/Gwiazdosz_potr%C3%B3jny | http://pl.wikipedia.org/wiki/Gwiazdosz_potr%C3%B3jny | ||
| + | <br/> | ||
http://www.grzyby.pl//gatunki/Geastrum_triplex.htm | http://www.grzyby.pl//gatunki/Geastrum_triplex.htm | ||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 23:02, 11 kwi 2014
| Gwiazdosz potrójny | |
| | |
| Geastrum triplex | |
| Jungh. | |
 Gwiazdosz potrójny | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | grzyby podstawkowe |
| Klasa | pieczarniaki |
| Rząd | gwiazdoszowce |
| Rodzina | gwiazdoszowate |
| Rodzaj | gwiazdosz |
| Gatunek | gwiazdosz potrójny |
| Synonimy | |
Gwiazdosz potrójny (Geastrum triplex Jungh.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny gwiazdoszowatych (Geastraceae), rzędu gwiazdoszowców (Geastrales).
Owocnik
Owocnik początkowo zamknięty, cebulowatego kształtu, u podstawy pokryty grzybnią przerośniętą z podłożem. Powierzchnia owocnika jasnobrązowa lub zaróżowiona, nieco ciemnieje z wiekiem; wierzchnia warstwa osłony zewnętrznej łatwo odpada. Osłona zewnętrzna (egzoperydium) pęka do połowy na 4-5(8) płatów, które rozchylają się gwiazdowato i podwijają, maksymalna średnica owocnika 5-18 cm; płaty grube do 5 mm; ich wewnętrzna warstwa podczas podwijania się ramion pęka i wywija się ku górze, częściowo rozpada się a jej resztki tworzą kołnierz wokół osłony wewnętrznej. Wewnętrzna strona osłony zewnętrznej gładka, bez połysku, kremowa, z wiekiem ciemnieje jasnobrązowa do ciemnobrązowej, czasem z czerwonawym odcieniem, spękana. Osłona wewnętrzna (endoperydium) kulistawa, nieco spłaszczona, 2-4(5) cm średnicy; tej samej barwy co wewnętrzna strona ramion, z wiekiem ochrowobrązowa; pergaminowata; siedząca lub na krótkiej (2 mm) szyjce; bez apofizy. Gatunek wyróżniający się wśród gwiazdoszy obecnością kołnierza szyjkowego oraz dużymi rozmiarami i masywnością owocników.
Rozmieszczenie i ekologia
Nieczęsty. Owocniki wyrastają pojedynczo lub gromadnie, częściej w miejscach zacienionych i bogatych w resztki organiczne, w zaroślach, w parkach. Czasem na silnie rozłożonym drewnie drzew liściastych. W Polsce podlega ochronie, jak i pozostałe gwiazdosze. Znajduje się na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski". Ma status E – gatunek wymierający. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Danii, Estonii, Litwie, Norwegii, Finlandii.
Ciekawostki
Na Warmii i Mazurach gwiazdosz potrójny został odnotowany w "Las Warmiński im. prof. B. Polakowskiego".
Bibliografia
Kubiak D., Kubiak K. 2003. Stanowisko gwiazdosza potrójnego Geastrum triplet Jungh. w rezerwacie „Las Warmiński” na Pojezierzu Olsztyńskim. Parki nar. Rez. Przyr. 22 (4): 605-608.
W. Wojewoda, M. Ławrynowicz: Red list of the macrofungi in Poland. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda, Z. Szelag (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PolishAcademy of Sciences, 2006, 55-70.
Linki zewnętrzne
http://pl.wikipedia.org/wiki/Gwiazdosz_potr%C3%B3jny
http://www.grzyby.pl//gatunki/Geastrum_triplex.htm
